ISSN:1792-2674
Σπυριδάκη Ευτυχία, Διευθύντρια ΚΕΚ Μεγαλόνησος – φυσιοθεραπεύτρια – πιστοποιημένη Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων
Περίληψη
Η ανάγκη επιμόρφωσης φυσιοθεραπευτών στις Παθήσεις Ειδικών Εντοπίσεων, και κυρίως της οσφυαλγίας σε κάθε στάδιο της, είναι ορατή σε όλους τους οργανισμούς Υγείας. Συγκεκριμένα τα συμπτώματα του πόνου, της δυσκαμψίας και η κινητική κατάσταση στα εν λόγω στάδια ,είναι από τα συμπτώματα της οσφυαλγίας που απασχολούν τους φυσιοθεραπευτές Για το λόγο αυτό, δημιουργήθηκε Πρόγραμμα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, που αναφέρεται σε 25 Εργαζόμενους Φυσικοθεραπευτές, διάρκειας 100 ωρών με τίτλο «Ο ρόλος του φυσιοθεραπευτή σε Παθήσεις Ειδικών Εντοπίσεων και κυρίως της οσφυαλγίας». Οι μαθησιακοί στόχοι του Προγράμματος είναι σε επίπεδο ικανοτήτων η εφαρμογή νέων τεχνικών και η συνεργασία με γιατρούς και φυσιοθεραπευτές, ενώ σε επίπεδο στάσεων, η υιοθέτηση στάσεων και συμπεριφορών αποδοχής των νέων γνώσεων και μεθόδων. Για την επίτευξη των στόχων του Προγράμματος δημιουργούνται συγκεκριμένες διδακτικές ενότητες, διάρκειας 10-20 ωρών η καθεμία. Οι εκπαιδευτικές τεχνικές βασίζονται τόσο στα συμπτώματα της Οσφυαλγίας όσο και στον τρόπο που γίνεται η διάγνωσή της. Η Αξιολόγηση του Προγράμματος πραγματοποιείται με την επεξεργασία των εντύπων αξιολόγησης, και την Παρατήρηση «Επεισοδίων» των εκπαιδευτικών συναντήσεων, η οποία διαμορφώνει κωδικοποιημένες απόψεις για το εκπαιδευτικό έργο με αποτέλεσμα να υπάρξουν ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία. Με το Πρόγραμμα αυτό οι εκπαιδευόμενοι λαμβάνουν γνώση των Παθήσεων Ειδικών Εντοπίσεων και εμπεδώνουν το γεγονός ότι, η οσφυαλγία οφείλεται σε πολλές παθήσεις, οι οποίες πρέπει πρώτα να εξακριβωθούν και μετά ο ασθενής να υποβληθεί σε θεραπεία, η οποία να είναι αιτιολογική και όχι συμπτωματική. Γίνεται αντιληπτή, επίσης, η γνώση-επιλογή, από αυτούς, νέων φυσιοθεραπευτικών τεχνικών. Τέλος, οι εκπαιδευόμενοι κατανοούν ότι, το είδος της θεραπείας- φυσιοθεραπείας είναι, συνήθως, επιλογή του ιατρού, που σε συνεργασία με τον φυσιοθεραπευτή είναι υπεύθυνοι για την αποκατάσταση και θεραπεία του ασθενή.
Λέξεις κλειδιά: κατάρτιση παθήσεων ειδικών εντοπίσεων, ρόλος φυσιοθεραπευτή
Abstract
The need for training physiotherapists in Special Localized Diseases, mainly in the lower back pain, at each stage exists in all healthcare organizations. Specific symptoms of pain, stiffness and kinetics in these stages is one of the symptoms of low back pain that employ physiotherapists This is the reason for creating a hundred-hour Adult Educational Program addressed to 25 currently working physiotherapists, named «The physiotherapist role on Special Localized Diseases mainly lower back pain». The learning goals of the program in terms of skill development are the deployment of new techniques by physiotherapists and the cooperation consent between the physicians and physiotherapists, in terms of attitude adaptation, the deployment of attitudes and acceptance behaviors of the new knowledge and techniques. For the achievement of the goals are created specific modules, lasting 10 to 20 hours each. The training techniques have been designed based on symptoms such as low-back pain and the way it is diagnosed. The evaluation of the program is integrated through analysis of objective assessment findings derived from the process of evaluation documents, and the “incident’s observation” of the training sessions, which set coded aspects on training resulting in gathering quantitative and qualitative data. With this program the students become aware of Special Localized Diseases and consolidate the fact that low-back pain is due to many diseases that firstly must be identified and then the patient should undergo treatment interventions that are evidence-based and not coincidental. They, also, understand the need of the knowledge-choise new physiotherapy techniques. Finally, the students understand that the type of treatment-physiotherapy-is usually choice of doctor, who in collaboration with the physical therapist are responsible for the rehabilitation and treatment of the patient.
