Στρογγυλό τραπέζι 5 «Η ΠΟΛΗ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙ ΚΑΙ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ»

ISSN:1792-2674

Στρατηγικός σχεδιασμός κι επιμόρφωση των αυτοδιοικητικών κ.ά στελεχών του τόπου. Μια αδήριτη αναγκαιότητα.

Συντονιστές Τραπεζιού: Δρ. Χρύσα Τερεζάκη-Συντονίστρια ΕΔΕΕΚ, Παναγιώτης Σημανδηράκης-Αντιπεριφερειάρχης ΔΒΜ Περιφέρειας Κρήτης

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Καλώς ήρθατε κ. Σημαντηράκη, κ. Αντιπεριφερειάρχη Κρήτης για ζητήματα Δια βίου Μάθησης. Παρακαλώ πολύ τους κύριους δημάρχους, αντιδημάρχους κι εκπροσώπους τους, να περάσουν απευθείας σε τούτο το τραπέζι. Κυρίες και κύριοι καλώς ήρθατε στο τελευταίο, το 5ο , στρογγυλό τραπέζι του συνεδρίου μας. Να θυμίσουμε λίγο σε όλους, για να ορίσουμε λίγο το πλαίσιο της συζήτησης, ότι το τριήμερο αυτό ασχοληθήκαμε με τον τίτλο του φετινού μας 2ου Πανελλήνιου Συνεδρίου «Κρήτη-Χανιά, 2016» ένα Συνέδριο για την Δια Βίου Μάθηση, την Εκπαίδευση Ενηλίκων και την Κοινοτική Ενδυνάμωση με θέμα: «Ο Τόπος Δικτυώνεται, η Πόλη Μαθαίνει». Ένα θέμα που ενέχει δύο κρίσιμες έννοιες: το «Δίκτυο» και την «Μάθηση». Η πρώτη έννοια αφορά σε συνέργειες, δικτυώσεις και συνεργασίες διότι δίχως αυτές, τόσο ως άτομα όσο κι ως οργανωμένες ομάδες στους καιρούς μας δεν έχουμε μεγάλο μέλλον. Η δεύτερη έννοια η «Μάθηση» είναι μία διαχρονική έννοια ωστόσο πάντα καίρια, επιτακτικό ζητούμενο, καθώς όπου κι αν είμαστε, ό,τι και αν κάνουμε, δίχως αυτήν, τη μάθηση ως ικανότητα προσαρμογής στο νέο δυναμικά εξελισσόμενο περιβάλλον, δεν μπορούμε να προχωρήσουμε. «Δίκτυα» λοιπόν και «Μάθηση διά Βίου», στην Πόλη που Μαθαίνει, σε τούτο το Συνέδριο.

Στη συνέχεια, στο πλαίσιο του τριημέρου είχαμε εξειδικεύσει τη θεματολογία του Συνεδρίου μας σε 5 στρογγυλά τραπέζια, τα 4 εκ των οποίων προηγήθηκαν τις προηγούμενες δύο ημέρες. Μόνο το πρώτο τραπέζι με υπότιτλο «η Πόλη Συμμετέχει» όπου αναμένονταν να θιχτούν οι θεωρητικές έννοιες της «συμμετοχής» και της «δημοκρατίας» δεν πραγματοποιήθηκε ως είχε προγραμματιστεί την πρώτη μέρα, ωστόσο οι εκπρόσωποι του τραπεζιού αυτού ενσωματώθηκαν την χτεσινή ημέρα στα επόμενα τρία στρογγυλά τραπέζια που ακολούθησαν, τα τραπέζια 2, 3 και 4, και τα οποία μιλούσαν:

το 2ο τραπέζι «για την Πόλη που Εμπνέει» και βέβαια πίσω από την έμπνευση δεν θα μπορούσε να κρύβεται τίποτε άλλο παρά η λέξη «Πολιτισμός»,
το 4ο τραπέζι για «την Πόλη του Νοιάζεται», που πίσω από αυτό δεν θα μπορούσε να είναι κάτι άλλο από τις κοινωνικές δομές, την «Κοινωνική Πρόνοια και Πολιτική» του τόπου μας με την ευρεία έννοια, του νησιού μας, και
το 3ο τραπέζι για «την Πόλη που Διδάσκει, Διδάσκεται, Μαθαίνει Διά Βίου». Και αυτό αναφέρονταν στην Εκπαίδευση, τυπική και άτυπη, ένα στρογγυλό τραπέζι που κι εκείνο υλοποιήθηκε χθές με εξαιρετική επιτυχία.
Σήμερα, εδώ στο 5ο στρογγυλό τραπέζι για «την Πόλη που επιχειρεί και Ταξιδεύει» έχουμε τη δυνατότητα έννοιες σαν και τις παραπάνω που ακούσαμε να δούμε πως τις βλέπουν, πώς τις αντιμετωπίζουν, και πώς τις σκέφτονται στα δικά τους Σχέδια Δράσης οι Αυτοδιοικητικοί μας άρχοντες που εκπροσωπούν εδώ και τους τέσσερις νομούς της Κρήτης.

Στην πορεία θα σας παρουσιάσω τους ομιλητές του τραπεζιού μας, αφού πριν ευχαριστήσω θερμά που είναι σήμερα εδώ τους κ. δημάρχους, κ. αντιδημάρχους και τους κ. γενικούς γραμματείς των Δήμων Κρήτης. Στη συνέχεια θα προσκαλέσω στο βήμα του διαλόγου, αναθέτοντάς του ταυτόχρονα και τον συντονισμό του τραπεζιού μας, τον κ. Αντιπεριφερειάρχη Κρήτης τον κ. Παναγιώτη Σημαντηράκη, ως τον πλέον κατάλληλο για να μας ξεναγήσει στο χώρο-την Περιφέρεια και στους ανθρώπους της. Καλώς ήρθατε κύριε Αντιπεριφερειάρχη. Κύριε Σημανδηράκη, ευχαριστούμε πολύ για την αμέριστη στήριξη στη διεξαγωγή του συνεδρίου μας. Θα ήταν ορθότερο μάλλον να πούμε ότι δεν επρόκειτο για μια στήριξη απλή, αλλά για μια συνδιοργάνωση με την Περιφέρεια Κρήτης-Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, καθώς και με την Περιφερειακή Ένωση των Δήμων Κρήτης. Για τον λόγο αυτό ευχαριστούμε θερμά την Ένωση και τον Πρόεδρο της κ. Λαμπρινό, και καλωσορίζουμε στο τραπέζι αυτό τον εκπρόσωπο του κ. Προέδρου, κύριο Αντιδήμαρχο Παιδείας και ΔΒΜ Δήμου Ηρακλείου τον κ. Βλαχάκη Γιώργιο που ταξίδεψε από το Ηράκλειο για να είναι σήμερα εδώ ανάμεσά μας. Καλώς ήλθατε κ. Βλαχάκη.

Π. ΣΗΜΑΝΤΗΡΑΚΗΣ-ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΔΒΜ ΚΡΗΤΗΣ: Να ευχαριστήσω κι εγώ εκ μέρους της Περιφέρειας Κρήτης για την παρουσία των δημάρχων και των αντιδημάρχων. Το τριήμερο αυτό συνέδριο κλείνει έχοντας θέσει ένα συνολικό προβληματισμό, ‘κατά πόσον κάποιες λειτουργίες οι οποίες υπάρχουν, τόσο σε επίπεδο αυτοδιοίκησης, όσο μεμονωμένα σε επίπεδο συλλογικοτήτων μπορούν να δικτυωθούν ώστε να μπορέσουμε συνολικά να παράξουμε μια υπεραξία’ την οποία φαίνεται σε πολλές περιπτώσεις και σε πολλά επίπεδα να την χάνουμε προς το παρόν. Ένα πολύ σημαντικό ζήτημα το οποίο τέθηκε και πριν από λίγο από τον καθηγητή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και μέλος του ΕΔΕΕΚ, τον κ. Εμβαλωτή, είναι το ‘κατά πόσον ο στρατηγικός σχεδιασμός και η κατάρτιση επιχειρησιακών σχεδίων από μεριάς αυτοδιοίκησης είναι σε θέση να εξυπηρετούν πραγματικά ανάγκες «από τα κάτω προς τα πάνω» και όχι να επιβάλλονται σαν αποφάσεις από πάνω και από κεντρικές οδηγίες για να μπορούν να έχουν μια εφαρμογή και μια υλοποίηση αποτελεσματική για την ανάπτυξη του κοινωνικού συνόλου’.

Θα πρέπει όμως να είμαστε απόλυτα ειλικρινείς και να δούμε ότι σε επίπεδο αυτοδιοίκησης, λιγότερο θα έλεγα σε δεύτερο βαθμό, αλλά πολύ περισσότερο στον πρώτο βαθμό αυτοδιοίκησης, τα τελευταία χρόνια οι ανάγκες και οι προτεραιότητες έχουν μπει σε μια διαφορετική σειρά. Οι ανάγκες για στοιχειώδη λειτουργία και ικανοποίησή των βασικών λειτουργιών που έχει απαίτηση ο πολίτης πολλές φορές από το κεντρικό κράτος, αλλά τελικά καταλήγει η απαίτηση αυτή να είναι από την αυτοδιοίκηση, έχει κάνει τις δημοτικές αρχές και συνολικά τα δημοτικά συμβούλια να έχουν ανατρέψει όλα αυτά τα οποία είχαν καταθέσει ως στρατηγικούς σχεδιασμούς και όλα αυτά τα οποία σε κάποιες περιπτώσεις προέκυψαν μέσα από διαβουλεύσεις με τους φορείς, τους συλλόγους και τους ενδιαφερόμενους που δραστηριοποιούνται στα πλαίσια ενός δήμου. Θέλω λοιπόν με αυτό να πω ότι τελικά μέσα στην κρίση η θεωρία απομακρύνεται πάρα πολύ από την πράξη και αυτό είναι ένας προβληματισμός τον οποίο σίγουρα έχουν οι δήμαρχοι πρώτα απ’ όλα, μαζί και τα δημοτικά συμβούλια, όμως θα πρέπει να δούμε ποια είναι τα εργαλεία αυτά που μας βοηθούν να ανατρέψουμε την εικόνα.

Κατά τη γνώμη μου και από την εμπειρία μου την μέχρι τώρα ίσως το βασικότερο εργαλείο άσκησης πολιτικής και αλλαγής του τοπίου μέσα στο οποίο βρισκόμαστε είναι το κομμάτι της ‘Επιμόρφωσης’, είτε αυτή η επιμόρφωση αφορά τα στελέχη των δήμων, της αυτοδιοίκησης, είτε αυτή η επιμόρφωση αφορά τους πολίτες. Ουσιαστικά λοιπόν μιλάμε για την Δια βίου Μάθηση, η οποία θα πρέπει να αντιμετωπίζεται από την αυτοδιοίκηση ως ένα εργαλείο για ουσιαστικές παρεμβάσεις και ανατροπές στο στενό πλαίσιο μέσα στο οποίο ζούμε. Το σημερινό τραπέζι έχει τίτλο-υπότιτλο «Στρατηγικός Σχεδιασμός και Κατάρτιση των Στελεχών, αδήριτη αναγκαιότητα και λύση ανάκαμψης». Αναφέρεται, ουσιαστικά, σε αυτό που σας είπα πριν, πως με την υποστελέχωση την οποία έχουμε σαν αυτοδιοίκηση, πως με την υποχρηματοδότηση την οποία αντιμετωπίζουμε σαν αυτοδιοίκηση θα χρησιμοποιήσουμε το Στρατηγικό Σχεδιασμό επικαιροποιημένο όμως στα δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά και την κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού, για να μπορέσουμε να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα.

Εμείς ως Περιφέρεια Κρήτης στο συγκεκριμένο κομμάτι, τόσο στο στρατηγικό σχεδιασμό, όσο και στην κατάρτιση των στελεχών, έχουμε κάνει πολύ συγκεκριμένα βήματα. Αφενός, θεωρούμε ότι και σε επίπεδο εθνικό ο Στρατηγικός Σχεδιασμός της Περιφέρειας ήταν ένας σχεδιασμός ο οποίος και σε διάρκεια αλλά και σε αριθμό εμπλεκομένων ήταν από τους μεγαλύτερους που παρατηρήθηκαν και καταλήξαμε πριν από τέσσερα χρόνια στην ψήφιση από το Περιφερειακό Συμβούλιο του Στρατηγικού Σχεδιασμού ανάπτυξης της περιφέρειας Κρήτης, ο οποίος, όπως όλοι οι σχεδιασμοί είχε το βραχυπρόθεσμο, το μεσοπρόθεσμο και το μακροπρόθεσμο επίπεδο. Σε αυτό τον Σχεδιασμό τέθηκαν οι βασικοί άξονες και οι βασικές προτεραιότητες στηριζόμενοι στα συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχει η Περιφέρεια μας και στα οποία προσπαθούμε μέσα από τη χρηματοδότηση των Περιφερειακών Προγραμμάτων να ενισχύσουμε, αλλά και στο επίπεδο το δεύτερο που αναφέρεται η θεματική, στο επίπεδο της κατάρτισης, μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα το οποίο εμπίπτει στην Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση της Περιφέρειας Κρήτης και μέσα από μια συγκεκριμένη συνεργασία με το ΕΚΔΑ, το Κέντρο Επιμόρφωσης Στελεχών, καταφέραμε να έχουμε, ήδη, τρέξει τα πρώτα Προγράμματα Επιμόρφωσης των στελεχών για να είμαστε σε θέση με τον περιορισμό αυτό και την υποστελέχωση που σας ανέφερα, να μπορούμε να υλοποιήσουμε κατά το δυνατό τον Στρατηγικό Σχεδιασμό. Καταλαβαίνω ότι η Περιφέρεια Κρήτης και όλες οι περιφέρειες έχουν δύο συγκριτικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τον πρώτο βαθμό, ίσως είναι και περισσότερα, αλλά θα αναφερθώ στα δύο και μόνο πλεονεκτήματα -και όχι στα μειονεκτήματα.

Το πρώτο είναι, ότι έχουν ένα κρίσιμο μέγεθος που τους επιτρέπει συνήθως να αναλαμβάνουν μεγαλύτερους σχεδιασμούς και αυτό σε σχέση με ένα μικρό δήμο ο οποίος πραγματικά κάποιες φορές και το αντιμετωπίζουμε, ενδεχομένως ο δήμαρχος και το δημοτικό συμβούλιο αναλαμβάνει ρόλους ουσιαστικά υπηρεσιακούς, στην Περιφέρεια Κρήτης έχουμε τη δυνατότητα και το έχουμε υπερβεί.

Το δεύτερο, και σημαντικότερο κατά την γνώμη μου πλεονέκτημα, που έχουν οι περιφέρειες είναι η σχέση που μπορεί να έχει αναπτύξουν, σχέση συνομιλίας, με το πρώτο βαθμό Αυτοδιοίκησης. Δηλαδή, ανάμεσα στους πολίτες και στην ευθύνη της έχει τον πρώτο βαθμό αυτοδιοίκησης και αυτό ουσιαστικά αποτελεί το βασικότερο εργαλείο μέσα από το οποίο μπορεί να επιβάλλει, σε συνεργασία πάντα, αλλαγές και να επιβάλει τις πολιτικές και στην Περιφέρεια Κρήτης και ιδιαίτερα και στο πρόσωπο του Σταύρου του Αρναουτάκη, του κ.Περιφερειάρχη, νομίζω ότι με όλους τους Δήμους έχουμε καταφέρει να έχουμε μια κάθετη, αν θέλετε, δικτύωση ιδιαίτερα αποτελεσματική.

