ISSN:1792-2674
Γ. ΓΕΩΡΓΑΛΗΣ, ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΣ
ΠΑΙΔΕΙΑΣ – ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ – ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
ΔΗΜΟΥ ΡΕΘΥΜΝΗΣ
Περίληψη
Το έτος 2011, έτος εφαρμογής του νέου νόμου για την Αυτοδιοίκηση, ο Δήμος Ρεθύμνης, που προήλθε από τη συγχώνευση 4 τέως Δήμων (1 Αστικός + 3 Ημιαστικοί – Αγροτικοί) αντιμετώπισε πολλά προβλήματα προσαρμογής στη νέα πραγματικότητα.
Ανάθεση από τις τέως Νομαρχίες και το Κεντρικό Κράτος πολλών αρμοδιοτήτων με συνεχείς μειώσεις των οικονομικών πόρων, απαγόρευση των προσλήψεων, Απολύσεις- κατάργηση υπηρεσιών κλπ. Εξ΄ αιτίας της οικονομικής κρίσης οι Δημότες αισθανόταν ανασφάλεια για το μέλλον τους, ιδίως αυτοί που είχαν χαμηλά εκπ/κά προσόντα. Σ΄ αυτή τη δύσκολη περίοδο τα προγράμματα Διά Βίου Μάθησης ήταν «φως στο τούνελ» γι΄ αυτούς. Ο Δήμος Ρεθύμνης εκμεταλλευόμενος αυτή τη σημαντική ευκαιρία οργάνωσε με ικανοποιητικό τρόπο τη Διά Βίου Μάθηση.
Λέξεις κλειδιά: Δήμος Ρεθύμνης,, ΚΔΒΜ, Οργάνωση δομής ΚΔΒΜ, διερεύνηση αναγκών
Εισαγωγή
Το έτος 2011, έτος εφαρμογής του νέου νόμου για την Αυτοδιοίκηση, ο ΔΗΜΟΣ ΡΕΘΥΜΝΗΣ, που προήλθε από τη συγχώνευση 4 τέως Δήμων (1 Αστικός + 3 Ημιαστικοί – Αγροτικοί) αντιμετώπισε πολλά προβλήματα προσαρμογής στη νέα πραγματικότητα.
Στους Δήμους ανατέθηκαν πολλές αρμοδιότητες με συνεχείς μειώσεις των οικονομικών πόρων, απαγόρευση των προσλήψεων, απολύσεις- κατάργηση υπηρεσιών κλπ.
Εξ αιτίας της οικονομικής κρίσης οι Δημότες αισθανόταν ανασφάλεια για το μέλλον τους, ιδίως αυτοί που είχαν χαμηλά εκπ/κά προσόντα.
Σ΄ αυτή τη δύσκολη περίοδο τα προγράμματα Διά Βίου Μάθησης ήταν «φως στο τούνελ» γι΄ αυτούς.
Ο Δήμος Ρεθύμνης εκμεταλλευόμενος αυτή τη σημαντική ευκαιρία οργάνωσε με ικανοποιητικό τρόπο τη Διά Βίου Μάθηση.
Το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης (ΚΔΒΜ) του Δήμου Ρεθύμνου, τέθηκε σε λειτουργία τον Οκτώβριο του 2013, σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων (μέσω της Γενικής Γραμματείας Δια Βίου Μάθησης και του Ιδρύματος Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης). Η πρώτη φάση του έργου εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, και συγχρηματοδοτήθηκε από το Ε.Κ.Τ. (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και το Ελληνικό Δημόσιο.
Το έργο σταμάτησε το Φεβρουάριο του 2016 (αναμένεται ένταξή του στο επόμενο πρόγραμμα).
Α. Ανταπόκριση
Δημιουργήθηκαν 139 τμήματα.
Πλήθος δημοτών επιμορφώθηκαν (2.200). Σύνολο αιτήσεων 2.800. (Ο συνολικός πληθυσμός του δήμου είναι 63.000 κάτοικοι).
Τέσσερα (4) τμήματα λειτούργησαν μέσα στις εγκαταστάσεις των ΚΑΠΗ του Δήμου Ρεθύμνης (Σημαντικό Τμήμα του Πληθυσμού. Μαγείρεμα/Διαχείριση σκουπιδιών/Επαφή με μικρά παιδιά).
Β. Ενέργειες του Δήμου Αναλυτικότερα.