Keywords: training in special localized diseases, physiotherapist role
Εισαγωγή
Ο μέσος αναγνώστης νομίζει ότι, ο ρόλος του φυσιοθεραπευτή είναι μόνο να εκτελεί τις φυσιοθεραπευτικές πράξεις του θεράποντος ιατρού. Όμως, ο ρόλος επεκτείνεται στην χρήση των φυσιοθεραπευτικών μέσων για την θεραπεία του ασθενή. Επεκτείνεται, ακόμη περισσότερο, στη σφαίρα της εμψύχωσης, κατανοώντας τις ανάγκες του ασθενή και έτσι ενσυνείδητα συμβάλλει στην βελτίωση του τρόπου ζωής του. Η οσφυαλγία επιφυλάσσει επώδυνες ημέρες στη ζωή του ενήλικα, αφού εκδηλώνεται με συμπτώματα δυσκαμψίας και πόνου, γεγονός που οδηγεί τους πάσχοντες στην αναζήτηση φυσιοθεραπευτή. Η συμβολή του φυσιοθεραπευτή στη θεραπευτική αντιμετώπιση του ασθενή ήταν αντικείμενο διερεύνησης σε εκατό ασθενείς που φιλοξενούνται στα προνοιακά ιδρύματα του Ν. Χανίων. Επίσης, στα ίδια ιδρύματα διερευνήθηκαν οι εκπαιδευτικές ανάγκες των εργαζομένων φυσιοθεραπευτών. Τα αποτελέσματα της διερεύνησης των αναγκών τεκμηρίωσαν την ανάγκη για το σχεδιασμό Προγράμματος Επαγγελματικής Κατάρτισης με τίτλο «Ο ρόλος του φυσιοθεραπευτή σε Παθήσεις Ειδικών Εντοπίσεων και κυρίως της Οσφυαλγίας».
Το Πρόγραμμα
Η συνεχιζόμενη εκπαίδευση του προσωπικού στους Οργανισμούς Υγείας καθίσταται απαραίτητη προκειμένου να αντιμετωπιστούν άμεσα οι προκλήσεις της εποχής στον εργασιακό χώρο (Βαλκάνος, E., 2009). Έτσι, γίνεται κατανοητή η ανάγκη για επιμόρφωση, με αποτέλεσμα να σχεδιαστεί πρόγραμμα Επαγγελματικής Κατάρτισης 25 Εργαζομένων Φυσιοθεραπευτών Διάρκειας 100 ωρών με τίτλο «Ο ρόλος του φυσιοθεραπευτή σε Παθήσεις Ειδικών Εντοπίσεων και κυρίως της Οσφυαλγίας». Το πρόγραμμα αφορά απόφοιτους φυσιοθεραπευτές των Ι.Ε.Κ και των Τ.Ε.Ι που εργάζονται σε φορείς του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας του νομού Χανίων.
Σκοπός του προγράμματος είναι ο εμπλουτισμός των γνώσεων των φυσιοθεραπευτών με επικαιροποίηση των θεραπευτικών μεθόδων αντιμετώπισης ασθενών με Παθήσεις Ειδικών Εντοπίσεων και κυρίως της Οσφυαλγίας. Για την επιτυχία των στόχων του Προγράμματος σχεδιάζονται, βάσει ενός επιστημονικά τεκμηριωμένου πλαισίου διδασκαλίας, ειδικές διδακτικές ενότητες, άρρηκτα συνδεδεμένες με τα ενδιαφέροντα των εκπαιδευόμενων, από την διερεύνηση των οποίων, προκύπτουν οι ακόλουθες δύο βασικές θεματικές ενότητες:
α) Τα βασικά στάδια της οσφυαλγίας ανάλογα με τον πόνο και ο τρόπος εντοπισμού της.