Αυτό λοιπόν το μοντέλο, το ότι ο δεύτερος βαθμός συνομιλεί και επιτυγχάνει όντως εφαρμογές και πράγματα και προγράμματα και σχεδιασμούς με τον πρώτο βαθμό είναι μια μικρογραφία του τι έπρεπε να γίνεται σε σχέση με τον πρώτο βαθμό και όλες τις συλλογικότητες που υπάρχουν και δραστηριοποιούνται στο χώρο του κάθε δήμου. Αυτό όμως στο περιβάλλον αυτό που είμαστε και στην κατάσταση του οξυμένου ανταγωνισμού μεταξύ των συλλογικοτήτων που παρατηρείται, λόγω κυρίως έλλειψης πόρων, δυσχεραίνει την κατάσταση. Οπότε νομίζω ότι σε αυτή τη συζήτηση ένα πεδίο συζήτησης είναι το ‘πώς οι δήμοι κινητοποιούν συλλογικότητες για να εφαρμόσουν τον Στρατηγικό Σχεδιασμό και τι μπορούν ή ποιες είναι οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν για να μπορέσουν τα στελέχη τα οποία δραστηριοποιούνται σε κάθε δήμο να γίνουν πιο αποδοτικά, να γίνουν πιο παραγωγικά και να αντιμετωπίσουν όλη αυτή τη δύσκολη κατάσταση’.

Δίπλα μας έχουμε εξαιρετικά έμπειρους αυτοδιοικητικούς, οι οποίοι πραγματικά μας κάνουν μεγάλη τιμή που βρίσκονται στο τραπέζι αυτό του Διαλόγου-Συνεδρίου. Πριν τους δώσω το λόγο να πω και κάτι ακόμα, ότι ίσως κάποιες φορές τα ζητήματα αυτά να προκαλούν μια ασάφεια και να χρησιμοποιούν αφηρημένες έννοιες, όμως πίσω από κάθε έννοια η οποία περιγράφεται ακόμη και στον τίτλο του σημερινού τραπεζιού κρύβονται πράγματα τα οποία γίνονται ή πράγματα τα οποία δεν γίνονται και πρέπει να φτάσουμε σε αυτά. Με αυτή την μικρή ελπίζω εισαγωγή να δώσω τώρα το λόγο και πάλι στην κα. Τερεζάκη.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Στο σημείο αυτό να ξεκινήσουμε δίνοντας το λόγο στην κυρία Κοτρύκλα από το Υπουργείο Παιδείας, Γενική Γραμματεία Δια Βίου Μάθησης, Υπό την αιγίδα του οποίου πραγματοποιείται και το σημερινό μας Συνέδριο και να την καλέσουμε για μία σύντομη τοποθέτηση επί του θέματος.

Π. ΣΗΜΑΝΤΗΡΑΚΗΣ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΔΒΜ ΚΡΗΤΗΣ: Με συγχωρείτε, θα ήθελα να προσθέσω δύο λέξεις πριν μιλήσει το Υπουργείο. Η Γενική Γραμματεία Δια βίου Μάθησης του Υπουργείου Παιδείας η οποία έχει και την ευθύνη, ουσιαστικά, των προγραμμάτων που πραγματοποιούνται στους περισσότερους δήμους, των Προγραμμάτων Δια βίου Μάθησης, έχει αναλάβει ουσιαστικά κατά τη γνώμη μου έναν άχαρο ρόλο. Ο ρόλος αυτός είναι εντελώς αντίθετος στη λογική του «bottom up» που αναφέρθηκε παραπάνω. Είναι μια κατεύθυνση πολιτικής η οποία παρουσιάζει κεντρικά κάποιες συγκεκριμένες επιλογές, τις οποίες κάποιοι δήμοι αποδέχονται και προσπαθούν μέσα σε αυτές τις συγκεκριμένες επιλογές να εφαρμόσουν -με ποσοτικά και πολλές φορές με ποιοτικά κριτήρια- κάποια προγράμματα Δια βίου Μάθησης. Το μοντέλο αυτό πέρα του ότι τελικά αποδεικνύεται αποτελεσματικό, σε σημαντικό βαθμό, δεν ξέρω κατά πόσο είναι βιώσιμο, όταν όλο το μοντέλο λειτουργίας της Αυτοδιοίκησης πανευρωπαϊκά ή αυτό που εμείς θέλουμε να προσεγγίσουμε αφορά τις περιφερειακές διοικήσεις, τις περιφέρειες με επιτελικό ρόλο και χαρακτήρα. Θέλω λοιπόν να πω ότι σε αυτό το σχεδιασμό απουσιάζει παντελώς ο ρόλος του δεύτερου βαθμού αυτοδιοίκησης. Οι Δήμοι συνομιλούν απευθείας με το Υπουργείο και το Υπουργείο υποδεικνύει απευθείας στους Δήμους. Εδώ λοιπόν νομίζω ότι προκύπτει ένα δομικό πρόβλημα το οποίο δεν επιτρέπει στις Περιφέρειες να επιτελέσουν το ρόλο για τον οποίο ο νομοθέτης με τον Καλλικράτη προσπάθησε να δώσει. Κάθε περιφέρεια γνωρίζει βάσει του στρατηγικού της σχεδιασμού που θέλει να πάει, και κυρίως της δίνονται τα εργαλεία για να μπορέσει να φτάσει εκεί, όμως δυστυχώς αυτό δεν έχει συμβεί. Υπάρχει και αλληλογραφία και συζητήσεις και με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου και της Διεύθυνσης αλλά και σε υπηρεσιακό επίπεδο, που το βεβαιώνει κι ελπίζω η αλλαγή αυτή να γίνει γρήγορα. Και λέω να γίνει γρήγορα γιατί θεωρώ νομοτελειακά ότι κάποια στιγμή στο μέλλον θα περάσουμε σε αυτό το μοντέλο, όπου ο δεύτερος βαθμός αυτοδιοίκησης θα είναι σε θέση σε συνεργασία με τους Δήμους να εφαρμόσει αυτά τα Προγράμματα. Δυστυχώς ακόμη και στο σχεδιασμό τον υφιστάμενο -κάτι ακούγεται γι αυτόν που θα τρέξει από το Σεπτέμβρη-, παρά τον περιορισμό των πόρων, να πάμε επιτέλους το μοντέλο που θα επιτρέπει στις Περιφέρειες να έχουν άποψη, να έχουν μια διαβούλευση και μια επικοινωνία με τους Δήμους για να μπορέσουν να καταστρώσουν αυτά τα Προγράμματα επιμόρφωσης που εξυπηρετούν όχι τους οριζόντιους σχεδιασμούς όλης της Ελλάδος που έχουν προκύψει από το υπουργείο, αλλά τους σχεδιασμούς που γνωρίζουν πάρα πολύ καλά και μέσω της σχέσης που σας είπα πριν, οι δήμαρχοι, οι δημοτικές αρχές, με την περιφερειακή αρχή. Αυτό το καταθέτω (πριν μιλήσει η εκπρόσωπος του Υπουργείου την οποία ευχαριστούμε ιδιαιτέρως που είναι εδώ και την καλωσορίζουμε), για να μπει ως μια προβληματική και να μεταφερθεί προς τα πάνω. Ότι επιτέλους στην Κρήτη είναι μια ομάδα αυτοδιοικητικών που στο σύνολό τους βρίσκονται σήμερα σε αυτό το στρογγυλό τραπέζι και οι άνθρωποι αυτοί ζητούν ρόλο για την εφαρμογή της ΔΒΜ, ζητούν αρμοδιότητες, ζητούν και χρηματοδότηση. Όλα αυτά μαζί κι όχι αποσπασματικά το ένα από τα τρία μόνο του. Ευχαριστώ.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Η κυρία Κοτρίκλα η οποία εκπροσωπεί το Γενικό Γραμματέα του τμήματος Δια βίου Μάθησης του Υπουργείου Παιδείας έχει το λόγο. Καλώς ήρθατε.

Β. ΚΟΤΡΙΚΛΑ-ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ-ΓΓΔΒΜ: Ευχαριστώ πάρα πολύ για την πρόσκληση και για τη φιλοξενία, είναι πραγματικά πάρα πολύ ωραία, πάρα πολύ ζεστά αυτές τις μέρες, ανθρώπινα, και αυτό φαίνεται ότι οφείλεται κατά πρώτο λόγο βέβαια στο Επιστημονικό Δίκτυο Εκπαίδευσης Ενηλίκων Κρήτης το οποίο οργανώνει αυτό το Συνέδριο και μας φιλοξενεί, αλλά αναφέρομαι και σε όλους σας. Δεν θα ξεχωρίσω κανέναν, έχουμε περάσει πραγματικά πολύ ωραία αυτές τις μέρες συζητώντας για πολύ σημαντικά θέματα. Ίσως είμαστε λίγοι, όμως είμαστε εδώ αυτοί που πρέπει και ευελπιστώ ότι μπορεί να γίνουμε και περισσότεροι.

Δεν μπορώ να πω ότι είμαι έτοιμη ακριβώς να ανακοινώσω κάτι το οποίο θα είναι μια απάντηση σε όλα αυτά τα οποία τέθηκαν προηγουμένως και αυτό γιατί περιμένουμε από μέρα σε μέρα να γίνουν κάποιες αλλαγές, κάποιες ανακοινώσεις, μάλλον περιμένουμε να ξεκινήσουν τα καινούργια προγράμματα. Δεν ξέρω αν αυτό θα γίνει αύριο, μεθαύριο, πάντως μέσα στην εβδομάδα αυτή αναμένεται η ανακοίνωση των νέων Προγραμμάτων των Κέντρων δια Βίου Μάθησης τα οποία έχουν ήδη σχεδιαστεί, έχουν ήδη περάσει από τη διαχειριστική αρχή και υπάρχει ένα Μοντέλο το οποίο φαίνεται ότι θα ακολουθηθεί το οποίο έχει κάποιες αλλαγές. Εν μέρει καλύπτει κάποια από αυτά τα οποία είναι ζητούμενα από τους ΟΤΑ πρώτου και δεύτερου βαθμού, αλλά έχω την εντύπωση ότι ακόμα δεν έχουμε φτάσει στο επίπεδο να μπορέσουμε δηλαδή να απαντήσουμε σε αυτά τα οποία λέτε.

Εγώ πάντως θα τα καταγράψω, είμαι εδώ γι’ αυτό το σκοπό, να καταγράψω ότι ζητήσετε και σε έναν επόμενο σχεδιασμό, γιατί αυτός ήδη έχει προχωρήσει, να δούμε τι θα γίνει. Θα γίνουν νέα προγράμματα Δια βίου Μάθησης, ο σχεδιασμός λέει ότι θα ανατεθούν σε περιφερειακές ομάδες έργου, άρα μπαίνει κατά κάποιον τρόπο και η Περιφέρεια σε όλο αυτό το σχεδιασμό. Ωστόσο μπαίνουν και άλλοι φορείς, μπαίνει ο ΕΟΠΠΕΠ στην πιστοποίηση, αυτά έχουν ήδη ανακοινωθεί εν μέρει, μπορεί να έχουν γίνει κάποιες μικρές αλλαγές από τον Απρίλιο αλλά έχουμε για παράδειγμα, το είπα και εχθές κάποια στιγμή, αναφέρομαι σε ένα δημοσίευμα το οποίο έγινε τον Απρίλιο και αφορούσε την τοποθέτηση του Γενικού Γραμματέα δια Βίου Μάθησης και Νέας Γενιάς για αυτά τα προγράμματα. Το δημοσίευμα συγκεκριμένα αυτό έγινε τον Απρίλιο κι ανέφερε -το διαβάζω ακριβώς- ότι ο στόχος είναι η αποκέντρωση στους ΟΤΑ Α και Β βαθμού προκειμένου να καλυφτούν 290 δήμοι με 120.000 τμήματα ΚΔΒΜ, να καλυφθούν 300.000 δημότες μέσα στην πενταετία. Στην υλοποίηση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, συμμετέχει για πρώτη φορά ο εθνικός οργανισμός πιστοποίησης προσόντων και επαγγελματικού προσανατολισμού ο ΕΟΠΠΕΠ, μαζί και το ΙΝΕΔΙΒΙΜ για την ολοκλήρωση της αντιστοίχισης του προγράμματος με το ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων. Τα τμήματα αυτά θα είναι τα γνωστά τμήματα των 25 ως 175 ωρών ανάλογα με την θεματική που θα αφορά την κάλυψη των απαραίτητων ωρών για να πιστοποιηθούν τα προγράμματα.

Τώρα, το πώς θα γίνει όλο αυτό είναι κάτι το οποίο θα το δούμε και με την πρόσκληση που ακολουθεί τις επόμενες μέρες (ομιλίες εκτός μικροφώνου) είναι 290 δήμοι, 120.000 τμήματα ΚΔΒΜ, 300.000 δημότες μέσα στην πενταετία. (ομιλίες εκτός μικροφώνου) Μπορεί να τα επαναλάβουμε μετά ή να σας τα δώσω. Εκτός αυτού ξέρετε ήδη ότι έχει γίνει μια ανακοίνωση από τον Γενικό Γραμματέα δια Βίου Μάθησης και Νέας Γενιάς σε μια συνέντευξη τύπου με την κυρία Φωτίου σχετικά με τα Κέντρα Κοινότητας, τα οποία είναι ένας άλλος θεσμός, ο οποίος δημιουργείται τώρα, δεν υποκαθιστά τα Κέντρα Δια βίου Μάθησης, το λέω αυτό γιατί υπήρξε κάποια παρανόηση εχθές σε κάποια συζήτηση.

Το κομμάτι που αναλαμβάνουν τα Κέντρα Κοινότητας σε σχέση με ό,τι μέχρι τώρα ήταν αντικείμενο των Κέντρων δια Βίου Μάθησης είναι ένα κομμάτι οργανωτικό με σκοπό να μειωθεί το διοικητικό και λειτουργικό κόστος των προγραμμάτων των Κέντρων δια Βίου Μάθησης. Δηλαδή κάποιος από τους υπεύθυνους των Κέντρων Κοινότητας απλά θα συγκεντρώνει τις αιτήσεις. Αυτά θα ισχύσουν για τους Δήμους που είναι πάνω από 10.000 κατοίκους και οι οποίοι έχει υπολογιστεί ότι είναι περίπου 250 αν θυμάμαι καλά το νούμερο σε όλη την Ελλάδα. Για τους υπόλοιπους Δήμους θα δημιουργηθεί ένα μοντέλο το οποίο πλησιάζει με το προηγούμενο. Αυτά λοιπόν είναι τα νέα στοιχεία σε σχέση με τα Προγράμματα Δια βίου Μάθησης που μπορώ να ανακοινώσω και είναι γνωστά, τα υπόλοιπα θα τα δούμε τις επόμενες μέρες. Ωστόσο εγώ θέλω να προχωρήσω τώρα αν μου επιτρέπετε.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Σας ευχαριστούμε. Βεβαίως μπορείτε, παρακαλούμε μόνο λίγο σύντομα.