Ο Δήμος μερίμνησε για την σωστή λειτουργία του Κέντρου, τη διασφάλιση κατάλληλου χώρου διοίκησης (και του εξοπλισμού του), κατάλληλων χώρων εκπαίδευσης, αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα και την δημοσιότητα, ώστε να γίνει γνωστό το Κέντρο και οι δραστηριότητές του,. Μερίμνησε επίσης για την ομαλή λειτουργία του στελεχώνοντάς το με διοικητικούς υπαλλήλους (από τα προγράμματα του ΟΑΕΔ 5μηνης σύμβασης) προκειμένου να καλυφθούν οι υπηρεσιακές ανάγκες του σε περιόδους αιχμής κλπ.
Σχετικά με το χώρο διοίκησης, ελήφθη μέριμνα ώστε να στεγαστεί σε κεντρικό σημείο της πόλης, για την καλύτερη εξυπηρέτηση των δημοτών, στο ίδιο σημείο μάλιστα που υλοποιούνται προγράμματα από μόνιμους επιμορφωτές του δήμου, στο Κέντρου Νέων. (Χοροί, Γλυπτική, Βιβλιοδεσία, Ψηφιδωτό, Ζωγραφική, Θέατρο). Συγκέντρωσε δηλαδή δραστηριότητες μάθησης, σε ένα κέντρο όπου ο δημότης μπορούσε να πάρει πληροφορίες για όλα τα εκπαιδευτικά προγράμματα του Δήμου (ακόμα και για αυτά της Πινακοθήκης Κανακάκη, που αποτελεί την τρίτη εκπαιδευτική Πύλη του δήμου).
Σχετικά με τους χώρους εκπαίδευσης, ελήφθη μέριμνα για τη συγκέντρωση των δραστηριοτήτων σε κεντρικά σχολεία της πόλης (δεν συνατήσαμε προβλήματα), αίθουσες πολιτιστικών συλλόγων, ΚΑΠΗ κλπ., τη διάθεση κατάλληλων εργαστηρίων για τις ανάγκες των μαθημάτων Πληροφορικής, αλλά και τη διασφάλιση και άλλου απαραίτητου εξοπλισμού (π.χ. προτζέκτορα και cd player) για τις ανάγκες των μαθημάτων. Ταυτόχρονα, εντοπίστηκε εγκαίρως η ανάγκη της επιμόρφωσης το πρωί μεγάλου μέρους του πληθυσμού (κατεξοχήν μητέρες ανήλικων παιδιών) και εξοπλίστηκε ένας χώρος του Κέντρου Νέων κατάλληλα διαμορφωμένος για να εξυπηρετήσει τη υλοποίηση τέτοιων πρωινών τμημάτων. Τμήματα λειτούργησαν επίσης και Περιφερειακά (σε χωριά) σύμφωνα με τη ζήτηση των δημοτών.
Γ. Ανίχνευση Τοπικών Αναγκών
Προκειμένου να ανιχνευτούν οι τοπικές εκπαιδευτικές ανάγκες και βάση αυτών να σχεδιαστούν και να λειτουργήσουν τα προγράμματα, ζητήθηκε από τους πολίτες του δήμου να συμπληρώσουν σχετικό ερωτηματολόγιο, στο οποίο τους δόθηκε η δυνατότητα να εκφράσουν το ενδιαφέρον τους τόσο για τα εθνικά όσο και για τα προγράμματα τοπικής εμβέλειας. Σύμφωνα με αυτά στελέχη του τμήματος παιδείας σε συνεργασία με τις κα Τσανάκα Μαρία (υπεύθυνη εκπαίδευσης, ανάπτυξης και διασφάλισης ποιότητας του Κέντρου) και κα Καμαρίτη Μαρία (υπεύθυνη οργάνωσης του Κέντρου) προγραμμάτισαν και υλοποίησαν επιτυχώς πλήθος προγραμμάτων, ως επί το πλείστον εκείνα που θα είχαν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον στην τοπική κοινωνία.
Στο κέντρο, προσφέρθηκαν έτσι, Προγράμματα Γενικής Εκπαίδευσης Ενηλίκων, που μπορούσαν να παρακολουθήσουν ενήλικες κάθε εθνικής προέλευσης, ηλικίας και μόρφωσης. Για την ένταξη των ενδιαφερομένων στα τμήματα οι δημότες συμπλήρωναν σχετική αίτηση, και τηρήθηκε σειρά προτεραιότητας.
Στο πλαίσιο αυτό προσφέρθηκαν, αρχικά, 14 προγράμματα μικρής διάρκειας (25-50 ωρών), στις θεματικές του Περιβάλλοντος, της Πληροφορικής και των Ξένων Γλωσσών, που πολύ γρήγορα (το Φεβρουάριο 2014) εμπλουτίστηκαν με 36 ακόμη προγράμματα, στις ίδιες αλλά και σε νέες θεματικές, όπως: Οικονομία-Επιχειρηματικότητα, Κοινωνικές Δεξιότητες και Δράσεις, Πολιτισμός και Τέχνη, Προγράμματα Κοινωνικά Ευάλωτων Ομάδων.
Από τον Σεπτέμβριο 2014 προστέθηκαν και κάποια Προγράμματα «Τοπικής Εμβέλειας» (τοπικού ενδιαφέροντος), όπως «Διαδικτυακή προβολή και διαχείριση επιχείρησης τουριστικών υπηρεσιών», «Χαϊνηδες, Γνώστες του βουνού», «Νέες Εναλλακτικές Καλλιέργειες», «Τοπικοί Παραδοσιακοί Χοροί», «Υφαντική» κλπ.
Στα ΚΑΠΗ υλοποιήθηκαν 5 προγράμματα Προστασίας Περιβάλλοντος, ανοιχτά στην Κοινότητα, υλοποιήθηκαν στους χώρους τους, όπως και 6 προγράμματα Παραδοσιακών Χορών, Υφαντικής και Μουσικής. Τέλος, 12 προγράμματα Πληροφορικής, ειδικά σχεδιασμένα για την τρίτη ηλικία, υλοποιήθηκαν στα εργαστήρια των σχολείων για τα μέλη τους.
Επίσης στο Δήμο Ρεθύμνης λειτουργήσαμε τα προγράμματα με τη συνεργασία αρκετών φορέων Δημοτικών, Πολιτιστικών Συλλόγων, Συλλόγων Εκπαιδευτικών, της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, του Πανεπιστημίου κτλ. Έτσι, τα Προγράμματα Περιβάλλοντος υλοποιήθηκαν με σημαντική συνδρομή της Δ/νσης Καθαριότητας – Πρασίνου, που συνέβαλε να εξοικειωθούν οι Δημότες με τα σχετικά θέματα της πόλης, τη Δ.Ε.Υ.Α.Ρ. (επίσκεψη στις εγκαταστάσεις του Βιολογικού καθαρισμού), στο εργοστάσιο Ανακύκλωσης της ΔΕΔΥΣΑ στα Χανιά. Αντίστοιχα, σε προγράμματα πολιτιστικού ενδιαφέροντος (π.χ. Τοπική Ιστορία) το Γραφείο Παλιάς Πόλης του Δήμου, οργάνωσε την επίσκεψη και ξενάγηση των εκπαιδευόμενων στη Φορτέτζα, ενώ μερίμνησε να υποδεχθεί τους εκπαιδευόμενους στους χώρους του και το Παλαιοντολογικό Μουσείο της πόλης. Σε τέτοια προγράμματα καλούνταν και άλλοι εκπαιδευτικοί φορείς της πόλης να συνδράμουν, όπως η Δημόσια Βιβλιοθήκη, το Λαογραφικό και το Αρχαιολογικό Μουσείο, καθώς και διάφορα τμήματα του Πανεπιστημίου, ανάλογα με το αντικείμενο (π.χ. Ιστορικό και Κοινωνιολογίας σε προγράμματα πολιτιστικού ενδιαφέροντος, Θαλάσσιας Βιολογίας σε περιβαλλοντικά κλπ). Ταυτόχρονα, ενεργοί Σύλλογοι της πόλης μπορούσαν επίσης να πάρουν το λόγο σε αυτά, όπως ο Σύλλογος Μικρασιατών Ρεθύμνου, οργανώνοντας μια δική του “περιδιάβαση της ιστορίας”, ή ο Ποδηλατικός Σύλλογος στα προγράμματα περιβάλλοντος, εξηγώντας στους δημότες την δική του οπτική για τη «βιώσιμη κινητικότητα», και καλώντας τους να συμμετέχουν πιο ενεργά στις δράσεις του.
Τέτοιου είδους συνεργασίες, που συγκροτούν σιγά-σιγά το προφίλ της “Πόλης που Μαθαίνει”, είναι μέσα στις προτεραιότητες του Δήμου για το επόμενο Πρόγραμμα, καθώς στη φάση αυτή, ο Δήμος όφειλε πρώτα να μεριμνήσει για την σωστή λειτουργία του Κέντρου εξαρχής και την εδραίωσή του σε στέρεες βάσεις, όπως είπαμε παραπάνω.
Δ. Προβλήματα
Δεν καλύφτηκαν όλες οι αιτήσεις λόγω έλλειψης επιμορφωτών (πολλά προσφερόμενα προγράμματα).
Δεν ικανοποιήθηκαν αιτήσεις συλλόγων γονέων για επιμόρφωση σε διάφορα θέματα. (δεν υπήρχε η δυνατότητα από το πρόγραμμα).
Δεν υπήρχε δυνατότητα για πρόσληψη διοικητικού προσωπικού ούτε κάλυψη δαπανών για την καθαριότητα και την προμήθεια εκπ/κού υλικού.
Ε. Προτάσεις για την επόμενη περίοδο
Ενσωμάτωση των σχολών γονέων στα Προγράμματα Διά Βίου Μάθησης των Δήμων.
Δικαίωμα επιλογής από τους Δήμους, επιμορφωτών σε σημαντικά θέματα (Καθηγητές Πανεπιστημίου/Σχολικούς Συμβούλους κλπ.)
Ανώτατο όριο τμημάτων, ανάλογα με τον πληθυσμό του Δήμου.
Γραμματειακή υποστήριξη και βοηθητικό προσωπικό (καθαρίστριες, επιστάτης, φύλακας) με πληρωμή από το πρόγραμμα.
Ιεράρχηση των τμημάτων που πρέπει να λειτουργήσουν από το Δήμο και όχι από τη Γραμματεία Διά Βίου Μάθησης.
Προκειμένου να καταγραφούν οι σημερινές ανάγκες της τοπικής κοινωνίας σε επίπεδο προγραμμάτων ΔΒΜ, να υπάρξει συμπλήρωση διαδικτυακά ηλεκτρονικής πλατφόρμας με σχετικό ερωτηματολόγιο καθώς και θέση για υποβολή παρατηρήσεων – προτάσεων (από τους πολίτες του κάθε δήμου και όλης της χώρας γενικότερα). Να υπάρχει και δυνατότητα εξειδίκευσης των θεματικών ενοτήτων ανά δήμο. Για την επιτυχία του εγχειρήματος θεωρούνται απαραίτητα τα παρακάτω:
α) η ύπαρξη του απαραιτήτου χρόνου για την ενημέρωση των πολιτών ώστε να υπάρξει δυνατότητα απάντησης από το σύνολο των δημοτών (στο μέτρο βέβαια που αυτό μπορεί να καταστεί δυνατό) και
β) να υπάρξει διαφημιστικό σποτ που θα σχεδιαστεί σε κεντρικό επίπεδο το οποίο θα διατεθεί στα μέσα μαζικής ενημέρωσης πανελλήνιας και τοπικής εμβέλειας κατά την ίδια χρονική περίοδο για την ταυτόχρονη ενημέρωση όλων των πολιτών της χώρας προκειμένου να απαντήσουν. Οι πολίτες που δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο να παροτρυνθούν να μεταβούν στο πλησιέστερο του τόπου κατοικίας τους ΚΕΠ για να συμπληρώσουν το ερωτηματολόγιο
Προτεινόμενα Τμήματα:
Α΄ΟΜΑΔΑ (υποχρεωτική)
Η/Υ (πληροφορικής Α΄Επίπεδο)
Ξένες Γλώσσες (Α΄επίπεδο)
Ελληνική Γλώσσα (Για αρχαρίους)
Ελληνική Ιστορία, Τοπική Ιστορία
Σχολές γονέων
Β΄ΟΜΑΔΑ (προαιρετική)
Αγροτικά θέματα: Γεωργική- Κτηνοτροφική παραγωγή
Πολιτική προστασία: Σεισμοί, Ακραία καιρικά φαινόμενα
Προστασία περιβάλλοντος – ανακύκλωση
Ιατρικά Θέματα. Διατροφή και Υγεία.
Στοιχεία Δημοκρατικού πολιτεύματος – Λειτουργία Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Χρήση συσκευών νέας τεχνολογίας (κινητά τηλ.) Τρόπος χρήσης. Προβλήματα κατά τη χρήση και τρόποι αντιμετώπισής τους.
Σας ευχαριστώ για τη προσοχή σας.