β) Η κινητική κατάσταση του ασθενή στα εν λόγω στάδια.
Οι πληροφορίες που τεκμαίρονται ανήκουν στα αναγκαία στοιχεία για τον εντοπισμό των παραγόντων που διαμορφώνουν τη διδασκαλία των μαθημάτων στις διδακτικές ενότητες.
Για το λόγο αυτό, απαιτείται, πρωτίστως, η σφαιρική ενημέρωση των εκπαιδευόμενων, η οποία πραγματώνεται από τις παρακάτω εκπαιδευτικές ενότητες του Προγράμματος:
Εκπαιδευτικές ενότητες
1) Γνωριμία εκπαιδευόμενων φυσιοθεραπευτών-εκπαιδευτών. Ιατρική διάγνωση – δυσμορφίες και στατιστικές ανωμαλίες της Σ.Σ. Ο ρόλος του φυσιοθεραπευτή σε παθήσεις ειδικών εντοπίσεων όπως, η Κύφωση. 15 ώρες
2) Ιατρική διάγνωση – νοσοκομειακές και εξωνοσοκομειακές υπηρεσίες, ψυχολογικά και κοινωνικά προβλήματα. Ο ρόλος του φυσιοθεραπευτή σε παθήσεις ειδικών εντοπίσεων όπως, η Λόρδωση. 15 ώρες
3) Ιατρική διάγνωση – νοσοκομειακές και εξωνοσοκομειακές υπηρεσίες, ψυχολογικά και κοινωνικά προβλήματα. Ο ρόλος του φυσιοθεραπευτή σε παθήσεις ειδικών εντοπίσεων όπως, η Σκολίωση 15 ώρες
4) Ο ρόλος του φυσιοθεραπευτή σε παθήσεις ειδικών εντοπίσεων όπως, η Οσφυαλγία και η θεραπεία της: α)ανάλογα με τον πόνο και πού αυτός εντοπίζεται, β)Ποια η κινητική κατάσταση του ασθενή στα στάδια αυτά του πόνου. Νοσοκομειακές και εξωνοσοκομειακές υπηρεσίες, ψυχολογικά και κοινωνικά προβλήματα. Εναλλακτικές μορφές θεραπείας. 20 ώρες
5) Πρακτική άσκηση σε ασθενείς, που πάσχουν από Οσφυαλγία. Αρχές γεροντολογικής κλινικής, ορθοπεδικά προσαρτήματα. 15 ώρες
Με την ολοκλήρωση του Προγράμματος ο φυσιοθεραπευτής αποκτά γνώσεις όλων των θεματικών ενοτήτων, γεγονός που τον οδηγεί και στην επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος.
Η οργανωτική διεξαγωγή του Προγράμματος γίνεται με την συνεργασία των εκπαιδευτών και τον Επιστημονικό Υπεύθυνο του Προγράμματος. Κάθε μέλος της εκπαιδευτικής ομάδας είναι υπεύθυνο για την προετοιμασία συγκεκριμένης διδακτικής ενότητας με βάση την ειδίκευσή του, φροντίζοντας τόσο για την διδακτική ύλη όσο και για τη μέθοδο και το σχεδιασμό, ούτως ώστε να μην υπάρξουν αλληλοεπικαλύψεις που ενδεχομένως κουράζουν πολύ τους εκπαιδευόμενους (Κόκκος, Α., 1999).