Β. ΚΟΤΡΙΚΛΑ-ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ-ΓΓΔΒΜ : Πολύ σύντομα. Ξέρετε ότι για τα κέντρα δια βίου μάθησης ένας από τους φορείς ήταν η ΕΕΤΑΑ, η οποία είχε στόχο μέσα στα προγράμματα αυτά την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των στελεχών των Δήμων, έκανε συναντήσεις στις περιφέρειες με συμμετοχή στελεχών, κάποιες έγιναν με περιορισμένη συμμετοχή, κάποιες άλλες είχαν μεγαλύτερη, συμμετείχε και η γενική γραμματεία και το βλέπουμε αυτό. Βεβαίως δεν το συζητάμε, είναι σημαντικό σε αυτές τις συναντήσεις να συμμετέχουν όσο το δυνατόν περισσότεροι και μάλιστα όχι να γίνονται μόνο με πρωτοβουλία της ΕΕΤΑΑ ή της ΚΕΔΕ αλλά οι ίδιοι οι δήμοι να τις ζητούν και συγκεκριμένα τώρα να πω τέσσερα βασικά που θεωρώ ότι είναι απαραίτητα και σημαντικά στην οργάνωση της Εκπαίδευσης που αφορά τα στελέχη των Δήμων. Θα αναφερθώ σε μια καλή περίπτωση, το παράδειγμα της Ρεθύμνης που ανέφερε ο αντιδήμαρχος το πρωί. Δηλαδή είναι πολύ σημαντικό η οργάνωση ενός αυτοτελούς τμήματος Δια βίου Μάθησης και Παιδείας του Δήμου με όσο το δυνατόν τακτικούς υπαλλήλους, που θα γνωρίζουν σε βάθος χρόνου τι γίνεται. Δεν μπορεί να αλλάζουν με κάθε αλλαγή στο Δήμο, δεν μπορεί να ακολουθούν δηλαδή ας το πούμε τη διαδρομή των αιρετών. Το δεύτερο, είναι πολύ σημαντικό να συμμετέχουν όλοι στις θεσμικές συναντήσεις, οι οποίες ήδη υπάρχουν, όπως οι συναντήσεις με την ΕΕΤΑΑ, να συμμετέχουν σε Συνέδρια για την Παιδεία και τη δια Βίου Μάθηση που γίνονται από Πανεπιστήμια και Περιφέρειες, να συμμετέχουν σε συναντήσεις που γίνονται για την Ευρωπαϊκή Ατζέντα που έχει στόχο την ευαισθητοποίηση των στελεχών για να συμμετέχει όσο το δυνατόν περισσότερος κόσμος στην Δια βίου Μάθηση, ήταν και στο μήνυμα του Γενικού Γραμματέα την πρώτη μέρα. Επισημαίνω εδώ ότι έχουμε 3% συμμετοχή στη Δια βίου Μάθηση στην Ελλάδα ενώ ο ευρωπαϊκός στόχος είναι 15%. Επίσης να αξιοποιηθεί το Επιστημονικό Δίκτυο Εκπαίδευσης Ενηλίκων Κρήτης (ΕΔΕΕΚ), το οποίο απέδειξε με το δεύτερο αυτό Συνέδριο ότι μπορεί, ότι έχει την τεχνογνωσία, τις ικανότητες, την ψυχή, το όραμα, τη θέληση, τις δυνάμεις, να το κάνει αυτό. Μπορεί, δηλαδή, να βοηθήσει στην εκπαίδευση των στελεχών.

Και τέλος να πω, ότι μπορούν να αξιοποιήσουν οι Δήμοι, να ζητήσουν δηλαδή και εξειδικευμένη υποστήριξη από τη Γενική Γραμματεία Δια βίου Μάθησης και Νέας Γενιάς, η οποία έχει και τα στελέχη, έχει και την τεχνογνωσία πάρα πολλά χρόνια τώρα, σε συνεργασία με την ΕΕΤΑ και την ΚΕΔΕ να οργανώσει τέτοιου είδους Εκπαίδευση. Δηλαδή, το κεντρικό μήνυμα για εμένα σε σχέση με το αντικείμενο αυτού του τραπεζιού είναι, κλειδί για την ανάκαμψη και την ανάπτυξη είναι η εκπαίδευση, οργανωμένη, τακτική, συνεχής, εξειδικευμένη, προσηλωμένη στους στόχους. Ευχαριστώ.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Εμείς ευχαριστούμε. Ευχαριστούμε την κυρία Κοτρίκλα θερμά και θα ευχηθούμε και καλό ταξίδι σε λίγο που επιστρέφει στην Αθήνα. Στη συνέχεια θα καλέσω στο βήμα τον Δήμαρχο του Πλατανιά τον κ. Γιάννη Μαλανδράκη. (ομιλίες εκτός μικροφώνου…). Εντάξει να προηγηθεί ο Δήμαρχος Αποκορώνου κ. Χαραλαμπος Κουκιανάκης, παρακαλώ έχετε το λόγο.

Χ. ΚΟΥΚΙΑΝΑΚΗΣ-ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΠΟΚΟΡΩΝΟΥ: Καλησπέρα, η αλλαγή αυτή έγινε επειδή έχουμε την εκδήλωση με τον Μίκη Θεοδωράκη απόψε και θα πρέπει να αποχωρήσω για το οργανωτικό. Είμαι ο Δήμαρχος Αποκορώνου, Χαράλαμπος Κουκιανάκης. Σας καλούμε απόψε λοιπόν μιας και το έφερε η κουβέντα στο θέατρο ‘Μίκης Θεοδωράκης’ για να απολαύσουμε τη διαχρονική μουσική με την οποία γαλουχήθηκαν γενιές και γενιές. Ακούγοντας τον κ. Σημαντηράκη δεν θα δεχτώ αυτό που είπε, ότι ο πρώτος βαθμός αυτοδιοίκησης, όσον αφορά τον Αποκόρωνα, δεν επενδύει στην εκπαίδευση. Εμείς στον Αποκόρωνα επενδύουμε στην εκπαίδευση, έχουμε συνυφασμένη την εκπαίδευση με την ανάπτυξη και την πρόοδο του τόπου μας και θα σας εξηγήσω γιατί (ομιλίες εκτός μικροφώνου) κάτι τέτοιο τουλάχιστον κατάλαβα εγώ, ότι άλλες προτεραιότητες ενδεχομένως μας αποσύρουν από τον τομέα της εκπαίδευσης, κάτι τέτοιο είπατε. Λέω λοιπόν ότι δεν μπορεί να προσδοκάς ανάπτυξη σε έναν τόπο αν δεν επενδύσεις στην εκπαίδευση. Εμείς λοιπόν στο πρώτο χρόνο έχοντας την ευθύνη στο Δήμο Αποκόρωνα ιδρύσαμε το δημόσιο ΙΕΚ Αποκορώνου, που αυτή τη στιγμή φοιτούν 120 εκπαιδευόμενοι σε 4 ειδικότητες, αρχιμάγειρων σεφ, αισθητική τέχνη και μακιγιάζ, διοίκηση επιχειρήσεων και οικονομίας τουριστικού τομέα και γαλακτοκομία τυροκομία. Είναι τέσσερις ειδικότητες οι οποίες θα απορροφηθούν άμεσα από τις επιχειρήσεις που φυτρώνουν σαν μανιτάρια στον Αποκόρωνα, είτε αυτές είναι επιχειρήσεις του πρωτογενή τομέα, είτε είναι επιχειρήσεις του τριτογενούς τομέα. Έχουμε στηρίξει με όλη τη δύναμη της ψυχής μας τα Προγράμματα Δια βίου Μάθησης που δυστυχώς από ό,τι φαίνεται τα απαξιώνουν, και είναι αβέβαιη η συνέχιση τους. Εμάς μας βρίσκει κάθετα αντίθετους αυτό, αφού ο Αποκόρωνας είναι μια κοινωνία όπου διψά για μάθηση. Μια κοινωνία η οποία έχει 2.000 νέους σε ηλικία μέχρι 20 ετών οι οποίοι λιμνάζουν στις καφετέριες. Όχι πως είναι κακό αυτό, γιατί ακριβώς δεν τους έχουμε δώσει διέξοδο στα αδιέξοδα που έχουμε δημιουργήσει με τις πολιτικές μας.

Είναι χρέος λοιπόν να στηρίξουμε δυνατά την κατεύθυνση στην εκπαίδευση και να μην μείνουμε στα λόγια αλλά με πράξεις, με πρακτική και διάθεση να δημιουργήσουμε τις συνθήκες εκείνες οι οποίες επαναλαμβάνω θα δώσουν διέξοδο στους νέους μας. Είμαστε ο Δήμος εκείνος ο οποίος από ίδιους πόρους βλέποντας την αδυναμία και την μη στήριξη από την πολιτεία των προγραμμάτων Δια βίου μάθησης χρηματοδοτούμε δράσεις σε συνεργασία με το ΜΑΙΧ, πάνω από 36.000 €, δώσαμε από ίδιους πόρους και ξέρετε, είμαστε ένας πολύ μικρός Δήμος που στενάζει οικονομικά και δεν χρειάζεται να το αναλύσουμε αυτό. Όλοι γνωρίζουμε σε ποια οικονομική κατάσταση έχουν περιέλθει όλοι οι δήμοι της χώρας, όπου έχουμε δώσει τη δυνατότητα πάνω από 400 εκπαιδευόμενους να συμμετέχουν σε προγράμματα είτε μελισσοκομίας, είτε βοηθού σεφ, είτε στην αισθητική τέχνη, στην κοπτική ραπτική μας ζήτησαν από το απομακρυσμένο χωριό του Αποκόρωνα και του νομού μας, την Ασή Γωνιά, οι γυναίκες και συμμετείχαν 20 στον αριθμό να κάνουμε ένα τμήμα όπου θα μπορέσουν οι ίδιες να επιμορφωθούν στα θέματα κοπτικής ραπτικής, το κάναμε. Στην ζαχαροπλαστική, στην αργυροχρυσοχοΐα και ένα σωρό άλλες ειδικότητες.

Αυτό το μήνυμα που θέλω να στείλω προς την εκπρόσωπο του Υπουργείου, που ευχαριστούμε που βρίσκεται στα Χανιά, είναι ότι εμείς τρίτη φορά αποτυχία στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας το οποίο ζητάμε από το Υπουργείο δεν θα την ανεχτούμε. Είναι αδιανόητο να έρχεται μια περιοχή η οποία καλύπτει ολόκληρη την επαρχία Αποκορώνου, ή την επαρχία Σφακίων, ή όποια άλλη και να ζητάει για δεύτερη φορά το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας και ιδιαίτερα όταν είναι το μοναδικό σημείο του Νομού που δεν έχει τη δυνατότητα αυτή. Ιδιαίτερα, δε, όταν τονίζουμε ότι έχουμε 120 παιδιά τα οποία την τελευταία δεκαετία δεν έχουν τελειώσει το γυμνάσιο και προσπαθούν να μπουν στο ΙΕΚ και δεν τους δίνουμε τη δυνατότητα αυτή. Γιατί ακριβώς το ΙΕΚ είναι ανωτέρου επιπέδου και για να μπεις πρέπει να έχεις τελειώσει το λύκειο. Αφού δεν τους δίνουμε τη δυνατότητα να τελειώσουν το γυμνάσιο πώς θα τους δώσουμε τη διέξοδο αυτή για να οδηγηθούν και να φοιτήσουν στο ΙΕΚ και έτσι να αποκτήσουν το επαγγελματικό διαβατήριο για να μπορέσουν να βρουν δουλειά στον Αποκόρωνα και έτσι με αυτό τον τρόπο να αποκτήσει ο Αποκόρωνας και οικονομική αλλά και πληθυσμιακή αύξηση; Θέλουμε λοιπόν αυτό το αίτημά μας να το μεταφέρετε στο γραμματέα δια βίου μάθησης, να εγκριθεί και θα έρθει να καλύψει μια περιοχή όπως είναι ο Αποκόρωνας και τα Σφακιά. Έχουμε δώσει, όπως κάναμε και στο ΙΕΚ, γιατί ξέρουμε σε ποια οικονομική κατάσταση βρίσκεται η χώρα μας, δώσαμε την υλικοτεχνική υποδομή, δώσαμε την κτιριακή υποδομή, ακόμη και τα θρανία πήραμε, ακόμη και τις καρέκλες πήραμε, ακόμη και τα χαρτιά και τα φωτοτυπικά, όλα εμείς τα δώσαμε και λέμε τώρα σας δίνουμε ξανά πάλι την κτιριακή υποδομή, σας δίνουμε αίθουσα πληροφορικής που απαιτείται με πλήρη υλικοτεχνική υποδομή, γιατί μας το αρνείστε; Γιατί αρνείστε στην κοινωνία του Αποκόρωνα τη μόρφωση που με τόση αγωνία προσπαθούμε να πετύχουμε; Αυτή την αγωνία μας θα ήθελα κύρια Κοτρίκλα να την μεταφέρετε στο υπουργείο και έτσι στο νέο αίτημα το οποίο θα υποβάλουμε τις επόμενες ημέρες και στο σχεδιασμό που θα έρθει τον ερχόμενο Οκτώβρη ο Αποκόρωνας να έχει τη δυνατότητα να έχει το δικό του σχολείο δεύτερης ευκαιρίας. Με αυτά τα λίγα σας μεταφέρω την αγωνία του Αποκόρωνα, σας μεταφέρω μια αγωνία μιας περιοχής η οποία σφύζει από ζωή. Ξέρετε, στον Αποκόρωνα πρόσφατα ιδρύθηκε η μεγαλύτερη ξενοδοχειακή μονάδα σε μια εποχή οικονομικής κρίσης παρακαλώ, πεντάστερη. Αυτό σημαίνει ότι η περιοχή έχει μια δυναμική. Αυτή τη στιγμή οι επιχειρήσεις στον Αποκόρωνα ζητάνε άτομα που να έχουν εξειδίκευση και δεν τα βρίσκουν στον Αποκόρωνα. Από την άλλη υπάρχει τόση ανεργία…Γιατί λοιπόν στερούμε, επαναλαμβάνω, τη μάθηση από αυτά τα παιδιά; Τελειώνοντας, σας ευχαριστώ για άλλη μια φορά που μας δώσετε τη δυνατότητα να μιλήσουμε, συγνώμη για το έντονο της φωνής μου, θεωρώ ότι ο επόμενος στόχος -που επαναλαμβάνω μετά το ΙΕΚ Αποκορώνου είναι και η συνέχιση των δια βίου μάθησης- είναι ένας στόχος υλοποιήσιμος. Δηλαδή θεωρώ ότι το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας για την νέα σχολική περίοδο μπορεί να είναι μια πραγματικότητα στον Αποκόρωνα. Σας ευχαριστώ.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Ευχαριστούμε θερμά τον κ. Κουκιανάκη. Το λόγο στη συνέχεια θα έχει ο Δήμαρχος Ρεθύμνου, ο κ. Μαρινάκης, ο οποίος είναι εδώ. Σας ευχαριστούμε πολύ που παρευρίσκεστε σήμερα ανάμεσά μας.

Γ. ΜΑΡΙΝΑΚΗΣ-ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ: Εγώ ευχαριστώ που με καλέσατε κα. Τερεζάκη. Θεωρώ ότι είναι ένα καλό βήμα αυτό του Συνεδρίου για να πούμε κι εμείς οι αυτοδιοικητικοί κάποια πράγματα. Άκουσα πριν από λίγο έναν ακαδημαϊκό δάσκαλο, τον κ. Εμβαλωτή, που αποχώρησε λόγω της πτήσης του, να μιλάει ότι υπάρχουν πανομοιότυπα επιχειρησιακά σχέδια σε πολλούς δήμους. Καταρχήν, θα ήθελα να εξηγήσω ότι αυτή η σχέση εμπιστοσύνης που είναι το ζητούμενο μεταξύ δήμων και πολίτη προϋποθέτει την εμπιστοσύνη που πρέπει να υπάρχει μεταξύ κεντρικής εξουσίας και δήμων, γιατί είμαστε συνδετικός κρίκος. Όταν λοιπόν εισπράττουμε ανυποληψία ή περικοπή πόρων, αυτομάτως όλοι αυτοί οι σχεδιασμοί μένουν γράμμα κενό και είναι πολύ μεγάλη απογοήτευση να νιώθεις έτσι. Είναι δε πολύ βολικό κάθε φορά που έχουμε αστοχία του κεντρικού κράτους στους υπολογισμούς του πολλά χρόνια τώρα -για να μην το κάνουμε σημερινό το φαινόμενο, να πούμε μία δεκαετία τουλάχιστον που εγώ είμαι στην αυτοδιοίκηση ως δήμαρχος και ξέρω τι γίνεται- που όποτε αστοχεί το κράτος κάνει την περικοπή πρώτα στους δήμους, στα πανεπιστήμια και στα νοσοκομεία. Είναι οι μεγάλοι κωδικοί. Έτσι αντιλαμβάνονται κάποιοι μερικά θέματα, όμως παρόλα αυτά δουλειά γίνεται και επιχειρησιακά σχέδια υπάρχουν και στρατηγικοί σχεδιασμοί υπάρχουν και υπηρετούνται και υλοποιούνται πολλές δράσεις. Επειδή, είπε κάτι προηγουμένως η κυρία Κοτρίκλα για το δήμο Ρεθύμνης, θέλω να πω ότι είμαι τυχερός γιατί έχω έναν αντιδήμαρχο Παιδείας και ΔΒΜ έναν συνταξιούχο εκπαιδευτικό και 4-5 συνεργάτες του συστήματος μόνιμους υπαλλήλους οι οποίοι πραγματικά έχουν κάνει τη νύχτα μέρα και δουλεύουν απίστευτα και την Παιδεία και την Δια βίου Μάθηση. Αλλά δεν μπορούν τα συστήματα να στηρίζονται στον ηρωισμό μεμονωμένων ανθρώπων και μάλιστα όταν μόλις προ ολίγων ημερών ψήφισαν στο ασφαλιστικό μια διάταξη που λέει ότι ακόμη και αν ασκείς δραστηριότητα χωρίς να εξηγείται εάν είναι έμμισθη ή άμισθη χάνεις την κύρια και την επικουρική σου σύνταξη. Ο κ. Γεωργαλής, λοιπόν ο αντιδήμαρχός μας, δεν έχει κανέναν λόγο να μένει άλλο στην αυτοδιοίκηση αν δεν αλλάξει αυτός ο παραλογισμός που νομοθέτησαν, γιατί ο ίδιος άνθρωπος εισέπραξε έναν άλλον παραλογισμό ολίγου καιρού. Επί τρία χρόνια δεν έπαιρνε την σύνταξη του, ενώ ήταν άμισθος αντιδήμαρχος, γιατί λέει είναι αντιδήμαρχος και μετά του την έδωσαν όλη μαζί για να τον φορολογήσουν στην ανώτερη κλίμακα και να πληρώσει φόρο ότι είναι εισοδηματίας. Μέχρι πότε λοιπόν περιμένει στο σύστημα ήρωες να υπάρχουν γύρω του; Σήμερα, γι’ αυτό είμαι και έτσι ντυμένος και είμαι λίγο παράταιρος, έρχομαι από μνημόσυνα μνήμης από εκτελεσθέντες από τους Γερμανούς, συμπολίτες μας και συμπατριώτες μας. Όμως μέχρι πότε ένα σύστημα θα στηρίζεται στον ηρωισμό κάποιων ανθρώπων; Αυτό είναι αγαπητοί που μας προβληματίζει. Όσο, δε, για τον επιχειρησιακό σχεδιασμό του 2010, εμείς στο Ρέθυμνο τον κάναμε μόνοι μας και μάλιστα τη δική μας κόπια μοίρασε το Υπουργείο ως υπόδειγμα. Αυτή ήταν ένα προϊόν ενδοσκόπησης και αυτοκριτικής του συστήματος και έγινε συνειδητά από εμάς και όχι πληρώνοντας ένα γραφείο να μας στείλει μια φωτοτυπία. Φωτοτυπικά έχουμε κι εμείς για να βγάζουμε αντίγραφα. Αλλά και αυτοί που το έκαναν έτσι, το έκαναν γιατί ξέρουν ότι σχεδιάζουν σε κενό αέρος. Αύριο θα έρθει η τσεκουριά και μετά η επόμενη και μετά η επόμενη, οπότε τα γραπτά σε εκθέτουν στην κοινωνία που την έχεις εμποτίσει με μία προσδοκία την οποία δεν μπορείς να υπηρετήσεις. Παρόλα αυτά θα ήθελα να πω, μιας που είναι εδώ η κυρία Κοτρίκλα ότι η Δια βίου Μάθηση πρέπει πραγματικά να διαχέει την ζωή μας και όλο μας τον βίο από την παιδική μας ηλικία μέχρι την τελευταία μας πνοή. Όμως σήμερα ζούμε μια άλλη εποχή. Ζούμε την εποχή της έντονης ανεργίας και θα πρέπει να κάνουμε μια διάκριση μεταξύ αυτών των προγραμμάτων. Ποια από αυτά απευθύνονται στα παιδιά; ποια από αυτά στους συνταξιούχους; στους ανθρώπους των ΚΑΠΗ; στης τρίτης ηλικίας; Ποια από αυτά, πλέον, δημιουργούν τις λεγόμενες μεταφερόμενες δεξιότητες, ώστε ένας άνθρωπος που μέχρι τώρα έκανε μια δουλειά ‘άλφα’ και υποχρεώνεται από την ίδια την οικονομική ζωή να αλλάξει επάγγελμα και να έχει τις δεξιότητες για να το κάνει. Αυτό σημαίνει σωστή ενημέρωση, σωστή επιμόρφωση και ένας τίτλος διακριτός ο οποίος να είναι αξιόπιστος και να του δίνει το εφόδιο ζωής που του λείπει και του χρειάζεται για να πάει να πάρει μια νέα θέση εργασίας. Διότι είναι αλήθεια ότι η οικονομική και κοινωνική εξέλιξη καταργεί θέσεις εργασίας και δημιουργεί νέες και είναι πιθανόν εμείς για άλλη μια φορά να κοιτάζουμε όπως εκείνο τον απορημένο επιβάτη που έχασε το τρένο την ώρα που περνάει από μπροστά του. Γι’ αυτό πρέπει να προετοιμαστούμε κατάλληλα και να επικεντρώσουμε όλα αυτά τα εργαστήρια εκεί που πραγματικά δημιουργούμε την προστιθέμενη αξία στο άνεργο ή στον υποψήφιο άνεργο και ας είναι σήμερα εργαζόμενος, αλλά είναι σε ένα τομέα που παραπαίει, αυτό νομίζω είναι πάρα πολύ σημαντικό.

Ένα άλλο σημαντικό που δυστυχώς δεν έγινε από το Υπουργείο, και δεν φταίει φυσικά το υπηρεσιακό στέλεχος, είναι ότι δεν έγιναν σωστά οι αξιολογήσεις των προηγούμενων κοινωνικών προγραμμάτων. Άκουσα την κυρία Φωτίου μία μέρα σε ένα μεγάλο κανάλι να λέει αβλεπί, χωρίς να έχει καμία αξιολογική έκθεση από κανέναν, ότι οι δημοτικοί λαχανόκηποι απέτυχαν και ότι η τράπεζα χρόνου είχε κι αυτή αποτυχία κι άρα τα καταργούμε. Είναι πιο έντιμο να πεις ότι με τα ίδια λεφτά ή ακόμα λιγότερα θέλω να κάνω οριζόντιες δράσεις σε περισσότερους δήμους και να κουκίζομαι από λίγο αποδυναμώνοντας όμως το αποτέλεσμα εκεί που υπάρχει. Αυτό είναι πολύ πιο έντιμο και πολύ πιο κοντά στην πραγματικότητα και όποιος έχει περιέργεια αν πέτυχαν οι δημοτικοί λαχανόκηποι τον καλώ να κάνει μια βόλτα προς το Ρέθυμνο και να τον πάω στον δημοτικό λαχανόκηπο να τον δει. Έχουμε και φωτογραφικό υλικό πως ήταν πριν από ένα χρόνο, ενάμιση, εκεί η κατάσταση και πως είναι σήμερα. Επίσης μπορώ να δείξω πόσες αιτήσεις ανθρώπων επιθυμούν και μπαίνουν εκεί και πραγματικά έχουν εξασφαλίσει έναν τρόπο επιβίωσης. Δεν λέω ζωής αλλά τουλάχιστον επιβίωσης. Μην λέμε λοιπόν τόσο εύκολες κουβέντες και μάλιστα καθήμενοι στην πλατεία Συντάγματος. Υπάρχει μία άλλη Ελλάδα κι εμείς εδώ στην Κρήτη οφείλουμε να πούμε ότι είμαστε προνομιακή περιοχή της Ελλάδας. Στην πραγματικότητα δεν έχουμε καν οσμιστεί τι συμβαίνει αλλού. Είμαστε μια πολύ καλύτερη περιοχή κι αυτό οφείλεται σε άλλους παράγοντες.

Για να είμαι και κοντά λοιπόν στο θέμα του στρατηγικού σχεδιασμού, ναι, έχουμε στρατηγικό σχεδιασμό και για το περιβάλλον και στο σύμφωνο των δημάρχων είμαστε, και από τους λίγους δήμους στο Adapt mayors είμαστε, και πιστοποιημένα σύμφωνα έχουμε υπογράψει και έχουν εγκριθεί τα προγράμματα μας από την ευρωπαϊκή κοινότητα, και πήραμε και πρόγραμμα από το HORIZON και είμαστε ο μοναδικός δήμος στην Ελλάδα που μπήκαμε σε πρόγραμμα HORIZON στο θέμα της έξυπνης πόλης. Όμως δεν λένε τίποτα από μόνα τους αυτά. Όλοι οι δήμοι κάνουν πράγματα. Μπορεί να ακούσετε σε λίγο σπουδαία καθώς κι εμείς δεν τα κάνουμε όλα. Κάνουν κι άλλοι. Ο καθένας επικεντρώνεται εκεί που μπορεί και έχει δυνατότητες ανάπτυξης. Έντονα στο Ρέθυμνο μας ενδιαφέρει η βιώσιμη ανάπτυξη. Όλα τα έργα της ανάπλασης στο Ρέθυμνο, και δόξα τω Θεώ είναι αρκετά, κουμπώνουν σε μια βασική μελέτη του Μετσόβιου Πολυτεχνείου που αφορά στο πώς θα δώσουμε το δημόσιο χώρο στον άνθρωπο, στον επισκέπτη, στον πεζό, στον ανάπηρο και θα τον αφαιρέσουμε από τον εποχούμενο ο οποίος νομίζει ότι το τέλος κυκλοφορίας είναι τέλος παράνομης στάθμευσης.

Γιατί η μεγάλη μάχη γίνεται με τις αντιλήψεις και τις νοοτροπίες μας. Προσωπικά θεωρώ ότι κάποια πράγματα σε εμάς τους μεγάλους ευτυχώς τα μαθαίνουν τα παιδιά μας και αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία. Ας πούμε πράγματα όπως η ανακύκλωση, η βιώσιμη ανάπτυξη, η σωστή κυκλοφορία κλπ πηγαίνει και πρέπει να πηγαίνει από τα σχολεία προς τους μεγάλους. Εάν πάει ανάποδα κινδυνεύει να πάει διαστρεβλωμένα, παραμορφωμένα, φοβάμαι ίσως και απαξιωτικά. Κι αυτό είναι πάρα πολύ επικίνδυνο αν γίνει. Δεν θέλω να πω κάτι περισσότερο, νομίζω ότι αν χρειαστεί να απαντήσω σε ενδεχόμενες ερωτήσεις, άλλωστε ο αντιδήμαρχός μας έκανε μια εξαιρετική εισήγηση για ένα τμήμα το οποίο πραγματικά δουλεύει υποδειγματικά με πολλούς οφειλόμενους. Βέβαια προσωπικά έχω την αγωνία να μην είναι ωφελούμενοι μόνο ως ευχαριστημένοι ακροατές ή συμμετέχοντες, αλλά να πάρουν και κάτι παραπάνω στο πλαίσιο μιας δύσκολης εργασιακής κατάστασης που επικρατεί στη χώρα μας. Ευχαριστώ πολύ.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Κι εμείς σας ευχαριστούμε θερμά κ. Μαρινάκη. Πάντοτε εύστοχος, πρακτικός και πάρα πολύ καλά μελετημένο το κάθε τί που ακούγεται από το στόμα σας. (ομιλίες εκτός μικροφώνου). Στη συνέχεια θα πάρει το λόγο η κα. Αντιδήμαρχος Πολιτισμού και Δια βίου Μάθησης Χανίων, κα. Βαρβάρα Περράκη η οποία παρευρίσκεται στο τραπέζι μας, εκπροσωπώντας τον Δήμαρχο Χανίων, κ. Τάσο Βάμβουκα.

Β. ΠΕΡΡΑΚΗ-ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΣ ΔΒΜ ΔΗΜΟΥ ΧΑΝΙΩΝ: Καλημέρα σας, καλησπέρα σας, κάπου ανάμεσα, και από εμένα και για να έχω και μια σύνδεση με αυτό που περιμένει απόψε τον κ. Κουκιανάκη. Θα πω ότι εμείς εχθές στο ΚΑΜ ζήσαμε ένα πολύ μεγάλο μάθημα, ίσως το καλύτερο μάθημα για τη Δια βίου Μάθηση, την ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη. Νομίζω ότι μετά από αυτό τα πράγματα και μέσα μου αλλάζουν για το τι χρειαζόμαστε.

Εγώ δεν ανήκω στους έμπειρους αυτοδιοικητικούς, είμαι πολύ λίγο καιρό, ενάμιση χρόνο, αντιδήμαρχος. Η δουλειά μου είναι εκπαιδευτικός, είμαι φιλόλογος και γι’ αυτό δεν έχω ίσως πολύ και μια πολιτικάντικη λογική στο πώς θα διαχειρίζομαι τα θέματα ή δεν ξέρω να είμαι χαμογελαστή όταν μπερδεύομαι, γιατί θέλω να λέω πολύ την αλήθεια. Θέλω λοιπόν να πω ότι εγώ θα είμαι εκτός θέματος. Με βάση τον τίτλο του τραπεζιού «η πόλη επιχειρεί και ταξιδεύει», δεν έχω καταλάβει αν ο τίτλος είναι συγκεκριμένος ή μεταφορικός. Εγώ θα σας πω μερικά πράγματα για τα τμήματα Δια βίου Μάθησης στα Χανιά. Κάποιες ενστάσεις μου, κάποια διλήμματα μου και κάποιες προτάσεις μου. Ζώντας σε συνθήκες κρίσης να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα: Η κρίση δεν οδηγεί την ευρύτερη κοινωνία στην ανακάλυψη της ανάγκης εκπαίδευσης αλλά την οδηγεί στην ανάγκη της επιβίωσης, ζήτημα πρώτον. Ζήτημα δεύτερον, όταν μιλάμε για την μάθηση και την εκπαίδευση πράγματι κάνουμε επικουρικά πράγματα, αλλά προς θεού, οι ευθύνες ανήκουν στην κεντρική πολιτική σκηνή. Στην κεντρική κυβερνητική επιλογή και πολιτική και το ρόλο της δημόσιας εκπαίδευσης σε όλα τα επίπεδα και με διαφορετικούς τρόπους και μεθόδους. Κι αυτό γιατί πρέπει να ανταποκριθεί στις νέες οικονομικές συνθήκες. Εκείνη κυρίως βαραίνει και πολύ λιγότερο εμείς. Σαφέστατα θα συμφωνήσω με τους δημάρχους που τοποθετήθηκαν όπως με τον κ. Κουκιανάκη, αναγνωρίζοντας την ιδιαιτερότητα του δήμου που έχει αναλάβει. Αυτό που λέμε κυρίως έναν αγροτικό δήμο, το τι κάνει σε αυτό το επίπεδο και την μεγάλη του ανησυχία. Επίσης να συμφωνήσω και με τον κ. Μαρινάκη όταν εκφράζει με αυτόν τον τρόπο την αγανάκτησή του για το ότι εμείς εισπράττουμε. Για τον κόσμο εδώ που μας ακούει πρέπει να πούμε ότι αυτό που συνήθως γίνεται είναι ο δήμος φταίει και ποτέ η κεντρική πολιτεία. Αυτό το αντιμετωπίζουμε σε ένα καθημερινό επίπεδο. Γι’ αυτό ίσως βλέπετε και ένα τέτοιο έντρομο βλέμμα που δεν περίμενα ότι θα αποκτήσω και εγώ ως αυτοδιοικητική. Απαιτώ από τέτοιου είδους συνέδρια λοιπόν, πάρτε το έτσι σαν παρατήρηση, να είναι λιγότερο ασαφή, λιγότερο αόριστα, οι ορολογίες να διευκρινίζονται πολύ περισσότερο και να μην χανόμαστε στο παιχνίδι των λέξεων αλλά να έχουμε πολύ περισσότερο συγκεκριμένες πρακτικές γιατί εγώ μερικές φορές μπερδεύομαι.

Κάποια συμπεράσματα, αν δει κανείς τα στατιστικά στοιχεία που έχω από το δήμο Χανίων τουλάχιστον για τα τελευταία δύο χρόνια θα δούμε ότι οι ηλικίες που έρχονται στα Κέντρα Δια βίου Μάθησης, το 74% συγκεντρώνεται ανάμεσα στα 25 και τα 54, την ίδια στιγμή που το μορφωτικό επίπεδο των ανθρώπων που προσέρχονται στα προγράμματα Δια βίου Μάθησης, σε αυτά τα κέντρα, είναι κυρίως πανεπιστημιακής μόρφωσης στο 59% και το 44% από αυτούς που προέρχονται στα Κέντρα Δια βίου Μάθησης είναι απασχολούμενοι. Αυτό λοιπόν σημαίνει ότι αν μαζέψει κανείς τα στατιστικά πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε και την θεματολογία μας. Άρα λοιπόν δέκα πράγματα θα πω ως τίτλους, παρόλο που είμαι πολυλογού, και θα ολοκληρώσω.

Η τοπική αυτοδιοίκηση δεν είναι κυβέρνηση και αυτό θα πρέπει να το στείλουμε σαφέστατα ως μήνυμα στην ολιτεία. Ένα δεύτερο στοιχείο είναι ότι οι κεντρικοί σχεδιασμοί θα πρέπει να πάρουν υπόψη τους -και με βάση τα στατιστικά που έχουν από όλη την Ελλάδα- ότι ένα ποσοστό ανθρώπων αντιμετωπίζει την δια βίου μάθηση ως ποιοτική πρόταση για τη διαχείριση του ελεύθερου χρόνου. Ζώντας σε μια κρίση που βαθαίνει οι περισσότεροι τα αντιμετωπίσουν ως μία αδήριτη ανάγκη απόκτησης εργαλείων για την επαγγελματική αποκατάσταση ή την επαγγελματική μεταστροφή. Θα πρέπει να πούμε μιλώντας για τον Δήμο Χανίων, επειδή ενώθηκαν επτά δήμοι και έγινε αυτό το ‘τέρας’, με βάση τον τερατώδη καλλικρατικό δήμο, γι’ αυτό έχουμε οδηγηθεί σε αυτή την κατάσταση. Ενώθηκαν λοιπόν περιοχές οι οποίες έχουν διαφορετικές κουλτούρες, διαφορετικές ανάγκες. Εμείς λοιπόν στα Χανιά που απλωνόμαστε από το Ακρωτήρι μέχρι τα Κεραμιά και μέχρι τα σύνορα της Αγ. Μαρίνας με τον Πλατανιά -και μιας που εγώ ασχολούμαι στον δήμο και με τον πολιτισμό- βλέπω τις διαφορετικές νοοτροπίες. Έτσι έχουμε ένα πρόβλημα στα Κέντρα Δια Βίου Μάθησης, τα οποία δεν απλώνονται στο βαθμό που πρέπει και στις περιαστικές περιοχές με βάση τις ανάγκες που αυτές προσδιορίζουν. Επίσης, παραμένει πολύ μεγάλο το ποσοστό τον ανικανοποίητων αιτήσεων. Η θεματολογία εξακολουθεί να είναι λίγο βαρετά επαναλαμβανόμενη, σε βαθμό αναρχίας μερικές φορές. Αντιμετωπίσαμε φέτος το θέμα, όπως και οι υπόλοιποι δήμοι, με την διακοπή των προγραμμάτων. Τώρα είμαστε σε ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα όπου δεν λειτουργούν τα Κέντρα Δια Βίου Μάθησης. Εμείς κάναμε μια σκέψη στον Δήμο Χανίων. Μήπως και βάζαμε κάποιους εθελοντές να μιλήσουν ή να ασχοληθούν με αυτά τα θέματα. Παρόλα αυτά δεν μπορούμε να στείλουμε για παράδειγμα εθελοντές στις φυλακές. Καταλάβατε; Έχουμε να κάνουμε με ανθρώπους που έχουν πιο ‘’ειδικές’’ ανάγκες, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες ομάδες και δεν μπορούμε να ανταποκριθούμε σε κάποιας μορφής ασφάλεια ή σε μια άλλου τύπου γραφειοκρατία. Το έβδομο σημείο στο οποίο θέλω να αναφερθώ είναι ότι (όπως κι ο κ. Μαρινάκης μίλησε για ένα τμήμα το οποίο έχει εξαιρετικό, το τμήμα παιδείας), αν και κάποια τμήματα είναι πολύ καλά στοςυ δήμους αυτό δεν σημαίνει όπως καταλαβαίνετε ότι όλα τα στελέχη των δήμων είναι επιμορφωμένα. Επίσης όλα δεν έχουν την ίδια διάθεση. Στο σημείο αυτό να υποστηρίξω κι εδώ αυτό που μας συμβαίνει. Αυτό που συμβαίνει στον αντιδήμαρχο παιδείας για παράδειγμα, όπως κι εμένα προχθές που άλλαξε το νομοσχέδιο…Επειδή πληρώνομαι από τον δήμο, ανήκω κι εγώ στους άμισθους αντιδημάρχους, καθώς δεν έχω πάρει σύνταξη από το δημόσιο. Έτσι με κυνηγάνε από την δευτεροβάθμια ότι μάλλον την 1η του μήνα λέει έχω πληρωθεί διπλά και μου ζητούν 1.500 € πίσω, τα οποία δεν έχω να τους δώσω βεβαίως. Το άλλο σημείο στο οποίο θέλω να σταθώ -και ήδη ο αντιπεριφερειάρχης το έθιξε και εύχομαι να υπάρξει αυτός ο σχεδιασμός- είναι ότι οι δήμοι πρέπει να έχουν τον πρώτο λόγο. Έστω με έναν περιφερειακό σχεδιασμό, ή στην θεματολογία. Κι αυτό γιατί μάλλον γνωρίζουμε καλύτερα. Να μην έχουμε διακοπές των προγραμμάτων. Επίσης διακοπές λειτουργίας των Κέντρων Δια Βίου Μάθησης. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο αυτά είναι η άλλη πλευρά της κοινωνικής πολιτικής της οποιασδήποτε κυβέρνησης. Άρα, λοιπόν και αυτή η κυβέρνηση έχει μια δυνατότητα σε ένα τέτοιο επίπεδο να δείξει ότι έχει ένα άλλο κοινωνικό πρόσωπο.

Κι αυτό ξέρετε είναι και ένας προσωπικός μου καημός γιατί γενικώς κινούμαι στον χώρο της αριστεράς. Άρα, δικαιούμαι να είμαι και πιο αυστηρή στην κριτική μου. Δεν νομίζω ότι έχω κάποια άλλα πράγματα να πω γιατί είναι πολλοί οι συνομιλητές, αν και από εκεί που δεν ήθελα να μιλήσω καθόλου τελικά μπορώ να μιλάω μέχρι το βράδυ. Αυτό είναι το δράμα μου. Θα πρέπει να πούμε ότι ευχαριστούμε για την συμμετοχή σε αυτό το επιστημονικό συνέδριο. Εξακολουθώ να πιστεύω, και το λέω κάθε φορά στη Χρύσα για πιο συγκεκριμένη ορολογία ώστε να μην χανόμαστε σε όρους, και θέλω να ευχηθώ να μην χαθούν τα συμπεράσματα μέσα στους τοίχους του ανακαινισμένου Πνευματικού Κέντρου που μας φιλοξενεί. Αυτά μπορούν να διαχυθούν με την εθελοντική πια δράση ανθρώπων ευρύτερα στο κόσμο. Σας ευχαριστώ πολύ.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Κι εμείς σας ευχαριστούμε πάρα πολύ κυρία Αντιδήμαρχε, να είστε καλά. Μόνο μία λέξη για αποκατάσταση μίας γνώσης, που πραγματικά θα ήθελα να την έχετε, κι αυτή είναι ότι η επίσημη πρόσκληση, επίσημη ατομική ενημέρωση και απόσπασμα του προγράμματος αλλά και της θεματολογίας ήρθε στα γραφεία όλων των γραμματέων των δήμων και των γραφείων δημάρχων μέσω της τοπικής ένωσης δήμων Κρήτης (ΠΕΔΚ) και μέσω του επιστημονικού δικτύου (ΕΔΕΕΚ). Συνεπώς ίσως ο κ. Βάμβουκας ήταν έγκαιρα και πολλαπλώς ενημερωμένος για τον τίτλο του τραπεζιού μας κι ενδεχομένως εάν η παρουσία του σήμερα ήταν εφικτή εδώ ίσως θα μπορούσε να δώσει μια περισσότερο λεπτομερή οπτική για το θέμα αυτό. Κατανοώ την δικαιολογημένη απορία σας αλλά σας διαβεβαιώ ότι αυτό δεν είναι θέμα έλλειψης ενημέρωσης των διοργανωτών φορέων. Παρόλα αυτά σας ευχαριστώ θερμά για την πολύτιμη συμβολή σας στο τραπέζι του διαλόγου, ενώ στη συνέχεια θα καλέσω στο βήμα τον δήμαρχο Πλατανιά, τον κ. Γιάννη Μαλανδράκη. Καλώς ήρθατε, έχετε τον λόγο.

Γ. ΜΑΛΑΝΔΡΑΚΗΣ-ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΠΛΑΤΑΝΙΑ ΧΑΝΙΩΝ: καλώς σας βρήκα. Καλό μεσημέρι, μιας και το πρωί πέρασε και το βράδυ καθυστερεί λίγο. Θα προσπαθήσω να μην επαναλάβω αυτά τα οποία είπαν οι συνάδελφοι και ήταν νομίζω στοχευμένα το καθένα στο κομμάτι του. Εγώ θα προσπαθήσω να μείνω, παρότι Βαρβάρα λες ότι είναι λίγο χαοτικός ο τίτλος, να τον αποκρυπτογραφήσω προσωπικά, όπως εγώ νομίζω, προκειμένου να βοηθήσω και την στόχευση του στρογγυλού τραπεζιού. Να σας πω ενημερωτικά για τον δήμο Πλατανιά ότι έχουμε ΣΔΕ, δηλαδή σχολείο δεύτερης ευκαιρίας, το οποίο η αλήθεια είναι ότι αυτά τα χρόνια το μετακινήσαμε από μια ενότητα σε μία άλλη προκειμένου να έχουμε τον καλύτερο δυνατό βαθμό ανταπόκρισης σε αυτούς που είχαν ανάγκη. Μας δόθηκε η δυνατότητα ακόμα και σε εποχές που κλείνουν σχολεία να δημιουργηθεί ένα εσπερινό λύκειο, το εσπερινό λύκειο του δήμου Πλατανιά. Αυτό, στεγάζεται σε μία δομή που έχει ο δήμος από ένα εγκαταλελειμμένο ΚΤΕΟ, για το οποίο συνεργαστήκαμε με την Περιφέρεια. Εδώ είναι και ο κ. Αντιπεριφερειάρχης, και μπορούμε να πούμε ότι εργαστήκαμε προκειμένου να δώσουμε ζωή σε αυτό το κτίριο. Επενδύοντας ο δήμος κάποια λεφτά μέσω της Σχολικής Επιτροπής αυτή την στιγμή είμαστε σε θέση να πούμε ότι το εσπερινό λύκειο, το οποίο βέβαια είναι τυπική εκπαίδευση, δεν είναι δια βίου μάθηση, δίνει πτυχίο. Οπωσδήποτε, δεν παύει μέσω των ειδικοτήτων και των πτυχίων διαβαθμισμένης επαγγελματικής αποκατάστασης να δίνει επαγγελματικές διεξόδους, όμως είναι η αγωνία που εξέφρασε ο συνάδελφος από τον δήμο Αποκορώνου -κι εκεί είναι η στόχευσή μας την νέα χρονιά- να αυξήσουμε την δυνατότητα των υποδομών μας. Εκεί επενδύουμε προκειμένου να αυξηθούν οι ειδικότητες, άρα και οι άνθρωποι που βγαίνουν από εκεί μέσα οι οποίοι τροφοδοτούνται μέσα από το ΣΔΕ. Δηλαδή έχει γίνει αυτή η καθετοποίηση και φάνηκε πραγματικά και η αποτελεσματικότητα. Αυτό το εσπερινό σχολείο το κάναμε πριν ένα χρόνο. Το ΣΔΕ ήταν σε μια διαδικασία που ήδη υπήρχε, όμως με την βοήθεια των παιδιών, ευχαριστώ τα στελέχη του ΣΔΕ του νομού Χανίων, μας βοήθησαν για να έχουμε αυτή την αποτελεσματικότητα. Τώρα σε ότι αφορά το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης, εμείς στον δήμο ίσως και από διαστροφή του ομιλούντος είχαμε την δυνατότητα το 2012 και πήραμε κυρία Κοτρίκλα, παρότι είμαστε μικρός δήμος, την πιστοποίηση την διοικητική, όπως λεγόταν. Δεν έχουμε τη δυνατότητα να έχουμε τους υπαλλήλους, που πολύ σωστά ειπώθηκε, άρα έπρεπε να κάνουμε και μια διαδικασία εκπαίδευσης των ελάχιστων υπαλλήλων. Εδώ λοιπόν κάναμε κάτι για τους υπαλλήλους μας δημιουργώντας ομάδα μέσω προγραμμάτων, που υπήρχαν τότε σεμινάρια. Έτσι στην ουσία δημιουργήσαμε την ομάδα. Αυτό έγινε ως εξής, πέρασαν από εκπαίδευση όλοι οι υπάλληλοι του δήμου το 2012 ή 2013, θα σας γελάσω, όπου ο δήμος τους έδωσε τη δυνατότητα να γνωριστούν και να συνεργαστούν. Δώσαμε μεγάλη έμφαση το προσωπικό μας να εκπαιδεύεται και να καταρτίζεται, κάτι το οποίο δεν υπήρχε η αλήθεια είναι ως φιλοσοφία στους παλιούς δήμους. Μέσα από αυτό, το επιμορφωτικό πρόγραμμα κατακτήσαμε μία κατεύθυνση ( dimension). Μέχρι τότε οι υπάλληλοί είχαν τέσσερεις διαφορετικές φιλοσοφίες. Υπήρχαν υπάλληλοι που έκαναν την ίδια δουλειά σε άλλο δήμο και δεν έλεγαν καλημέρα. Πόσο μάλλον τώρα να τους βάλεις στο ίδιο τμήμα να δουλέψουν στον δήμο. Μέσα από αυτό το σεμινάριο -που στην ουσία ήταν δυναμική ομάδας- ήρθαν τα πρώτα αποτελέσματα. Θα ήταν λοιπόν πολύ καλό για εμάς να υπάρχει αυτή η δυνατότητα μέσω ακριβώς της στοχευμένης κατάρτισης των στελεχών του δήμου, οι οποίοι είναι και λίγοι στον αριθμό. Το έχουμε ζητήσει αυτό μάλιστα από το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και πρόκειται φυσικά για θέμα που εμπίπτει και στο στρατηγικό μας σχεδιασμό. Όπως θα είδατε ενδεχομένως το ζήτημα γενικότερα του στρατηγικού σχεδιασμού το ανέδειξε ο Γενικός Γραμματέας του Δήμου Πλατανιά κ. Κουρής τις προηγούμενες μέρες του συνεδρίου σε ειδική συνεδρία του.

Με τον τρόπο αυτό στοχεύουμε να αυξήσουμε την αποδοτικότητα και παραγωγικότητα του δήμου επί της ουσίας. Κι εννοώ με αυτό οι άνθρωποι να δουλεύουν όσες ώρες δουλεύουν κι αυτές να είναι εξίσου αποδοτικές λόγω των δεξιοτήτων που θα έχουν αναπτύξει. Όχι να δουλεύουν 8 ώρες και να μην παράγουν επί τοις ουσίας. Στο δήμο μας έχουμε κάνει αυτό το βήμα το οποίο προσωπικά νομίζω ότι μπορεί και πρέπει να είναι οριζόντιο σε όλους τους δήμους. Δεν πρέπει να μιλάει ο καθένας για τον δήμο του μεμονωμένα μόνο γιατί λίγο πολύ όλοι τα ίδια περνάμε. Δεν έχουμε και μεγάλες διαφοροποιήσεις. Ίσως οι μητροπολιτικοί δήμοι να έχουν μια διαφορετική οπτική σε ορισμένα πράγματα, αλλά οι υπόλοιποι Καλλικρατικοί (εμείς είμαστε οι Καλλικρατικοί), βιώνουμε τα ίδια.

Μετά από αυτό το ζήτημα θα αναφερθώ στο Κέντρο Δια Βίου Μάθησης του δήμου μας, όπου είχα τη χαρά να έχω ως δύο πολύ καλούς συνεργάτες τον Παναγιώτη Παϊζάκη και την Μαρία Στρατινάκη. Πραγματικά εξαιρετικοί και τους ευχαριστώ και δημόσια. Οι άνθρωποι αυτοί με την εργασία τους και λόγω διαστροφής του ομιλούντος όπως είπαμε, κατάφεραν να αποκτήσουμε 700 περίπου αποφοίτους του Κέντρου μέσα σε λίγα χρόνια. Είμαστε ίσως από τα λίγα Κέντρα τα οποία, όπως μας είπε και ο πρόεδρος των Γραμματέων που βρίσκεται εδώ, κάποια στιγμή, ‘είναι αλήθεια πως είστε μια καλή πρακτική».

Βεβαίως κατά τη γνώμη μου το θέμα δεν είναι να είσαι μόνο μια καλή πρακτική, αλλά να έχεις καλή αποδοτικότητα και να παίρνει ο άλλος αυτό που χρειάζεται. Γιατί καμιά φορά, όπως έλεγε και ο αείμνηστος γέρος Παπανδρέου, οι αριθμοί ευημερούν ενώ οι άνθρωποι δεν ευημερούν. Ίσως να πρέπει να γυρίζουμε καμιά φορά σε αυτές τις εποχές για να κατανοούμε. Αυτό το λέω τώρα κυρία Κοτρίκλα γιατί; Επειδή σας άκουσα και είπατε ότι 290 δήμοι θα ωφεληθούν, αλλά προφανώς δεν έχει καταλήξει το Υπουργείο στην οργανωτική δομή με την οποία θα λειτουργήσει το σύστημα. Δηλαδή αν θα λειτουργήσει αποκεντρωμένα ή συγκεντρωτικά. Κι εγώ δεν θέλω να πω για τον δικό μου τον δήμο που κάναμε προγράμματα που πραγματικά τα ήθελαν οι άνθρωποι. Από Ρώσικα, που δεν βρίσκαμε ρωσόφωνους, μέχρι τα κλασικά, τα τετριμμένα που αναφέρθηκαν, αλλά κι εξειδικευμένα όπως για τον αγροτικό τομέα, όμως και για την τοπική ιστορία. Άλλη μια ‘διαστροφή’ του ομιλούντος. Δηλαδή, κάναμε τμήματα προκειμένου να μαθαίνουμε κάτι που το Υπουργείο Παιδείας δυστυχώς στο τυπικό του πρόγραμμα δεν προβλέπει. Όπως το να υπάρχουν μαθήματα τοπικής ιστορίας που να απευθύνονται σε ανθρώπους που θέλουν να μάθουν. Εξάλλου πώς μπορείς να στοχεύσεις κάπου και πώς να μπορείς να κάνεις πέντε πράγματα που βασίζονται στην κουλτούρα σου αν δεν γνωρίζεις από πού έρχεσαι, που βασίζεσαι, ποιες είναι οι ρίζες σου;

Έτσι λοιπόν η ανταπόκριση αυτή νομίζω για όλους μας -και γι αυτούς που είμαστε στο τραπέζι και γι αυτούς που δεν είμαστε- έδειξε την αναγκαιότητα. Όμως μιας και μιλάμε για στρατηγικό σχεδιασμό ως αδήριτη αναγκαιότητα και λύση ανάκαμψης, πρέπει να πούμε στους υπεύθυνους για τον σχεδιασμό ανθρώπους ότι οι λέξεις «ανάκαμψη-ανάπτυξη» είναι πολύ πονεμένες. Σε κάθε περίπτωση οι λέξεις χρησιμοποιούνται διότι διευκολύνουν το γενικό πνεύμα κατανόησης που λέει και η Βαρβάρα αλλά και το περιρρέων.

Προχωρώντας στη συνέχεια θεωρώ ότι, όπως είπε και ο Γιώργος ο Μαρινάκης ο Δήμαρχος Ρεθύμνου, θα πρέπει σε αυτήν την αποδοτικότητα που υπήρχε (υπάρχει ένα μεγάλο mean stream, έτσι το λένε οι επιστήμονες), να υπάρχει αλλαγή στο θέμα της κατάρτισης και των δεξιοτήτων. Ζούμε στην εποχή της αλλαγής των επαγγελμάτων. Κάποτε έμπαινες σε ένα επάγγελμα κι έπαιρνες σύνταξη από αυτό το επάγγελμα, έβαζες και τις μανσέτες σου αν ήσουν λογιστής και λαλούσες. Τώρα μπαίνεις σε ένα επάγγελμα, πάει του δημόσιου τομέα η ευλογία, που λέγαμε μπήκες στο δημόσιο και είχαν μπει ένα εκατομμύριο, θα αλλάξουμε πολλές δουλειές. Αφού θα αλλάξουμε πολλές δουλειές, εργασίες, επαγγέλματα, πείτε τα όπως θέλετε, πρέπει να έχουμε την δυνατότητα επανακατάρτισης, αύξησης δεξιοτήτων, να υπάρχει η ενσυναίσθηση, να υπάρχει και η συναισθηματική νοημοσύνη, η οποία και αυτή αναπτύσσεται. Δεν αρκεί να είσαι έξυπνος, μπορεί να είσαι πανέξυπνος και από την άλλη να είσαι τελείως αποτυχημένος. Και τον Αϊνστάιν για βλάκα τον είχαν, αλλά ήταν ο Αϊνστάιν και αυτό φάνηκε στην πορεία. Δηλαδή ορισμένα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται.

Να κλείσω, να μην πλατειάζω, και να επανέλθω, έχουμε κάνει κι εμείς σύμφωνο δημάρχων. Τι είναι το σύμφωνο δημάρχων; Έχουμε δεσμευτεί και έχουμε πιστοποιηθεί από την Ε.Ε., το είπε πολύ σωστά ο Γιώργος, ότι αυτή τη στιγμή έχουμε την δυνατότητα ως δήμος να μπαίνουμε σε προγράμματα κοινοτικά που έχουν να κάνουν με εξοικονόμηση πόρων, ενεργειακού αποτυπώματος για την ακρίβεια, παίρνοντας αυξημένη βαθμολογία σε ότι αφορά την υποβολή πρότασης που συμμετέχουμε. Αυτό είναι ένα εργαλείο. Δεν σημαίνει βέβαια ότι επειδή έχεις το εργαλείο έχεις και το αποτέλεσμα, όμως είναι σημαντικό που έχουμε αναπτύξει το εργαλείο. Έχουμε μπει στο LIFE, ένα πολύ ‘’βαρύ’’ πρόγραμμα. Τι είναι αυτό; Εκπαιδεύουμε τους αγρότες αυτή τη στιγμή σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Υποτροπικών και το ΜΑΙΧ προκειμένου αυτοί να μπαίνουν πιλοτικά σε θέματα άρδευσης και κατανάλωσης νερού. Ο πόλεμος του νερού έχει ξεκινήσει ήδη, δεν το έχουμε καταλάβει, θα το δούμε στην πορεία και εμείς οι αιρετοί και οι υπόλοιποι τι θα γίνει με το νερό.

Άρα λοιπόν όλα αυτά είναι εργαλεία αγαπητοί συνάδελφοι του πάνελ και της διοργάνωσης. Με βάση αυτά τα εργαλεία θα πρέπει να αναδειχτούν οι καλές πρακτικές για το πώς θα φέρουν το ποθητό αποτέλεσμα. Είναι η επαναφορά στην αγορά εργασίας, η αύξηση δεξιοτήτων για την διατήρηση της θέσης σου στην αγορά εργασίας, είναι τα θέματα παιδείας με την ευρεία έννοια και όχι με αυτήν της τυπικής εκπαίδευσης. Από περιβαλλοντικές συμπεριφορές, μέχρι συμπεριφορές, άκουσα κάπου ότι δεν πληρώνουμε τέλη για να παρκάρουμε όπου γουστάρουμε, πληρώνουμε τέλη για άλλο λόγο, αυτά είναι θέματα συμπεριφοράς και παιδείας και βέβαια έχει να κάνει και με την τοπική ιστορία, με την οποία εγώ έχω εμμονές. Για εμένα ναι, είναι θέματα παιδείας αυτά και είναι και θέματα ιστορίας, πολιτισμού. Βεβαίως και είναι μέσα στην στρατηγική μας και το έχουμε αποτυπώσει, αν θέλετε να αναφερθώ, σας είπα και πριν ότι έχει κάνει μια εκτενή αναφορά ο Γαβριήλ ο Κουρής, ο Γενικός Γραμματέας του Δήμου. .Εγώ θέλω μόνο να σας πω ότι αυτό το οποίο έχουμε ξεκινήσει από το 2012 και το έχουμε αναλύσει σε πολλά επίπεδα και έχει πετύχει, αυτό είναι το σημαντικό, ότι έχει πετύχει, θέλουμε να έχουμε την δυνατότητα κυρία Κοτρίκλα να μπορεί να συνεχιστεί. Και δεν μιλάω μόνο για εμάς. Μιλάω σε μία λογική όπου το Υπουργείο όταν θα στήσει τα νέα προγράμματα δια βίου μάθησης -και επειδή υπάρχουν προφανώς κάποιες πρακτικές που μέχρι σήμερα είναι αποτελεσματικές- αυτές θα είναι ευχής έργο να αξιοποιηθούν και να διαχυθούν σε οριζόντιο επίπεδο. Έτσι θα εφαρμοστούν από όποιον θέλει να τις υλοποιήσει για να έχει και το ανάλογο παραγόμενο αποτέλεσμα. Μην πάμε πάλι σε μια λογική, κάναμε κάτι το κλείνουμε και πάμε να ξεκινήσουμε κάτι από την αρχή και μάλιστα χωρίς στόχευση. Έχει λοιπον σημασία, για να πάμε στο πρακτέο, αυτoί οι 290 δήμοι πως θα λειτουργήσουν. Μέσα από μια κεντρική δομή πάλι του Υπουργείου η οποία θα βγάζει υπό μορφή διαγωνισμού κάποια σεμινάρια και όποιος προλάβει τα παίρνει; Για να το ολοκληρώσω σε σχέση με τον στρατηγικό σχεδιασμό, και κλείνω με αυτό. Εμείς στον στρατηγικό σχεδιασμό που είχαμε ξεκινήσει από το πρώτο επιχειρησιακό συν το δεύτερο 2015-2019 και επειδή ακριβώς έχουμε κάνει ένα ολόκληρο άξονα που αφορά το κομμάτι αυτό, προτείνουμε λοιπόν στο σχεδιασμό μας ένα σύστημα κάθετης παιδείας και δια βίου μάθησης. Θέλουμε να πηγαίνει δηλαδή παράλληλα αυτό το κομμάτι της τυπικής και της άτυπης εκπαίδευσης προκειμένου να δίνει τις δυνατότητες στον καθένα, είτε να επανατοποθετείται στην αγορά εργασίας, είτε να αυξάνει τις ικανότητες του και τις δεξιότητες του, είτε να μπορεί να αυξάνει και τις τυπικές του γνώσεις. Αυτό έχει να κάνει με το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. Μια κουβέντα και γι αυτό τη δομή…Πέρα από τις υποδομές που είναι απαραίτητες, σας είπα προηγουμένως και για το ΣΔΕ και για το ΕΠΑΛ, ας πούμε είχαμε την ευτυχία να έχουμε το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο στον δήμο Πλατανιά και να έχει τμήματα τα οποία λειτουργούν. Εξακολουθεί να λειτουργεί, άσχετα αν φέτος δεν λειτούργησε τμήμα. Έχουμε ένα πρωτόκολλο συνεργασίας τεσσάρων ετών. Για φέτος υπήρξε μια δυσλειτουργία που όμως σύντομα θα λυθεί και του χρόνου θα ξαναλειτουργήσει κανονικά με τα τμήματα του ελληνικού, διεθνή, και του ευρωπαϊκού πολιτισμού]…

Η παραπάνω δράσεις μας συνολικά είναι αποτυπωμένες, είναι σχεδιασμένες, λειτούργησαν και πέτυχαν. Αυτό κατά τη γνώμη μου έχει μεγάλη σημασία, γιατί νομίζω ότι το ίδιο λίγο πολύ έκαναν και άλλοι δήμοι. Εγώ απλώς μιλάω για τον δικό μου δήμο έχοντας την εμπειρία ο ίδιος. Ιδίως στο επίπεδο του προσωπικού που δώσαμε μεγάλη σημασία, στην εκπαίδευση του και στην φιλοσοφία ώστε οι εργαζόμενοι να αρχίσουν να λειτουργούν ως στελέχη υπηρεσιών και όχι ως υπάλληλοι που απλώς συναθροίστηκαν μέσα σε μία υπηρεσία. Έχει μεγάλη σημασία στους Καλλικρατικούς δήμους, (σχεδόν εδώ όλοι είμαστε Καλλικρατικοί , εκτός ίσως του Γιώργου ο οποίος ήταν δήμαρχος και επί Καποδίστρια και επί Καλλικράτη), έχουμε μεγάλο θέμα με την κατάρτιση των στελεχών. Ακριβώς δηλαδή το θέμα του τραπεζιού που συζητάμε. Είναι μια αδήριτη αναγκαιότητα, γιατί είναι μια πραγματική ανάγκη αυτή. Δημιουργούμε στελέχη στους Καλλικρατικούς δήμους τους πραγματικούς που δεν είναι μητροπολιτικοί προκειμένου να μπορούν να λειτουργούν οι υπηρεσίες για τον δημότη μέσα από ένα στρατηγικό σχεδιασμό που έχουμε, μέσα από έναν οργανισμό που έχουμε, προκειμένου, όταν φεύγει ο συγκεκριμένος δήμαρχος και μπαίνει ο επόμενος, να μπορεί να υπάρχει ο ίδιος βαθμός παρεχόμενων υπηρεσιών προς τον δημότη.

Αυτός είναι στρατηγικός σχεδιασμός μας στο δήμο Πλατανιά αποτυπωμένος μέσα από πολλές δράσεις που έχουμε κάνει. Κλείνοντας να πω ότι στο κομμάτι του στελεχιακού δυναμικού, το θεωρώ πάρα πολύ σημαντικό να υπάρξουν πρωτοβουλίες και από εσάς το Επιστημονικό Δίκτυο αφού έχετε την εμπειρία. Αν θέλετε ακόμα και μέσω της διαδικασίας της εμψύχωσης στο ανθρώπινο δυναμικό μας, μπορούμε να κάνουμε πολλά. Είναι πολύ σημαντικό να μπορεί κάποιος να βγάλει στοιχεία και δεξιότητες που έχει, ή τις οποίες φοβάται, ή άλλες που δεν τις γνωρίζει, ή ακόμα καμιά φορά θεωρεί ότι μπορεί να μπει σε διαδικασία ανταγωνισμού και γι αυτό το αποφεύγει. Συνεπώς θα μπορούσατε να μας βοηθήσετε πάρα πολύ. Το λέω και στην εκπρόσωπο του Υπουργείου σε συνεργασία με την Ένωση, το Επιστημονικό Δίκτυο στο οποίο ήμουν και κάποτε μέλος. Μέσα από αυτήν μας τη συνεργασία κι εδώ στο Συνέδριο θεωρώ ότι συμβαίνουν σημαντικά πράγματα και είναι σημαντικά και τα πρακτικά του συνεδρίου προκειμένου το όποιο αποτέλεσμα, όπως το είπε νομίζω και η Βαρβάρα, είναι σημαντικό να υπάρξει το αποτέλεσμα που θα προκύψει μέσα σε αυτό το τραπέζι να μπορέσει σύντομα να γίνει κάτι το χειροπιαστό στην καθημερινότητα του δήμου και των πολιτών. Σας ευχαριστώ πολύ.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Εμείς ευχαριστούμε. Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Μαλανδράκη για τον πλούσιο και μεστό λόγο του. Τον λόγο τώρα έχει ο κ. Θόδωρος Σταθάκης, Δήμαρχος της Κισσάμου. Καλώς ήρθατε.

Θ. ΣΤΑΘΑΚΗΣ-ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΙΣΣΑΜΟΥ: Καλώς σας βρήκαμε.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Σας ευχαριστούμε όλους για την συνεισφορά σας σε τούτη εδώ την διοργάνωση.

Θ. ΣΤΑΘΑΚΗΣ-ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΙΣΣΑΜΟΥ: Εμείς να ευχαριστήσουμε για την δυνατότητα που δίνετε δεύτερη χρονιά στον δήμο Κισσάμου να συμμετέχει σε αυτό το Συνέδριο του Δικτύου Εκπαίδευσης Ενηλίκων Κρήτης σε συνεργασία με όλους τους φορείς, την Περιφέρεια και συμμετέχοντες τόσους διακεκριμένους επιστήμονες. Θα μου επιτρέψετε δυο λέξεις, να μην μακρηγορούμε, γιατί η ώρα είναι περασμένη και είναι ακόμα αρκετοί να μιλήσουν. Δύο λέξεις μόνο, στα περισσότερα με κάλυψαν οι συνάδελφοι. Μία μικρή εισαγωγή επιτρέψτε μου να πω. Στην Ελλάδα δεν μας αρέσει η αλήθεια και δεν θέλουμε να την λέμε. Κάθε φορέας, οποιοσδήποτε διοργανώνει κάτι, πάντα το ωραιοποιεί, κοιτάζει τον στόχο τον δικό του και εκεί μέσα όλοι με ωραία λόγια, εισηγήσεις, περικλείουμε κάποια πράγματα. Είναι λοιπόν ιδιαίτερα σημαντικό να προχωρήσουμε στο πρακτέο. Τα συνέδρια αυτά είναι πολύ ωραία, κατατίθενται σκέψεις, προτάσεις, επιστήμονες συμπληρώνουν το πλούσιο βιογραφικό τους, αλλά χαλάνε πάλι στην πορεία. Γιατί; Γιατί αποφασίζει μία κυβέρνηση που άλλαξε και αυτή ή ένας δήμαρχος που άλλαξε και αυτός, να χαλάσει ότι έχει φτιάξει ο προηγούμενος, όπως επίσης αυτό που δεν είπαν οι συνάδελφοι δήμαρχοι είναι ότι δυστυχώς το σύστημα και στους δήμους είναι σαν και της κυβέρνησης. Περιμένουν να αλλάξει ο δήμαρχος για να τα ξαναφτιάξουν όλα από την αρχή. Κανένα στέλεχος και κανένας υπάλληλος, πολύ λίγοι μάλλον, να μην τους αδικώ, μπορεί να έχουν την διάθεση να συνεχίσουν. Περιμένουν να δουν τι θα τους πει ο δήμαρχος. Δεν γίνεται τίποτα αν δεν μιλήσει ο δήμαρχος. Το ίδιο λοιπόν και στο Υπουργείο. Περιμένουμε όλη η Ελλάδα να κινηθεί κάτι αν το πει ο Υπουργός και ο Υπουργός μέχρι να το πει τον αλλάζει ο Πρωθυπουργός και ξανά από την αρχή. Δεν ξέρω αν αλλάξει αυτό ειλικρινά. Είμαι νέος άνθρωπος, στην αυτοδιοίκηση είμαι δύο τετραετίες, δήμαρχος πρώτη φορά, αλλά πιστέψτε με ότι δεν πάει άλλο έτσι. Πρέπει να πούμε την αλήθεια στον εαυτό μας και να ζητήσουμε αυτό που είπε η κυρία Κοτρίκλα και ο Γιώργος ο Μαρινάκης μαζί με τον Παναγιώτη τον Σημαντηράκη…Να καταγράψουμε πλέον τι θέλουμε συγκεκριμένα και να μην αλλάζει αυτό σε βάθος αρκετού χρόνου. Δεν μπορούν να αλλάζουν ούτε οι δράσεις, ούτε τα προγράμματα κάθε χρόνο ή με την αρεσκεία του κάθε δημάρχου ή του αντιδημάρχου ή κάποιου συμβούλου ή του υπαλλήλου που ασχολείται. Κάθε περιφέρεια έχει διαφορετικές απόψεις, διαφορετικές θέσεις, κάθε δήμος. Όμως όλα αυτά πρέπει να ενσωματωθούν, να ξοδευτούν κάποια χρήματα λοιπόν σε αυτό πρώτα και όχι απλώς ποια ομάδα και πως θα δουλέψουν το τάδε πρόγραμμα. Καιρός να πάμε σε περιφερειακές ομάδες. Και εσείς δηλαδή που ασχολείστε με αυτό το πράμα κοιτάτε και αγωνιάτε πως θα συνεχίσετε να υπάρχει δουλειά στους εκπαιδευτικούς, στους διοικητικούς που τρία χρόνια τώρα εγκλωβίστηκαν σε αυτό το σύστημα, έτσι για να λέμε αλήθειες, και τώρα είναι άνεργοι και δεν ξέρουν τι θα γίνει. Ή αυτό που πάει να φτιάξει η νέα κυβέρνηση, μπορεί να φέρει άλλους να μπουν και αυτοί θα μείνουν όντως τελικά άνεργοι, πρέπει να τα λέμε και αυτά. Δεν χρειάζεται να παίζουμε αυτό τον πόλεμο μεταξύ μας, είναι τεράστιο λάθος. Ας ξεκινήσει επιτέλους αυτό το πράμα, έχουμε Καλλικράτη, έχουμε περιφέρειες, έχουμε Υπουργείο, ας γίνει καταγραφή και ας δουλέψει σε ένα βάθος 10-15 ετών, ας είναι στοχευμένες οι χρηματοδοτήσεις και από πού θα είναι, να έρχονται εκεί που πρέπει στην Περιφέρεια και να γίνεται η δουλειά. Το Υπουργείο απλώς να ελέγχει ότι όντως πιάνουν τόπο τα χρήματα των πολιτών, διαφορετικά μια από τα ίδια, θα αναλωνόμαστε. Να είστε καλά, καλή δύναμη, σας ευχαριστούμε για άλλη μία φορά στο Δίκτυο για την πρόσκληση συνεργασίας.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Εμείς σας ευχαριστούμε πολύ κ. Σταθάκη που βεβαίως όχι μόνο δεν επαναλάβατε αλλά με τρόπο σύντομο και περιεκτικό αποκωδικοποιήσατε και συνοψίσατε πράγματα κι αναγκαιότητες. Πράγματα που αρχικά ίσως φάνηκαν σε κάποιους λίγο ασαφή όμως μέσα από τις εύστοχες παρατηρήσεις σας και τις πρακτικές σας βοηθάτε εν τέλει οι ίδιοι να γίνουν εξαιρετικά σαφή και πολύ συγκεκριμένα.

Π. ΣΗΜΑΝΤΗΡΑΚΗΣ-ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΔΒΜ ΚΡΗΤΗΣ: Να κάνω μια μικρή παρατήρηση σε σχέση με αυτά που είπε ο δήμαρχος. Στο κομμάτι του ευρύτερου σχεδιασμού και στην διερεύνηση αναγκών που έχει η κάθε Περιφέρεια έχει γίνει ήδη μια συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κρήτης, μια προγραμματική σύμβαση της περιφέρειας Κρήτης και του Πανεπιστημίου Κρήτης στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών. Εκεί αναθέσαμε στο Πανεπιστήμιο να διεξάγει μια έρευνα σε όλη την Κρήτη που μέσα από αυτή θα υπάρξει διάγνωση αναγκών, τόσο για το εργατικό δυναμικό, όσο και από την μεριά των επιχειρήσεων. Αυτό λοιπόν το εργαλείο και τα συμπεράσματα της έρευνας αυτής ήταν και το πρώτο τεκμήριο που αναφέραμε και στο Υπουργείο ζητώντας του επί λέξη «κοιτάξτε να δείτε, αποκεντρώστε την ευθύνη των προγραμμάτων δια βίου, γιατί εμείς πλέον έχουμε και το εργαλείο στο οποίο θα γνωρίζουμε ποιες είναι οι ανάγκες και της αγοράς αλλά και των ανέργων». Η έρευνα αυτή, δε, είναι κάτι πολύ σημαντικό, δεν είναι μια στατική έρευνα η οποία έγινε και παραδίδεται. Είναι μία έρευνα η οποία θα επικαιροποιείται κάθε χρόνο μέχρι το 2022. Βλέπουμε λοιπόν ότι πάλι «από τα κάτω» γίνονται ενέργειες. Δεν αναφέρομαι για να ευλογήσω τα γένια της Περιφέρειας, αναφέρομαι σαν μοντέλο πρωτοβουλιών από τα κάτω που δίνει έτοιμα και τα επιχειρήματα, όμως έτοιμες και τις λύσεις στο κεντρικό κράτος ώστε να το πείσει να κάνει επιτέλους το βήμα που θα έπρεπε να είχε γίνει αυτονόητα. Και ένα επιπλέον ζήτημα που αφορά όλες τις λεγόμενες soft δράσεις. Δηλαδή τα έργα που χρηματοδοτούνται και δεν αφορούν υποδομές. Εκεί υπάρχει άλλη μια στρέβλωση. Το Περιφερειακό Πρόγραμμα για παράδειγμα της Περιφέρειας Κρήτης που διαχειριζόμαστε δεν χρηματοδοτεί ή χρηματοδοτεί με ελάχιστο ποσοστό soft ενέργειες. Τα περισσότερα είναι έργα υποδομής. Δεν απαξιώνει κανένας από εδώ και όλοι γνωρίζετε τη σημασία των έργων υποδομής και τις υστερήσεις που έχουμε σαν Περιφέρεια Κρήτης. Αλλά όταν θέλουμε να βγούμε επιθετικά με προγράμματα επιμόρφωσης ή με προγράμματα που να έχουν ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα και να επενδύουν στον άνθρωπο ως Περιφέρεια τα επιμορφωτικά έργα δεν είναι επιλέξιμες δαπάνες από το περιφερειακό μας πρόγραμμα. Έτσι πρέπει να αναζητούμε ή τομεακά, είτε να απευθυνόμαστε σε επιτυχημένα παραδείγματα δήμων με προσανατολισμό κατευθείαν σε ευρωπαϊκούς πόρους. Δεν είναι θεωρώ δυνατόν το περιφερειακό πρόγραμμα να μην προτάσσει επιθετικά, ιδιαίτερα αν θέλετε στο περιβάλλον που είμαστε, δράσεις soft που να μπορούν να επενδύουν στην επανακατάρτιση…Όλα αυτά πρέπει να γίνουν. Αυτά ως παρατηρήσεις στο γενικότερο πλαίσιο.

Χ. ΚΟΥΚΙΑΝΑΚΗΣ-ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΠΟΚΟΡΩΝΑ: Θέλω να συμπληρώσω σε αυτό που λέει ο αντιπεριφερειάρχης, ο κ. Σημαντηράκης, ότι κατά τα εγκαίνια που πραγματοποιήθηκαν στο δημόσιο ΙΕΚ Αποκορώνου και γνωρίζοντας ο Περιφερειάρχης, ο Σταύρος Αρναουτάκης, και ο θεματικός αντιπεριφερειάρχης τις ανάγκες του δημόσιου ΙΕΚ Αποκορώνου εξέφρασαν τη θέληση να βοηθήσουν χρηματικά στο να μπορέσουμε να στηρίξουμε αν θέλετε τα εργαστήρια που απαιτούνται στο δημόσιο ΙΕΚ. Τώρα είμαστε σε μια ατέρμονη διαδικασία γραφειοκρατική αναφορικά με το πώς θα μπορέσουμε το χρηματικό ποσό το οποίο έχει ήδη εκταμιευθεί να το απορροφήσουμε για να μπορέσουμε να στήσουμε τα εργαστήρια. Είναι δηλαδή απίστευτες οι καταστάσεις τις οποίες αντιμετωπίζουμε. Να έχουμε στο πλευρό μας την Περιφέρεια, τον Περιφερειάρχη, τον αντιπεριφερειάρχη, να προσδοκούν και να επιμένουν να δώσουν τα χρήματα και τα χρήματα να μην μπορούμε να τα απορροφήσουμε οι δήμοι. Να είστε καλά, συγνώμη που δυστυχώς δεν μπορώ να καθίσω άλλο.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Κανένα πρόβλημα. Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ και για την φιλοξενία των επιτίμων προσκεκλημένων μας χτες βράδυ στον Αποκόρωνα. Το λόγο έχει ο κ. αντιδήμαρχος Γιώργος Βλαχάκης από το Ηράκλειο. Καλώς ήρθατε και για την μακρινή διαδρομή αλλά και για τον κόπο τον οποίο έχετε κάνει σας ευχαριστούμε διπλά.

Γ. ΒΛΑΧΑΚΗΣ-ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΣ ΔΗΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ: Καλό μεσημέρι και από εμένα, θα ήθελα να σας μεταφέρω τους χαιρετισμούς και τα θερμά συγχαρητήρια του Δημάρχου Ηρακλείου, κ. Βασίλη Λαμπρινού. Ο Δήμαρχος Ηρακλείου είχε βεβαρημένο πρόγραμμα, απουσίαζε Αθήνα και Σάμο και ήταν αδύνατον να βρισκόταν σήμερα μαζί μας. Ευχής έργο θα ήταν σε ένα άλλο στρογγυλό τραπέζι να καθίσουν οι κοινοβουλευτικές ομάδες κάποια στιγμή όπως και εμείς εδώ, να υπάρξει μια κοινή στρατηγική, ένα κοινό όραμα εκπαιδευτικό, μια κοινή επιτέλους πολιτική για την παιδεία. Κι αυτό διότι διαπιστώνω με λύπη μου, αφού είμαι εκπαιδευτικός, ότι τελικά στην πατρίδα μας ούτε εκπαιδευτικό όραμα έχουμε, αλλά έχω βαρεθεί αν μου επιτρέπετε να μην έχουμε ούτε χρήματα για την εκπαίδευση. Θα έπρεπε λοιπόν τα περισσότερα χρήματα να δίνονται στα εκπαιδευτικά προγράμματα, στην παιδεία, στην εκπαίδευση και στη δια βίου μάθηση και δυστυχώς πάντα η πολιτεία δίνει ψίχουλα, ενώ είμαστε πρώτοι σε άλλα πράγματα.

Επειδή έχει ειπωθεί η αξία και η σημασία της δια βίου μάθησης, γεια σας δήμαρχε, θα είμαι σύντομος. Πρόκειται να παραλείψω τα εισαγωγικά μου και να αναφερθώ σε τέσσερα παραδείγματα που ο δήμος Ηρακλείου διοργάνωσε και θέλει να διοργανώσει με το σκεπτικό ότι η δια βίου μάθηση μπορεί να γεφυρώσει αυτό που σήμερα μας καλεί ο γενικός τίτλος τούτης της σύναξης να αναφερθούμε. Δηλαδή στο πώς θα γεφυρώσει η δια βίου μάθηση την επιχειρηματικότητα και τον τουρισμό. Στο πλαίσιο λοιπόν της νέας στρατηγικής για τον τουρισμό ο δήμος Ηρακλείου και συγκεκριμένα ο δήμαρχος Ηρακλείου για πρώτη φορά όρισε αντιδήμαρχο τουρισμού με σκοπό το Ηράκλειο να γίνει πόλη προορισμού. Επιδίωξη του δήμου είναι η λογική της παραμονής, διήμερη ή τριήμερη του ξένου επισκέπτη στο Ηράκλειο, όπως επιτυχώς γίνεται και εδώ στα Χανιά, προκειμένου οι επισκέπτες να γνωρίσουν τον πολιτιστικό πλούτο του τόπου και να μην αρκεστούν σε ένα απλό ταξίδι ψυχαγωγίας. Για να ταξιδέψουν όμως οι άνθρωποι στο Ηράκλειο θα πρέπει πρώτα το Ηράκλειο, όπως και κάθε δήμος, να ‘ταξιδέψει’ πρώτα αυτός. Έτσι η προτεραιότητα του δήμου στο κομμάτι αυτό είναι η εξωστρέφεια του, η πραγματοποίηση δημοσίων σχέσεων και επικοινωνίας με πόλεις του εξωτερικού και τουριστικά πρακτορεία. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται σε συνεργασίες με περιφέρειες, περιφερειακές διευθύνσεις εκπαίδευσης κρατών μελών της Ε.Ε. για την ενδυνάμωση του εκπαιδευτικού τουρισμού και στις εκδρομές σχολείων. Πρώτη συνεργασία μας θα είναι με την πόλη της Βενετίας, με την οποία επιδιώκουμε την ανταλλαγή μαθητών στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού τουρισμού και της δια βίου μάθησης. Δεύτερο παράδειγμα, δια βίου μάθησης-πολιτισμού-αγροτικής ανάπτυξης. Τα πεδία αυτά της δια βίου μάθησης, του πολιτισμού και της αγροτικής ανάπτυξης μπορούν να αποτελέσουν επίσης έναν βασικό άξονα υποστήριξης των ατομικών οικοτεχνικών ή άλλων επιχειρήσεων συλλογικής μορφής για ανάπτυξη και προβολή και προώθηση του τοπικού προϊόντος, π.χ. της Μουσικής παράδοσης, της χειροτεχνίας, της αγιογραφίας, των παραδοσιακών αγροτικών προϊόντων, ώστε να δημιουργηθεί αναπτυξιακή δυναμική στον τομέα της κοινωνικής επιχειρηματικότητας. Ο Δήμος τώρα τι πρέπει να κάνει; Ο Δήμος εντοπίζει και αποτυπώνει-καταγράφει τις ομάδες παραγωγών, χειροτεχνών, βιοτεχνών και λοιπών ενδιαφερομένων. Δημιουργεί τις προϋποθέσεις στον χώρο φιλοξενίας κοινωνικών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων προκειμένου να λειτουργήσουν ως θερμοκοιτίδες πολιτισμού. Ενημερώνει και εμψυχώνει τις ομάδες στόχους, σχεδιάζει εκπαιδευτικά προγράμματα μέσω της δια βίου μάθησης που να καλύπτει τις εκφρασμένες ανάγκες στους, π.χ. την πιστοποίηση προϊόντων για εκμάθηση παραδοσιακών μουσικών οργάνων, για συντήρηση έργων τέχνης και άλλων. Και τέλος, διαθέτει εργαλεία χρηματοδοτικά μέσω του ΕΣΠΑ, ΠΕΠ Κρήτης κλπ κι ενισχύει την ανάπτυξη της όποιας συλλογικότητας, όπως λχ τις ΚΟΙΝΣΕΠ. Με τον τρόπο αυτό λειτουργεί ως φορέας προστασίας και ανάδειξης του πολιτισμού, διασυνδέει τον πολιτισμό με την αγροτική παραγωγή και όλο αυτό το μεταφράζει σε τουριστικό προϊόν το οποίο και προβάλλει με κάθε πρόσφορο τρόπο, είτε στους επισκέπτες κρουαζιέρας, είτε στους επισκέπτες άλλων μορφών.

Από πέρυσι με πρόταση του δημάρχου Ηρακλείου ξεκινήσαμε την υλοποίηση του παραπάνω προγράμματος, του σκεπτικού με τα φεστιβάλ εκτός πόλης, μέσα από τα οποία προωθήσαμε και αναπτύξαμε σε πιλοτική φάση πολλά από τα παραπάνω. Τα υπόλοιπα έχουν συμπεριληφθεί και στο πρόγραμμά μας για τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη. Τρίτο παράδειγμα, δια βίου μάθησης, το τοπικό σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων. Εδώ θα μπορούσε να μας διαφωτίσει περισσότερο ο δήμαρχος Ηρακλείου που το γνωρίζει καλύτερα το θέμα. Στον τομέα λοιπόν αυτό της διαχείρισης αποβλήτων ο στρατηγικός στόχος της δημοτικής αρχής είναι η μείωση του όγκου των απορριμμάτων, η διαλογή στην πηγή, η ανακύκλωση και η κομποστοποίηση. Θεωρούμε ότι και εδώ η δια βίου μάθηση μπορεί να λειτουργήσει υποστηρικτικά στις δράσεις ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης, που έχουν σχεδιαστεί, στην οργάνωση εκπαιδευτικών σεμιναρίων για συγκεκριμένες ομάδες στόχου, π.χ. κατοίκους πολυκατοικιών για τη διαδικασία της συλλογικής οικιακής κομποστοποίησης και τρίτον, στην κατάρτιση ομάδων στόχου που θα μπορούν να αναλάβουν την προστασία του αστικού πρασίνου ακόμα και ως δραστηριότητα κοινωνικής επιχειρηματικότητας.

Και το τελευταίο μου παράδειγμα αναφέρεται στην δια βίου μάθηση και την κοινωνική πολιτική. Είναι γεγονός ότι στους δήμους ο μηχανισμός διοίκησης είναι αριθμητικά ανεπαρκής, όχι μόνο στα κέντρα δια βίου μάθησης αλλά γενικά ο μηχανισμός αυτός έχει πρόβλημα. Η αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων, δυστυχώς δυσχεραίνεται με την παράλληλη αύξηση των ευπαθών ομάδων όπως: άνθρωποι με αναπηρία, συμπολίτες στο στάδιο της απεξάρτησης, ηλικιωμένοι, άνεργοι, μη απασχολούμενοι ή απασχολούμενοι με συμπληρωματική εργασία, μακροχρόνια άνεργοι, αποφυλακισμένοι και άλλοι… Η επούλωση, επομένως, των κοινωνικών θεμάτων, είτε καθυστερεί, είτε πολλές φορές παραμένει χωρίς θεραπεία.

Ως δήμος έχουμε εκπονήσει εξειδικευμένο επιχειρησιακό σχέδιο για τα θέματα κοινωνικής πολιτικής και σε αυτό εμπεριέχονται δράσεις που για να αναπτυχθούν απαιτείται η υποστήριξη από προγράμματα της διά βίου μάθησης, κυρία εκπρόσωπε της Γενικής Γραμματείας Δια Βίου Μάθησης…για παράδειγμα ανάπτυξη μιας επιχείρησης στον τομέα της κοινωνικής οικονομίας για υπηρεσίες φροντίδας κατοίκων ευπαθών ομάδων, ασθενών, ηλικιωμένων, βρεφών και άλλων. Στην περίπτωση αυτή, μέσω της κατάρτισης σε εξειδικευμένες ομάδες στόχου (μονογονεϊκές οικογένειες, μακροχρόνια άνεργοι κ.τ.λ.) που έχουν ανάγκη να αναπτύξουν μια δραστηριότητα τους, παρέχονται: πρώτον, η πληροφόρηση για τις δυνατότητες της συλλογικής δραστηριοποίησης μέσω επιχειρήσεων κοινωνικής οικονομίας, δεύτερον, η καθοδήγηση για την ανάπτυξη μιας τέτοιας δραστηριότητας και τρίτον, η δυνατότητα χρηματοδότησης μέσα από ένα χρηματοδοτικό εργαλείο που θα υλοποιήσουμε ως δήμος στο πλαίσιο της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης.

Είναι εμφανές λοιπόν, αγαπητοί φίλοι, ότι η διά βίου μάθηση είναι ένα απαραίτητο εργαλείο συνεχούς ενημέρωσης και επιμόρφωσης για τους πολίτες, διότι συνδέεται με την πρόοδο και την ανάπτυξη και μπορεί να λειτουργήσει ως κινητήρια δύναμη σε μεγάλες ομάδες πληθυσμού για κοινωνική εξωστρέφεια και συλλογική δραστηριότητα. Σας ευχαριστώ.

Θ. ΣΤΑΘΑΚΗΣ-ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΙΣΣΑΜΟΥ: Ζητάω συγνώμη από τους δύο συνομιλητές που μένει να μιλήσουν, απλώς συνεπαρμένος από το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε και τις διαδικασίες δεν τόνισα δύο λέξεις για το θέμα του δήμου και το τι έχει κάνει βέβαια. Ο δήμος Κισσάμου ήταν στην τρίτη κατηγορία δια βίου μάθησης που μπήκε το 2015. Μέσα σε ένα χρόνο στο τελείωμα του προγράμματος, καταφέραμε να επιμορφωθούν 190 άτομα. Τώρα περιμένουμε να δούμε το τι θα γίνει. Στο δήμο μας υπάρχει σχολείο δεύτερης ευκαιρίας το οποίο από το 2008 είχα την τύχη σαν αντιδήμαρχος να το ξεκινήσουμε πρώτη φορά. Το σχολείο αυτό, στο μεγαλύτερο μέρος του-το μισό και παραπάνω του εσπερινό λυκείου του δήμου Πλατανιά, το στηρίζουν οι μαθητές από τον δήμο Κισσάμου. Ελπίζουμε και περιμένουμε να δούμε αν τα νέα προγράμματα, όπως είπατε, θα έχουν στόχους τέτοιους με τους οποίους να μπορούμε να λειτουργήσουμε. Διαφορετικά ο δήμος ήδη έχει ξεκινήσει τις διαδικασίες και θα δούμε με ποιο τρόπο, είτε με το Επιστημονικό Δίκτυο Εκπαίδευσης Ενηλίκων Κρήτης, είτε με κάποιον άλλο φορέα, θα προχωρήσουμε και οι ίδιοι σε αυτοχρηματοδότηση προγραμμάτων σε σταθερή βάση. Αυτά θα έχουν να κάνουν με την παράδοση μας, δηλαδή την προστασία της παραδοσιακής μας φορεσιάς -ράψιμο κρητικών φορεσιών-, την προστασία του πολιτισμού, αλλά και σε προγράμματα που έχουν να κάνουν με νέους αγρότες και διάφορα άλλα. