Οι τέσσερις (4) Raporteurs των στρογγυλών τραπεζιών του 2ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Διά Βίου Μάθησης-Εκπαίδευσης Ενηλίκων και Κοινοτικής Ενδυνάμωσης σημειώνουν

ISSN:1792-2674

Οι τέσσερις (4) Raporteurs των στρογγυλών τραπεζιών του 2ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Διά Βίου Μάθησης-Εκπαίδευσης Ενηλίκων και Κοινοτικής Ενδυνάμωσης με τίτλο «Κρήτη-Χανιά, 2016: Ο τόπος Δικτυώνεται …Η Πόλη Μαθαίνει» σημειώνουν τα βασικά σημεία του συμμετοχικού διαλόγου

Ο διάλογος κινήθηκε σε εστιασμένες συζητήσεις πάνω σε τέσσερις βασικούς τομείς:

α/ Η πόλη εμπνέει (πολιτισμός)

β/ Η πόλη διδάσκεται και μαθαίνει διά βίου

γ/ Η πόλη νοιάζεται (κοινωνική πολιτική)

δ/ Η πόλη δια βίου ‘επιχειρεί’ και ‘ταξιδεύει’

ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ ΤΡΑΠΕΖΙ 2: Η ΠΟΛΗ ΕΜΠΝΕΕΙ

Για μία άλλη πολιτισμική πραγματικότητα στην πόλη

(Rapporteur: Δρ. Μάρκος Περράκης, Fractality-Ψυχολόγος, Μέλος ΕΔΕΕΚ)

Έγινε μία εποικοδομητική συζήτηση μεταξύ των εκπροσώπων των δομών και αφότου ο κάθε εκπρόσωπος παρουσίασε το φορέα του και μία καλή πρακτική οι τελικές προτάσεις των συμμετεχόντων συνοψίστηκαν συλλογικά ως εξής:

· Ελένη Μαράκη, Πρόεδρος ΙΑΚΕ_ Περαιτέρω διοργάνωση και υλοποίηση ημερίδων για την ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης ειδικών κοινωνικών ομάδων.

· Γιάννης Καλπούζος, Συγγραφέας_ Τοποθέτηση πινακίδων σε κεντρικά σημεία με θέματα τέχνης και πολιτισμού πχ. Ποιήματα, Σεμινάρια δημιουργικής γραφής, πλοίο με θεματικές στο παλαιό λιμάνι

· Νίκος Χρυσόγελος, Πρόεδρος ‘Άνεμου Ανανέωσης’_ Έμφαση στην κοινωνική καινοτομία στην περιβαλλοντική συνείδηση και ενδυνάμωση των ανωτέρω στις υπάρχουσες δομές

· Γιώργος Γρόλλιος, Καθηγητής ΑΠΘ_ Θέματα πολιτικής εξουσίας . Ανάδειξη και αναβίωση της Αθηναϊκής δημοκρατίας ως πρότυπο χωρίς τους δούλους

· Αργυρώ Μπενάκη, Δήμος Αποκωρώνου_ Έμφαση στην τοπική κοινωνία, εξάλειψη προβλημάτων μέσω εκκλησίας, πολιτισμικών συλλόγων και μέσω διαλόγου

· Αθηνά Γιαννουλάκη, Προϊσταμένη Πινακοθήκης Χανίων_ Να ανοίξουμε στην κοινότητα των ενηλίκων το μουσείο ώστε να αξιοποιηθούν όλες οι δυνατές δραστηριότητες να δοθεί έμφαση στο εικαστικό κομμάτι, να αναπτυχθεί το δια βίου, και να γίνει σωστή διάχυση.

· Αργυρώ Βλαζάκη, Ιστορικός-Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών Ε.Βενιζέλος_ (αναπλήρωσε τον Κουκουράκη) Διεύρυνση του δικτύου συνεργατών και πρόταση για σεμινάριο με τους πίνακες του Βενιζέλου

· Στέλιος Κουνελάκης, Πρόεδρος Παγκρήτιας Ένωσης Πολιτιστικών Συλλόγων _ Έμφαση στις τοπικές κοινωνίες και από τον πολίτη προς τους φορείς, να υπάρξει πανελλήνια στήριξη στην Παγκρήτια Ένωση Πολιτιστικών Συλλόγων.

· Κωνσταντίνος Ουγγρίνης, Επίκουρος Καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης_ Υπάρχει ανάγκη για προσωπική εργασία και όχι για κριτική. Έμφαση στις δράσεις οι οποίες έχουν θετικό κοινωνικό αντίκτυπο.

· Dr Περράκης Μάρκος, Fractality-Hellas, Μέλος ΕΔΕΕΚ_ Να γίνει πλήρης αξιοποίηση της συλλογικής μας νοημοσύνης και του πλούτου δίνοντας έμφαση στις επιτυχίες μας και στις βέλτιστες πρακτικές μας με μια ουσιαστική αυθεντική διάθεση υποστήριξης, με συγκεκριμένες ενέργειες και παραδείγματα. Ως αρχή μπορεί να είναι εκπρόσωποι φορέων ή μη που παραβρέθηκαν στο 2ο Συνέδριο του ΕΔΕΕΚ.

ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ ΤΡΑΠΕΖΙ 3: Η ΠΟΛΗ ΔΙΔΑΣΚΕΤΑΙ ΚΑΙ ΜΑΘΑΙΝΕΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ

Κατάρτιση των στελεχών εκπαίδευσης κι επιμόρφωση των εκπαιδευτικών

(Rapporteur: Νίκος Παϊζης, Μαθηματικός-Ερευνητής, επιστημονικός Σύμβουλος ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ, Μέλος ΕΔΕΕΚ)

Μετείχαν 14 εκπαιδευτικοί κυρίως στελέχη διοίκησης και επιστημονικής εκπαίδευσης σε περιφερικό και νομαρχιακό επίπεδο από την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια εκπαίδευση του νησιού. Μεταξύ αυτών Καθηγητής του Πανεπιστημίου της Πελοποννήσου, ένας αιρετός του ΚΥΣΠΕ και ένας ερευνητής συνεργάτης του ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ)

Βασικά σημεία τοποθετήσεων

Στο ζήτημα της εκπαίδευσης στελεχών και εκπαιδευτικών διαπιστώνεται –συνολικά και πέρα από συγκεκριμένες κατά περίπτωση καινοτομικές πρωτοβουλίες – σημαντικό έλλειμμα εμπιστοσύνης, ουσιαστικού διαλόγου, συμμετοχικού σχεδιασμού και συνέργειας, καθώς και έλλειμμα μεθοδικότητας, συστηματικότητας και συντονισμένης λειτουργίας στην υλοποίηση. Από τη διατύπωση προτάσεων διαπιστώνεται ότι απαιτείται:

· Συμμετοχικός σχεδιασμός του συστήματος επιμόρφωσης και κατάρτισης βασισμένος σε τεκμηριωμένη διάγνωση των επιμορφωτικών αναγκών των εκπαιδευτικών, των στελεχών της εκπαίδευσης , των γονέων (ιδιαίτερα των μικρών τάξεων της Πρωτοβάθμιας), ή και μικτών ομάδων. Ως προς την κατεύθυνση του σχεδιασμού του συστήματος επιμόρφωσης (Top-Down vs Bottom-Up) προτείνεται ένα μεσαίο μοντέλο σχετικής ισορροπίας, με βαθμούς ελευθερίας και συμπληρωματικότητα. Στη διάγνωση των επιμορφωτικών αναγκών των εκπαιδευτικών ένας εκπαιδευτικός πρότεινε να λαμβάνεται υπόψη και η σχετική/ άποψη εκτίμηση των μαθητών.

· Ουσιαστική συνέργεια στο σχεδιασμό με την τοπική αυτοδιοίκηση α’ και β’ βαθμού, τους γονείς και τους θεσμικούς και συλλογικούς φορείς της τοπικής κοινωνίας.

· Η διασφάλιση κλίματος εμπιστοσύνης, ποιότητας, συμμετοχής, συναίνεσης, σύνθεσης, ενίσχυσης όλων των πολιτικών επιμόρφωσης, και αξιοποίηση όλων των μοντέλων επιμόρφωσης από την αυτομόρφωση, την αυτοεπιμόρφωση, στην επιμόρφωση από ειδικούς επιστήμονες/εμπειρογνώμονες και στη δημιουργία κοινοτήτων μάθησης. Σε όλες τις μορφές επιμόρφωσης διασφαλίζεται η αυτονομία, ο έλεγχος και η λογοδοσία.

· Η αξιοποίηση των αρχών και των Τεχνικών Εκπαίδευσης Ενηλίκων και η ουσιαστική αξιοποίηση της εργασίας σε ομάδες/υποομάδες εκπαιδευόμενων.

· Στη θεματολογία να περιλαμβάνονται παραδείγματα καλής πρακτικής (σχέδια μαθημάτων, πορεία διδασκαλίας και εκπαιδευτικού υλικού).

Προκειμένου η σχολική μονάδα να αναδειχθεί σε Σχολείο προσώπων, πρόληψης, συνάντησης, συναπάντησης και συμπερίληψης.

ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ ΤΡΑΠΕΖΙ 4: Η ΠΟΛΗ ΝΟΙΑΖΕΤΑΙ

Κατάρτιση των στελεχών του τόπου για μία άλλη κοινωνική πολιτική

(Rapporteur: Δρ. Αναστασία Αθανασούλα-Ρέππα, Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Μέλος ΕΔΕΕΚ)

Πήραν μέρος

1. Πέτρος Γουγουλάκης, Κατερίνα Ζομπανάκη, Αναστασία Αθανασούλα – Ρέππα
2. Γιώργος Κουλαουζίδης, (ΣΕΠ /ΕΑΠ, Γ.Γ Δήμου Θέρμης), Κωνσταντίνος Φλουρής, (Οικονομολογος – Σύμβουλος Σταδιοδρομίας) Παναγιώτης Παϊζάκης, (πρ. Υπεύθυνος ΚΔΒΜ δήμου Πλατανιά) Μαρία Καραβασίλη, (Υπεύθυνη Ανάπτυξης Δικτύου: «διαβάζω για τους άλλους», Ευαγγελία Κατέρη, (Ψυχολόγος: Μονάδας Ψυχοκοινωνικής Παρέμβασης Παιδιού και Εφήβου Ρεθύμνου), Μιχάλης Μπονατάκης (Καρδιολόγος –εκπρόσωπος ΙΣΧ για θέματα Περιβάλλοντος) και Δημήτρης Δεληγιάννης (αντιδήμαρχος κοινωνικής πολιτικής δήμου Λαρισαίων)
3. Κοινό

Μετά τις αρχικές τοποθετήσεις των συμμετεχόντων και την ανάπτυξη των κύριων σημείων ως προς τη συναντίληψη περί του όρου ….. για μια άλλη Κοινωνική Πολιτική, όπου διαφάνηκε ότι η νοηματοδότηση της «άλλης Κοινωνικής Πολιτικής» έχει να κάνει με την κατάρτιση των στελεχών όλων των κατηγοριών του ανθρώπινου δυναμικού του τόπου, αλλά και όλου του πληθυσμού, οι συμμετέχοντες και το κοινό εξειδίκευσαν την κεντρική ερώτηση του τραπεζιού ως ακολούθως (με τη σειρά καταγραφής στον κατάλογο συμμετοχής του τραπεζιού):

· Γιώργος Κουλαουζίδης: Με τη διπλή του ιδιότητα έδωσε το στίγμα για την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού σε πολλαπλά επίπεδα, τονίζοντας με έμφαση το ότι η Πόλη πρέπει να νοιάζεται για όλους και όλες και κυρίως για τα άτομα με ειδικές ικανότητες. Σημείωσε δε ότι οι δομές ανάπτυξης των δεξιοτήτων και ικανοτήτων των πολιτών, μέσω της δια βίου μάθησης, που είναι τα ΚΔΒΜ των δήμων, αποτυγχάνουν στα προγράμματά τους όπου οι τοπικοί άρχοντες και οι ιθύνοντες δεν τα αγάπησαν και δεν κατανόησαν το ρόλο τους στις παρεμβάσεις της ανάπτυξης της τοπικής κοινωνίας.

· Κων/νός Φλουρής: έδωσε έμφαση στο ότι όλα τα προγράμματα δια βίου μάθησης δεν γίνονται κεκλισμένων των θυρών αλλά είναι μέρος της καθημερινότητάς μας. Δεν αρκεί να δώσουμε ψάρια αλλά να μάθουμε τους επιμορφούμενους πώς να ψαρεύουν. Ο όρος δια βίου μάθηση, τόνισε, είναι όρος ολιστικός, όρος συνόλου, όρος αφηγηματικός που αναφέρεται στην ιστορική συγκρότηση του επωφελούμενου για την οικοδόμηση της ταυτότητας του και άρα αξίζει να γίνεται λόγος περί αυτού (Discourse).

· Παναγιώτης ΠαΪζάκης: έδωσε την πολύ θετική νότα για το ΚΔΒΜ στο δήμο Πλατανιά με σεβασμό στο δημότη και τόνισε την επιτυχία του θεσμού μέσω πολλαπλών δράσεων και κυρίως μέσω της ενδυνάμωσης και εμψύχωσης που λαμβάνει το ανθρώπινου δυναμικό του δήμου από τον ίδιο το Δήμαρχο που κατανόησε το ρόλο της δια βίου μάθησης. Σημείωσε δε ότι τα προγράμματα δια βίου μάθησης έγιναν παντού ευπρόσδεκτα και απέδωσαν καρπούς στους ωφελούμενους.

· Μαρία Καραβασίλη: ανέδειξε το ρόλο του ανερχόμενου δικτύου φιλαναγνωσίας : «διαβάζω για τους άλλους», το οποίο μέσω της πολλαπλής εφαρμογής του μπορεί να βρίσκεται παντού, στο σπίτι, στο σχολείο, στις φυλακές , στο νοσοκομείο και να υποστηρίζει άτομα που αδυνατούν για λόγους όρασης, ασθένειας, αναλφαβητισμού κλπ να διαβάσουν μόνα τους. Τόνισε δε την εθελοντική προσπάθεια του δικτύου για την ηχογράφηση βιβλίων από εθελοντές που άλλοι προσφέρουν τα στούντιο ηχογράφησης και άλλοι τη φωνή τους για την ανάγνωση. Η προσπάθεια γίνεται για ηχογραφήσεις που αφορούν σε βιβλία για τυφλούς και ηχογραφήσεις κάθε είδους συγγραμμάτα. Το δίκτυο συνεργάζεται με το Πάντειο Πανεπιστήμιο.

· Ευαγγελία Κατέρη: τόνισε ιδιαίτερα τη σημασία που έχει η πρόληψη για κάθε κοινωνική απόκλιση και παραβατικότητα, καθώς και ψυχική νόσο, ώστε να διατηρείται υγιής ο κοινωνικός ιστός της Πόλης και να είναι ενδυναμωμένη η τοπική κοινωνία. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στη σεξουαλική κακοποίηση των παιδιών, καθώς οι έρευνες δείχνουν ότι ένα στα πέντε παιδιά πέφτει θύμα και ότι από την άλλη, κανείς δεν θέλει να μιλήσει για τούτο. Αδήριτη αναγκαιότητα λοιπόν η ενημέρωση των πολιτών μέσω προγραμμάτων και δια βίου μάθησης.

· Μπονατάκης Μιχάλης: έκρουσε πολύ ισχυρά τον κώδωνα για την πρόληψη του λουτρού αίματος από τα τροχαία ατυχήματα, αναφέρθηκε επίσης στο κάπνισμα και στην ανάγκη για ενημέρωση και πρόληψη της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών και τόνισε με ιδιαίτερη έμφαση την ενημέρωση που χρειάζεται ο πολίτης για το θέμα της διατροφικής αλυσίδας και της κλιματικής αλλαγής. Πρότεινε, δε, για όλα τούτα να γίνουν ξεχωριστές ημερίδες για ουσιαστικότερα αποτελέσματα και εισηγήθηκε επιτήρηση του οδικού δικτύου με κάμερες ασφαλείας και να γίνεται υποχρεωτικό αλκοτέστ και τέστ ανίχνευσης ναρκωτικών ουσιών σε κάθε τροχαίο δυστύχημα. Είναι πεπεισμένος ότι τα προγράμματα δια βίου μάθησης μπορούν να συμβάλλουν ουσιαστικά στην πρόληψη όλων τούτων και κυρίως στην ανατροπή του τρόπου ζωής και παροχής υπηρεσιών υγείας.

· Δεληγιάννης Δημήτρης: Αναφέρθηκε με εξαιρετικό ζήλο τι γίνεται στα θέματα της δια βίου μάθησης κυρίως από την εμπειρία του στο δήμο Λαρισαίων και το δίκτυο των πόλεων που μαθαίνουν της ΟΥΝΕΣΚΟ. Τόνισε ότι η όλη προσπάθεια θα πρέπει να κινηθεί γύρω από τη συναντίληψη και την απόκτηση κοινής γλώσσας για την κοινωνική πολιτική στους δήμους, ώστε να γίνεται πιο αντιληπτή η έννοια της διερεύνησης εκπαιδευτικών αναγκών των ομάδων – στόχων. Σημείωσε σε παρέμβασή του για το θέμα της φιλαναγνωσίας ότι και ο δήμος Λαρισαίων έλαβε πρόνοια για ηχογράφηση βιβλίων που θα δίνουν τη δυνατότητα να τα ακούνε όσοι δεν μπορούν να τα διαβάσουν και γενικότερα έφερε ένα ανανεωτικό αέρα στα δρώμενα της δια βίου μάθησης από την εμπειρία του ως αντιδημάρχου.

· Η συν-συντονίστρια του τραπεζιού Κατερίνα Ζομπανάκη ως προϊσταμένη του Τμήματος Εκπαίδευσης – Δια Βίου Μάθησης – Παιδείας – Απασχόλησης και Αθλητισμού της Περιφερειακής Ενότητας Χανίων ανέπτυξε με ουσιαστική επάρκεια τις δράσεις που γίνονται για τους τομείς της αρμοδιότητάς της και υπερθεμάτισε για την όλη προσπάθεια των προγραμμάτων δια βίου μάθησης που λαμβάνουν χώρα στην περιφερειακή ενότητα Χανίων.

Τις τοποθετήσεις των συμμετεχόντων στο στρογγυλό τραπέζι πλαισίωσε με γόνιμο διάλογο και τοποθετήσεις και το ακροατήριο. Ξεχώρισαν οι τοποθετήσεις του κ. Θανάση Σαρακίνου εμπειρογνώμονα δια βίου μάθησης στο Δήμο Θέρμης που αναφέρθηκε ότι ο Δήμος είχε ιδρύσει Πανεπιστήμιο Τρίτης Ηλικίας προσφέροντας προγράμματα δια βίου μάθησης και ότι ο επόμενος δήμαρχος το κατήργησε. Η τοποθέτηση της Αθηνάς Χαριτάκη καθηγήτριας Φυσικής Αγωγής με εξειδίκευση στην οργάνωση και διοίκηση Αθλητικών Οργανισμών, η οποία τόνισε ότι τα κίνητρα για τη δια βίου μάθηση βρίσκονται μέσα μας και οι φορείς απλά ενεργοποιούν αυτά ως εξωτερικές πηγές για συμμετοχή. Και τέλος της κ. Βασιλικής Κοτρίγκα η οποία έδωσε μια διαφορετική χροιά, λόγω και της εμπειρίας της από τη θητεία της στη ΓΓΔΒΜ, για την δια βίου εκπαίδευση και μάθηση του ανθρώπινου δυναμικού και του πληθυσμού γενικότερα σε απομακρυσμένες νησιωτικές περιοχές της χώρας μας.

Ο συντονιστής του τραπεζιού Πέτρος Γουγουλάκης ανέπτυξε εξαιρετικές ιδέες για το θέμα τις εμπιστοσύνης μεταξύ πολίτη και κράτους και έκανε τη σύγκριση μεταξύ Σουηδίας και Ελλάδας. Τόνισε ότι στη Σουηδία επειδή το κράτος δείχνει εμπιστοσύνη στον πολίτη και ο πολίτης με τη σειρά του εμπιστεύεται το κράτος και τηρεί τους νόμους με εξαιρετική προσοχή. Για το λόγο αυτό δεν χρειάζονται ούτε πολλοί νόμοι ούτε διαμεσολαβητές μεταξύ του ευνομούμενου κράτους και του πολίτη. Στην Ελλάδα συμβαίνει το αντίθετο. Επειδή το κράτος δεν δείχνει εμπιστοσύνη στο πολίτη και το ίδιο δεν είναι φερέγγυο προς αυτόν για τούτο υπάρχει πολυνομία. Ενώ από την πλευρά του ο πολίτης μη εμπιστευόμενος και αυτός το κράτος καταφεύγει στους διαμεσολαβητές. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης και με αφορμή την τοποθέτηση του Κωστή Φλουρή αναπτύχθηκε προβληματισμός γύρω από την διάρθρωση του λόγου (Discourse) στη μαθησιακή επικοινωνία μιας ομάδας ενηλίκων.

Ο συντονιστής στο κλείσιμο του τραπεζιού έθεσε ένα θεωρητικό πλαίσιο της πολυσήμαντης έννοιας του λόγου στηριζόμενος στη θεωρητική προσέγγιση του Foucault). Το Discourse παραπέμπει σε συγκεκριμένη διάταξη μιας συζήτησης και των κανόνων που ορίζουν τί είναι σημαντικό και σε ποιον προσφέρεται η δυνατότητα (και με τι όρους) να εκφράσει την ερμηνεία του για το φαινόμενο για το οποίο γίνεται «λόγος» (discursive practice). Με αυτήν την έννοια κάθε μορφή παιδαγωγικής επικοινωνίας σε ομάδα μάθησης ενηλίκων (και όχι μόνο) αποτελεί «πρακτική και πράξη λόγου».

Ο λόγος σε μεθοδολογικό επίπεδο χρησιμοποιείται ως εργαλείο προσδιορισμού του περιεχομένου μιας συζήτησης και ως προσπάθεια μέσω της γλώσσας να ερμηνευτεί και να οριστεί η κοινωνική πραγματικότητα.

Ως επιστημολογική βάση του λόγου προτάσσονται οι εξής αρχές:

· Ο τρόπος αντίληψης και αναφοράς στον γύρω μας κόσμο δεν είναι ουδέτερες απεικονίσεις αυτού του κόσμου.

· Ο κόσμος μας, οι ταυτότητές μας και οι κοινωνικές μας σχέσεις είναι μάλλον αντανακλάσεις του τρόπου που μιλάμε γι’ αυτόν.
Έχει γι’ αυτό ενδιαφέρον να αναλύσουμε και να (ανα)προσδιορίσουμε το λόγο της εκπαίδευσης ενηλίκων στον τόπο που δραστηριοποιούμαστε. Ο συντονιστής παρουσίασε ως ένα σημείο αναφοράς τα ακόλουθα συστατικά στοιχεία του λόγου της σουηδικής Λαϊκής Επιμόρφωσης που την εμφανίζουν να:

· οριοθετείται ως αντιστάθμισμα των εκπαιδευτικών θεσμών της κυρίαρχης τάξης και ιδεολογίας,

· απευθύνεται και υποστηρίζεται από τα μη-προνομιούχα κοινωνικά στρώματα του πληθυσμού,

· αποτελεί κίνημα ιδεών διαφωτισμού, ελευθερίας, δημοκρατίας, φροντίδας, ανθρώπινης αξιοπρέπειας και αλληλεγγύης,

· προωθεί τη συλλογική μόρφωση στη βάση των όρων που θέτουν οι συμμετέχοντες στην μορφωτική διαδικασία,

· στηρίζεται στο αξίωμα της «ελεύθερης και εθελοντικής” συμμετοχής,

· έχει ιδεολογικό*περιεχόμενο, ως επί το πλείστον λανθάνον.
Με βάση λοιπόν την όλη συζήτηση καταλήγουμε ότι το στρογγυλό μας τραπέζι 4 είχε μια επιτυχημένη διαδικασία στην εκφορά του λόγου (Discourse) για την «Πόλη που νοιάζεται» και μας έκανε πλουσιότερους/ρες σε ιδέες και γνώσεις από τη σύνθεση των καταθέσεων ψυχής των συμμετεχόντων για τη δια βίου μάθηση

• Το ιδεολογικό υπόβαθρο της σουηδικής Λαϊκής Επιμόρφωσης στηρίζεται στην ισότιμη και επί ίσοις όροις συμμετοχή και επιτρέπει διαδικασίες συλλογικής μόρφωσης μέσα από διαφορετικές επιστημολογικές, κοινωνικές και πολιτιστικές αφετηρίες.

ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ ΤΡΑΠΕΖΙ 5: Η ΠΟΛΗ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙ ΚΑΙ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ

Στρατηγικός Σχεδιασμός και κατάρτιση στελεχών, αδήριτη αναγκαιότητα-λύση ανάκαμψης

(Rapporteur: Δρ. Μιχάλης Χρηστάκης, Ειδικός Επιστήμονας ΕΚΔΔΑ, Πρόεδρος Ένωσης Γ. Γραμματέων Τ.Α Ελλάδας, Μέλος ΕΔΕΕΚ)

· Παναγιώτης Σημανδηράκης, Αντιπεριφερειάρχης Δια Βίου Μάθησης, Περιφέρεια Κρήτης

Είναι πολύ σημαντική η δραστηριότητα της κατάρτισης των στελεχών των ΟΤΑ. Υπάρχει βέβαια έλλειψη πόρων και ανθρώπινου δυναμικού. Υπάρχει ήδη μια σημαντική συνεργασία με το ΕΚΔΔΑ/ΙΝΕΠ για την κάλυψη της ανάγκης αυτής.

Πρέπει να βρεθούν τα στελέχη και πρέπει να υπάρχει σχεδιασμός για την κατάρτιση τους γιατί είναι μια ανάγκη ανάπτυξης για την επόμενη μέρα.

Η Περιφέρεια θα συνεργαστεί στην κατεύθυνση αυτή με τους Δήμους.

Υπάρχει επίσης ανάγκη για περιφερειακό σχεδιασμό επιμόρφωσης – εκπαίδευσης σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας. Ο β’ βαθμός αυτοδιοίκησης μαζί με τους Δήμους πρέπει να συνεργαστεί με τους Δήμους για ένα κοινό σχεδιασμό επιμόρφωσης.

Στην κατεύθυνση αυτή πρέπει να κινηθεί και το Υπουργείο Παιδείας.

· Βασιλική Κοτρίκλα, Στέλεχος Γενικής Γραμματείας Δια Βίου Μάθησης και Νέας Γενιάς, Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων

Επίκειται το άνοιγμα νέων προγραμμάτων στα Κέντρα Δια Βίου Μάθησης των Δήμων.

Η υλοποίησή τους θα ανατεθεί σε περιφερειακές ομάδες έργου.

Θα εμπλακεί και ο ΕΟΠΠΕΠ στο σχεδιασμό αυτό ( για θέματα πιστοποίησης) μαζί και το ΙΝΕΔΙΒΙΜ.

Προβλέπεται να συμμετάσχουν 290 Δήμοι, 12.000 Τμήματα στα ΚΔΒΜ, που θα αφορούν 300.000 Πολίτες.

Τα ΚΔΒΜ θα συνεχίσουν να υπάρχουν.

Τα Κέντρα Κοινότητας που θα ιδρυθούν (στους 260 Δήμους που έχουν πληθυσμό πάνω από 10.000 κατοίκους) θα βοηθήσουν στην διοικητική υποστήριξη των προγραμμάτων των Κέντρων Διά Βίου Μάθησης.

Ο ρόλος της ΕΕΤΑΑ για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των στελεχών των Δήμων ήταν σημαντικός.

· Χαράλαμπος Κουκιανάκης, Δήμαρχος Αποκόρωνα

Έχουμε ήδη 4 τμήματα που παράγουν επαγγελματίες για τις τοπικές επιχειρήσεις.

Πρέπει να ενισχυθούν τα ΚΔΒΜ γιατί είναι επιτυχημένος θεσμός.

Καλύπτουμε την ανάγκη της Δια Βίου Μάθησης με ίδιους πόρους με πάνω από 400 εκπαιδευόμενους για μια σειρά αντικειμένων.

Θα πρέπει να καλυφθεί η ανάγκη για δεύτερη ευκαιρία στα παιδιά που έχουν αφήσει το Σχολείο για μας και για τα Σφακιά. Για να μπορούν τα παιδιά να πάνε στο ΙΕΚ μετά και να εξασφαλίσουν τις απαραίτητες δεξιότητες. Θα πρέπει το Υπουργείο Παιδείας να μας εγκρίνει το αίτημα για Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας.

· Γιώργος Μαρινάκης, Δήμαρχος Ρεθύμνου

Υπάρχει πρόβλημα αξιοπιστίας στις σχέσεις Κεντρικής Διοίκησης και Δήμων.

Υπάρχουν Επιχειρησιακά Σχέδια και υπηρετούνται αυτά ακόμα και όταν δεν υπάρχει κεντρική χρηματοδότηση.

Βέβαια, το σύστημα μας δεν πρέπει να βασίζεται στον ηρωισμό κάποιων.

Το επιχειρησιακό σχέδιο του Ρεθύμνου αποτέλεσε παραδειγματική αναφορά.

Τα προγράμματα για τη ΔΒΜ πρέπει να διαφοροποιηθούν και να κατηγοριοποιηθούν σε σχέση με τις ομάδες πληθυσμού και τις ανάγκες για μεταφερόμενες δεξιότητες.

Να γίνου σωστά οι αξιολογήσεις των προηγούμενων προγραμμάτων και όχι στον αέρα.

Όχι κατακερματισμός αλλά αξιοποίηση των υφιστάμενων και βελτίωσή τους με κύρια παραδείγματα τους Δημοτικούς Λαχανόκηπους και την Τράπεζα Χρόνου.

Αξιοποίηση όλων των υφιστάμενων χρηματοδοτικών εργαλείων, εμείς το κάναμε αυτό σε σχέση με τις ανάγκες και τις δυνατότητες μας.

Δίνουμε κάθε μέρα με τις υφιστάμενες νοοτροπίες των μεγαλύτερων, όπως η κυκλοφορία, η ανακύκλωση κ.ά., αυτά αλλάζουν μόνο από τη νέα γενιά και το Σχολείο.

· Βαρβάρα Περράκη, Αντιδήμαρχος Δια Βίου Μάθησης Δήμου Χανίων

Θα καταθέσω την εμπειρία του ΚΒΔΜ των Χανίων. Οι Δήμοι κάνουν στην εκπαίδευση μόνο επικουρικά κάποια πράγματα, η κεντρική κατεύθυνση οριοθετείται από την κυβέρνηση.

Λιγότερη ασάφεια και αοριστολογία στα θέματα του Συνεδρίου.

Συμπεράσματα για το ΚΔΒΜ στα Χανιά. Το 54% των προσερχομένων είναι εργαζόμενοι. Η μεγάλη πλειοψηφία είναι στην ενεργό ηλικία. Τα ΚΔΒΜ δεν απλώνονται σωστά σε επίπεδο περιοχών. Η θεματολογία είναι επαναλαμβανόμενη.

Για πολύ καιρό δεν λειτουργούν τα προγράμματα και υπάρχει έλλειμμα σε αυτούς που ζητούν ΔΒΜ. Τα στελέχη των Δήμων δεν είναι επαρκώς επιμορφωμένα.

Να μην υπάρχουν διακοπές των προγραμμάτων.

Να δείξει η κυβέρνηση ότι έχει ένα πιο κοινωνικό προσανατολισμό.

· Γιάννης Μαλανδράκης, Δήμαρχος Πλατανιά

Στο Δήμο Πλατανιά έχουμε ΣΔΕ, το οποίο στην πορεία μετεξελίχθηκε σε Εσπερινό Λύκειο. Αυτό βοηθάει στην επαγγελματική εξέλιξη τοπικών στελεχών.

Το ΚΔΒΜ του Δήμου πήρε το 2012 τη διοικητική πιστοποίηση.

Αντίστοιχα προχωρήσαμε σε κατάρτιση των στελεχών του Δήμου σε αντίθεση με την προηγούμενη φιλοσοφία. Αυτό έγινε σε σχέση με το ΕΚΔΔΑ/ΙΝΕΠ για στοχευμένη κατάρτιση.

Στο τομέα της ΔΒΜ έχουμε 700 αποφοίτους με μεγάλη προσπάθεια από 2 στελέχη.

Πρέπει να υπάρχουν γενικά και ειδικά μαθήματα, αλλά να αναδεικνύεται και η τοπική ιστορία ως πολύ σημαντική.

Υπάρχει ανάγκη επανακατάρτισης και εξειδίκευσης για όλους.

Αξιοποίηση προγραμμάτων εκπαίδευσης και από άλλους τομείς χρηματοδότησης, όπως π.χ. LIFE εκπαίδευση αγροτών.

Ανάγκη για εκπαίδευση στην ιστορία και τον τοπικό πολιτισμό, περιβάλλον και αλλαγές συμπεριφοράς.

Οι καλές πρακτικές αυτών που έχουν γίνει πρέπει να αναδεικνύονται να αξιοποιούνται, να βελτιώνονται και να συνεχίζουν.

Έχουμε συνεργασία με το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και θα τη συνεχίσουμε σε μια σειρά αντικειμένων για τη θεωρούμε ιδιαίτερα επιτυχημένη.

Στον τομέα της εκπαίδευσης των στελεχών επενδύουμε με στρατηγικό σχεδιασμό στην εκπαίδευση των στελεχών.

Έμφαση να δοθεί και στην εμψύχωση των στελεχών, καθώς αυτό είναι ζητούμενο ιδιαίτερα στους Καλλικρατικούς Δήμους.

· Θόδωρος Σταθάκης, Δήμαρχος Κισσάμου

Να υπάρχει σταθερότητα στο σύστημα και στο Κεντρικό και στο Αυτοδιοικητικό για να υπάρχει ανάπτυξη.

Να υπάρχει μια συνέχεια και να συνδέεται με τις πραγματικές ανάγκες των Δήμων.

Δημιουργήσαμε ΚΒΔΜ και επιμορφώσαμε ήδη 150 άτομα, περιμένουμε την αναβίωσή τους.

Συνεργαστήκαμε ήδη με το ΕΔΕΕΚ.

· Γιώργος Βλαχάκης, Αντιδήμαρχος Δια Βίου Μάθησης Δήμου Ηρακλείου

4 Παραδείγματα για ΔΒΜ

Το Ηράκλειο να γίνει πόλη τουριστικού προορισμού.

Το Ηράκλειο να γίνει πόλη αγροτικής ανάπτυξης με έμφαση στην κοινωνική οικονομία, δημιουργεί θερμοκοιτίδες πολιτισμού.

Το Ηράκλειο με ΔΒΜ στη διαχείριση αποβλήτων (οργάνωση σεμιναρίων και εκπαίδευση πολιτών).

Το Ηράκλειο να διαχειριστεί με ΔΒΜ τις ευπαθείς κοινωνικές του ομάδες σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας για την επαγγελματική τους κάλυψη και την κοινωνική τους φροντίδα.

· Αντώνης Στεφανογιάννης, Διευθυντής ΙΕΚ Χανίων

Παρουσίαση της αποστολής και του στόχου του ΙΕΚ.

Σύνδεση Δήμων με ΙΕΚ στην υποβολή αιτημάτων για νέα τμήματα.

· Ιωάννα Ζουριδάκη (παρευρέθηκε στη θέση του κ. Δ. Λειβαδιωτάκη) , Ψυχολόγος Εκπαιδεύτρια HOTELLIER

Παρουσίασε τη φιλοσοφία της ‘hotelier’ στο πλαίσιο της κατάρτισης και εκπαίδευσης σε σπουδές αναφορικά με τα τουριστικά επαγγέλματα. Ταυτόχρονα ανέδειξε και τον κοινωνικό χαρακτήρα του οργανισμού για τη συνοχή και την ανάπτυξη της κοινότητας.

· Δρ. Μιχάλης Χρηστάκης, Πρόεδρος Πανελλήνιας Ένωσης Γενικών Γραμματέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης “Κλεισθένης”

Στον τομέα της εκπαίδευσης των στελεχών επενδύουμε με στρατηγικό σχεδιασμό στην εκπαίδευση των στελεχών και την εμψύχωση των στελεχών, καθώς αυτό είναι ζητούμενο ιδιαίτερα στους Καλλικρατικούς Δήμους.

Υπάρχει κομβική αναγκαιότητα της Δια Βίου Μάθησης για τους Αιρετούς, όπως και για τους Τεχνοκράτες και για τα Διοικητικά στελέχη στις Περιφέρειες και τους Δήμους, προτείνεται όπως οι αιρετοί σε συνεργασία με τους τεχνοκράτες και τα διοικητικά στελέχη να προβούν στις ακόλουθες ενέργειες:

-να εκπονήσουν μελέτη ανίχνευσης εκπαιδευτικών αναγκών,

-να εντάξουν στον προϋπολογισμό του φορέα τους ειδικό κωδικό για την οικονομική κάλυψη των εκπαιδευτικών αναγκών του φορέα,

-να καθορίσουν τη διαδικασία που θα ακολουθείται για τη συμμετοχή σε δράσεις επιμόρφωσης, συνέδρια, προγράμματα κ.ά.,

-να εντάξουν ειδικούς στόχους Δια Βίου Μάθησης στο Στρατηγικό Σχεδιασμό του φορέα,

-να εξειδικεύσουν και χρονο-προγραμματίσουν στόχους Δια Βίου Μάθησης στον επιχειρησιακό προγραμματισμό του φορέα,

-να καθορίσουν δείκτες μέτρησης για τη Δια βίου Μάθηση,

-να καθορίσουν στόχους Δια Βίου Μάθησης για τους Πολίτες, και

-να διασυνδέσουν τους στόχους Δια Βίου Μάθησης αιρετών, τεχνοκρατών και διοικητικών στελεχών με τους αντίστοιχους στόχους Δια Βίου Μάθησης για τους Πολίτες, πάντοτε στην κατεύθυνση της ευρύτερης κοινωνικής ανάπτυξης της πόλης για όλους τους πολίτες.

Καταληκτικές σκέψεις των συμμετεχόντων-Γενικό Σημείωμα
· Είναι πολύ σημαντική η δραστηριότητα της κατάρτισης των στελεχών των ΟΤΑ.

· Υπάρχει έλλειψη κονδυλίων και ανθρώπινου δυναμικού.

· Υπάρχει ανάγκη περαιτέρω αξιοποίησης της συνεργασίας των ΟΤΑ με το ΕΚΔΔΑ/ΙΝΕΠ για την κάλυψη των αναγκών ΔΒΜ για τα στελέχη των Δήμων.

· Η Περιφέρεια μπορεί και πρέπει να συνεργαστεί στην κατεύθυνση μιας ολικής προσέγγισης ΔΒΜ με τους Δήμους. Ο β’ βαθμός αυτοδιοίκησης μαζί με τους Δήμους πρέπει να συνεργαστεί με τους Δήμους για ένα κοινό σχεδιασμό επιμόρφωσης.

· Υπάρχει ανάγκη επανακατάρτισης και εξειδίκευσης για όλους.

· Ο σχεδιασμός των νέων προγραμμάτων Δια Βίου Μάθησης να ανατεθεί σε ομάδες σχεδιασμού περιφερειακής εμβέλειας, ενώ θα εμπλακεί και ο ΕΟΠΠΕΠ στο σχεδιασμό αυτό μαζί με το ΙΝΕΔΙΒΙΜ.

Προτάσεις για την επιμόρφωση των στελεχών των Δήμων

1. Οργάνωση αυτοτελούς τμήματος ΔΒΜ σε κάθε Δήμο.
2. Να συμμετέχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι στις θεσμικές συναντήσεις (Ευρωπαϊκή Ατζέντα, Υπουργείο Παιδείας κ.ά.) για καλύτερο αποτέλεσμα.
3. Να αξιοποιηθεί το Επιστημονικό Δίκτυο Εκπαίδευσης Ενηλίκων Κρήτης (ΕΔΕΕΚ).
4. Να αξιοποιήσουν οι Δήμοι εξειδικευμένη υποστήριξη από τη ΓΓΔΒΜ.

Το μήνυμά μας είναι ότι κλειδί για την ανάπτυξη είναι η επιμόρφωση – εκπαίδευση: Οργανωμένη, τακτική, συνεχής, εξειδικευμένη Επιμόρφωση, προσηλωμένη στους στόχους.

Τα προγράμματα για τη ΔΒΜ πρέπει να διαφοροποιηθούν και να κατηγοριοποιηθούν σε σχέση με τις ομάδες πληθυσμού και τις ανάγκες για μεταφερόμενες δεξιότητες.

Στον τομέα της ΔΒΜ πρέπει να υπάρχουν γενικά και ειδικά μαθήματα, αλλά να αναδεικνύεται και η τοπική ιστορία, ο τοπικός πολιτισμός και τα τοπικά παραδοσιακά επαγγέλματα, όπως και για το περιβάλλον και τις αλλαγές συμπεριφοράς.

Παραδείγματα για ΔΒΜ

Τουρισμός, αγροτικά επαγγέλματα, θερμοκοιτίδες πολιτισμού, διαχείριση αποβλήτων, ενίσχυση των ευπαθών κοινωνικών ομάδων με στόχο την επαγγελματική τους κάλυψη και την κοινωνική τους φροντίδα.

Αξιοποίηση όλων των υφιστάμενων χρηματοδοτικών εργαλείων σε σχέση με τις ανάγκες και τις δυνατότητες κάθε φορέα.

Αξιοποίηση προγραμμάτων εκπαίδευσης και από άλλους τομείς χρηματοδότησης, όπως π.χ. LIFE εκπαίδευση αγροτών.

Οι καλές πρακτικές αυτών που έχουν γίνει πρέπει να αναδεικνύονται να αξιοποιούνται, να βελτιώνονται και να συνεχίζουν.

Να υπάρχει συνεργασία με το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο για μια σειρά αντικειμένων.

Στον τομέα της εκπαίδευσης των στελεχών επενδύουμε με στρατηγικό σχεδιασμό στην εκπαίδευση των στελεχών και την εμψύχωση των στελεχών, καθώς αυτό είναι ζητούμενο ιδιαίτερα στους Καλλικρατικούς Δήμους.

Υπάρχει κομβική αναγκαιότητα της Δια Βίου Μάθησης για τους Αιρετούς, όπως και για τους Τεχνοκράτες και για τα Διοικητικά στελέχη στις Περιφέρειες και τους Δήμους, προτείνεται όπως οι αιρετοί σε συνεργασία με τους τεχνοκράτες και τα διοικητικά στελέχη να προβούν στις ακόλουθες ενέργειες:

-να εκπονήσουν μελέτη ανίχνευσης εκπαιδευτικών αναγκών,

-να εντάξουν στον προϋπολογισμό του φορέα τους ειδικό κωδικό για την οικονομική κάλυψη των εκπαιδευτικών αναγκών του φορέα,

-να καθορίσουν τη διαδικασία που θα ακολουθείται για τη συμμετοχή σε δράσεις επιμόρφωσης, συνέδρια, προγράμματα κ.ά.,

-να εντάξουν ειδικούς στόχους Δια Βίου Μάθησης στο Στρατηγικό Σχεδιασμό του φορέα,

-να εξειδικεύσουν και χρονο-προγραμματίσουν στόχους Δια Βίου Μάθησης στον επιχειρησιακό προγραμματισμό του φορέα,

-να καθορίσουν δείκτες μέτρησης για τη Δια βίου Μάθηση,

-να καθορίσουν στόχους Δια Βίου Μάθησης για τους Πολίτες, και

-να διασυνδέσουν τους στόχους Δια Βίου Μάθησης αιρετών, τεχνοκρατών και διοικητικών στελεχών με τους αντίστοιχους στόχους Δια Βίου Μάθησης για τους Πολίτες, πάντοτε στην κατεύθυνση της ευρύτερης κοινωνικής ανάπτυξης της πόλης για όλους τους πολίτες.