Πριν αρχίσει το Πρόγραμμα οι εκπαιδευτές επισκέπτονται το Κ.Ε.Κ για να γνωρίσουν το Διευθυντή, τον Υπεύθυνο Κατάρτισης, την αίθουσα διδασκαλίας και τον χώρο πρακτικής άσκησης. Η διδασκαλία διεξάγεται στις εγκαταστάσεις του Κ.Ε.Κ., σε αίθουσα ειδικά διαμορφωμένη, ανάλογα με τις εκπαιδευτικές μεθόδους και τεχνικές. Χρησιμοποιείται Video projector LCD του Κ.Ε.Κ και φωτοτυπικό μηχάνημα για την εκτύπωση του έντυπου υλικού (σημειώσεις, ερωτηματολόγια).
Κατά την υλοποίηση οι μαθησιακοί στόχοι του Προγράμματος ορίζονται σε επίπεδο γνώσεων ως εξής:
Να κατανοήσουν οι εκπαιδευόμενοι τις Παθήσεις Ειδικών Εντοπίσεων.
Να γνωρίζουν και να επιλέγουν νέες φυσιοθεραπευτικές τεχνικές, μετά από την κλινική αξιολόγηση του ασθενή,
Να αναγνωρίζουν το περιστατικό από την κλινική του εικόνα.
Να είναι σε θέση να περιγράφουν τα συμπτώματα του ασθενή στο γιατρό ή στο φυσιοθεραπευτή, με σκοπό την πρόληψη και αντιμετώπιση των επώδυνων συνδρόμων.
Να εμψυχώνουν τον ασθενή για να μπορεί να πάρει θέσεις χαλάρωσης, αλλά ακόμα και, για να κάνει ασκήσεις, όταν υποφέρει μη μπορώντας να ανταποκριθεί στην καθημερινότητά του.
Σε επίπεδο ικανοτήτων οι στόχοι είναι:
Να εφαρμόζουν τις γνώσεις που αποκτούν από τις Παθήσεις Ειδικών Εντοπίσεων.
Να συνεργάζονται με τους γιατρούς και άλλους φυσιοθεραπευτές, για καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα.
Να εφαρμόζουν νέες θεραπευτικές τεχνικές-θέσεις στον ασθενή.
Σε επίπεδο στάσεων οι στόχοι είναι:
Να υιοθετούν στάσεις και συμπεριφορές αποδοχής των νέων γνώσεων και μεθόδων.
Να ενθαρρύνουν τους ασθενείς να δοκιμάσουν εναλλακτικές θεραπείες, αφού είναι γνωστά τα αίτια του πόνου.
Να παροτρύνουν τους ασθενείς να αποκτήσουν θέσεις ανακούφισης στις ανάλογες παθήσεις.
Να συνεργαστούν με άλλες ειδικότητες, για το καλύτερο αποτέλεσμα της θεραπείας.
Να απορρίψουν λανθασμένες γνώσεις και αντιλήψεις.
Οι εκπαιδευτικές τεχνικές του Προγράμματος
Οι εκπαιδευτικές τεχνικές που χρησιμοποιούνται στις διδακτικές ενότητες και κυρίως στην ενότητα 4 αφορούν στα συμπτώματα της Οσφυαλγίας και στον τρόπο που γίνεται η διάγνωσή της. Οι εκπαιδευτικές, αυτές, τεχνικές υλοποιούνται με την «εμπλουτισμένη εισήγηση», με «ερωτήσεις-απαντήσεις» και τη «συζήτηση» σε ζεύγη ή σε ομάδες στην ολομέλεια, όπου θα ενισχύσουν την ενεργητική συμμετοχή των καταρτιζομένων (Κόκκος, Α., 2005).
Επίσης, καλό είναι να χρησιμοποιείται η «επίδειξη», που περιλαμβάνει χρήση ορθοπεδικού υλικού και θέσεις ανάπαυσης του ασθενή. Τεχνική, που συνδυάζεται με «ερωτο-αποκρίσεις» και «συζήτηση», ώστε να γίνει αντιληπτός από τους φυσιοθεραπευτές στην πράξη ο τρόπος διάγνωσης των ασθενών, που πάσχουν από οσφυαλγία ( Rogers, J., 1989, σελ. 119-120).
Ειδικότερα:
Με την Εισήγηση κατά την έναρξη του προγράμματος οι εκπαιδευόμενοι κατανοούν το κύριο μέρος κι ακόμη γίνεται δυνατή η κατανόηση ήδη γνωστών θεμάτων, που εισάγουν τους εκπαιδευόμενους στην πρακτική εφαρμογή της άσκησης που ακολουθεί στις επόμενες διδακτικές ενότητες (Newble, D., & Cannon, R., 1994, σελ. 10-11).
Το κύριο μέρος της Εισήγησης περιλαμβάνει Ερωτήσεις – Απαντήσεις, ως την απλούστερη μορφή αλληλεπίδρασης μεταξύ εκπαιδευτή και εκπαιδευόμενου (Newble, D., & Cannon, R., 1994, σελ. 10-11).
Καλό είναι να ακολουθεί συζήτηση όπου, κατά την ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών, η επεξεργασία του μαθήματος γίνεται σε βάθος.
Το εκπαιδευτικό περιεχόμενο της 4ης υποενότητας
Η επίδειξη, η οποία υλοποιείται στην τέταρτη υποενότητα του προγράμματος, αφορά στα επακόλουθα όλων των ενοτήτων και γι΄ αυτό έχει πολύ ενδιαφέρον καθώς:
Οι εκπαιδευόμενοι διδάσκονται ότι, η Θεραπεία είναι αποτελεσματική όταν μπορούν να απαντήσουν στα παρακάτω ερωτήματα:
Σε ποια στάδια διακρίνεται η οσφυαλγία- ισχιαλγία ανάλογα με τον πόνο;
Πού εντοπίζεται αυτός και ποια η διάρκειά του ;
Ποια η κινητική κατάσταση του ασθενή στα στάδια του πόνου;
Πώς αντιμετωπίζεται θεραπευτικά η οσφυαλγία -ισχιαλγία;
Αφού εμπεδώσουν οι εκπαιδευόμενοι τα παραπάνω φτάνουν στα εξής πορίσματα:
- Στο οξύ στάδιο
Ο πόνος είναι οξύς & μόνιμος. Εντοπίζεται στην περιοχή της οσφύος & εξελικτικά στο πόδι.
- Στο υποξύ στάδιο
Ο πόνος είναι έντονος ή περιοδικός. Εντοπίζεται όπως παραπάνω.
- Χρόνιο στάδιο
Δεν υπάρχει πόνος ή είναι περιοδικός. Εντοπίζεται όπως παραπάνω.
Σημαντικό επίσης είναι να μάθουν να αντιμετωπίζουν την κινητική κατάσταση του ασθενή στα στάδια του πόνου που είναι:
Το οξύ στάδιο
Όπου ο ασθενής είναι κλινήρης.
Το υποξύ στάδιο
Ο ασθενής δεν μπορεί να κινηθεί ελεύθερα, να στηθεί στην όρθια θέση, να καθίσει, να εργαστεί. Το βάδισμα σε σοβαρές περιπτώσεις γίνεται με κάμψη γόνατος, ισχίου & πελματιαία κάμψη ποδοκνημικής..
Το χρόνιο στάδιο
Ο ασθενής κινείται και εργάζεται κανονικά. Ίσως υπάρχει μυϊκή αδυναμία.
Ακόμα μαθαίνουν ότι, όταν δώσουν στον ασθενή τις θέσεις, με τη σειρά που παρουσιάζονται παρακάτω στα στάδια του πόνου και συνδυάσουν φυσιοθεραπευτικές τεχνικές και εναλλακτικές θεραπείες, έχουν επιτύχει σε ένα μεγάλο μέρος τη θεραπεία.
Θέσεις & Θεραπευτική αντιμετώπιση στο οξύ στάδιο.
Τελεία ανάπαυση σε σκληρό κρεβάτι επί 2-3 εβδομάδες.
Φαρμακευτική αγωγή με χορήγηση αναλγητικών.
Εφαρμογή ψυχρών επιθεμάτων.
Μάλαξη οσφύος.
Στάσεις
Ύπτια. Παίρνει τη στάση της κοιμωμένης του Χαλεπά (εικ. 1, 2).
Πλάγια. Κάμπτει τα κάτω άκρα στην κοιλιά (εικ. 3).
Στην πρηνή τοποθετεί μαξιλάρια κάτω από την κοιλιά (εικ. 4).
Ασκήσεις ενδυνάμωσης κορμού (εικ. 4).
1
(εικ. 1).
2
(εικ. 2).
3
(εικ. 3).
Ανώνυμο 2
(εικ. 4)
eik5
(εικ. 5)
(Μπάρλου-Πανοπούλου, Ε., 1987, σελ. 66, 67).
Στο υπoξύ & χρόνιο στάδιο οι πόνοι αντιμετωπίζεται με :
Στήριξη του κορμού με ζώνη οσφύος.
Μάλαξη οσφύος.
Ηλεκτροθεραπεία.
Κινησιοθεραπεία.
Λειτουργική εκπαίδευση του ατόμου.
Εναλλακτικές θεραπείες.
Ασκήσεις κορμού.
Εκπαίδευση σωστής στάσης στο κάθισμα στην καθιστή και όρθια θέση.
Χειρουργικά.
Αξιολόγηση
Τα αποτελέσματα του προγράμματος προκύπτουν από την Επεξεργασία των Εντύπων Αξιολόγησης και την Παρατήρηση “Επεισοδίων” των εκπαιδευτικών συναντήσεων. Σκοπός είναι η διαμόρφωση μιας κωδικοποιημένης άποψης για το ρόλο του φυσιοθεραπευτή στις Παθήσεις Ειδικών Εντοπίσεων, κυρίως της οσφυαλγίας – ισχιαλγίας, με τα συμπτώματα του πόνου σε κάθε στάδιο της και την κινητική κατάσταση του ασθενή στα εν λόγω στάδια (Καραλής, 2005).
Έτσι, στο εκπαιδευτικό έργο υπάρχουν ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία για την ανατροφοδότησή του. Οι εκπαιδευόμενοι επεξεργάζονται εμπειρίες δικές τους και των εκπαιδευτών, με αποτέλεσμα να είναι καθοριστική η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου τόσο ως προς τη μάθηση όσο και ως προς την προσωπική ανάπτυξη του εκπαιδευόμενου.
Τα αποτελέσματα του Προγράμματος
Τα αποτελέσματα του Προγράμματος προσδοκούμε να είναι άμεσα και άρρηκτα συνδεδεμένα με τους εκπαιδευτικούς στόχους (Κόκκος, Α., 2005).
Με την ολοκλήρωση του Προγράμματος οι εκπαιδευόμενοι, φτάνουν στο σημείο να γνωρίζουν
Σε επίπεδο γνώσεων
Να διακρίνουν με την κλινική αξιολόγηση στην πρακτική τις παθήσεις ειδικών εντοπίσεων όπως, οσφυαλγία, κύφωση, λόρδωση, σκολίωση, ισχιαλγία κ.λ.π.
Να εντοπίζουν τα στάδια της οσφυαλγίας και την κλινική εικόνα του ασθενή στα στάδια του πόνου.
Να αναγνωρίζουν σε ποιο στάδιο του πόνου βρίσκεται ο ασθενής,
Να αναγνωρίζουν ποια η κινητικότητα του ασθενή και ποια φυσιοθεραπευτικά μέσα πρέπει να επιλέξουν για τη θεραπεία του.
Σε επίπεδο ικανοτήτων
Να εφαρμόζουν τις γνώσεις τους στους ασθενείς δοκιμάζοντας θεραπευτικά μέσα και τεχνικές που ταιριάζουν στην ηλικία, εργασία και στην ψυχοσύνθεση του ασθενή.
Να διορθώνουν τυχόν λανθασμένους χειρισμούς και να επικαιροποιούν παλαιότερες απόψεις/θέσεις.
Να συνεργάζονται με γιατρούς και φυσιοθεραπευτές για την καλύτερη θεραπεία του ασθενή.
Να βασίζονται στις γνώσεις και στις ικανότητές τους για την καλύτερη θεραπευτική αντιμετώπιση του ασθενή.
Να χρησιμοποιούν νέες θεραπευτικές τεχνικές στους ασθενείς και να μετασχηματίζουν νέες και παλιές αντιλήψεις με τα θεραπευτικά μέσα που μπορούν να συνδυάσουν (παραφινόλουτρα, λασπόλουτρα, ιαματικά λουτρά, βελονισμός, αρωματοθεραπεία, ιδρωτοθεραπεία, κλιματοθεραπεία, φαρμακοθεραπεία, έλξεις κλπ).
Σε επίπεδο στάσεων
Να απορρίπτουν λανθασμένους χειρισμούς.
Να αποκτούν αυτοπεποίθηση και να ενθαρρύνουν τους ασθενείς στη θεραπεία τους.
Να παροτρύνουν τους ασθενείς τους να πάρουν θέσεις ανάπαυσης για την ανακούφισή τους.
Επίλογος
Ο ρόλος των εκπαιδευτών στο παραπάνω πλαίσιο εκτός από εκπαιδευτικός είναι συντονιστικός, υποστηρικτικός, εμψυχωτικός. Επιπλέον, οι εκπαιδευτές ολοκληρώνουν έναν προσεκτικό σχεδιασμό, τον οποίο θέτουν σε εφαρμογή κατά τις συναντήσεις τους με την εκπαιδευτική ομάδα και τον οποίο είναι σε θέση να τροποποιήσουν με ευελιξία κι ετοιμότητα, ανάλογα με την αναγκαιότητα των περιστάσεων. Οι εκπαιδευόμενοι λαμβάνουν γνώση για την κλασική αντιμετώπιση στις Παθήσεις Ειδικών Εντοπίσεων (Κύφωση, Λόρδωση, Σκολίωση, Οσφυαλγία) και εξάγουν το συμπέρασμα ότι η Οσφυαλγία οφείλεται σε πολλές παθήσεις, οι οποίες πρέπει πρώτα να εξακριβωθούν και μετά ο ασθενής να υποβληθεί σε θεραπεία, η οποία να είναι αιτιολογική και όχι συμπτωματική.
Μέσω του Προγράμματος, οι εκπαιδευόμενοι φυσιοθεραπευτές αντιλαμβάνονται ότι η σωστή διάγνωση είναι κρίσιμης σημασίας, γιατί αποκλείει τα επικίνδυνα και προσδιορίζει τα ακριβή αίτια, κάνοντας αποτελεσματική τη σωστή θεραπεία. Το είδος της θεραπείας είναι, συνήθως, επιλογή του ιατρού, του φυσικοθεραπευτή και του ασθενή.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Βαλκάνος, Ε. (2009). Η Συμβολή της βιωματικής μάθησης στην ενδοεπιχειρησιακή εκπαίδευση και κατάρτιση.
Καραλής, Θ. (2005). Σχεδιασμός, διοίκηση, αξιολόγηση προγραμμάτων εκπαίδευσης ενηλίκων. Στοιχεία σχεδιασμός προγραμμάτων ΕΑΠ. Τόμος Β. Πάτρα.
Κόκκος, Α. (2005). Μεθοδολογία Εκπαίδευση Ενηλίκων θεωρητικό πλαίσιο και προϋποθέσεις μάθησης, Τόμος Α, Ε.Α.Π., Πάτρα.
Μπάρλου-Πανοπούλου, Ε. (1987). Εγχειρίδιο Φυσικοθεραπείας. Δεύτερη έκδοση, Αθήνα.
Newble, D., & Cannon, R., (1994). Α Handbook for Medical Teachers. Kluwer Academic Publishers Boston (3η εκδ.).
Rogers , J. (1989). Adults Learning. The Open University Prees. 1989 (3η εκδ.).
Χρήσιμες διευθύνσεις
http://www.shiatsu1.com/lowbackpainsciaticag.htm
http://www.fitnesslogic.gr/gym/lowerback_problems/lowerback_problems_05.htm
http://www.iatrotek.org/ioArt.asp?id=647
http://www.fuego.xan.gr/index.php?tmp=2&pg=2&id=10019&
Πρόταση για σχεδιασμό Προγράμματος Επαγγελματικής Κατάρτισης με τίτλο: “Ο ρόλος του φυσιοθεραπευτή σε Παθήσεις Ειδικών Εντοπίσεων και κυρίως της οσφυαλγίας .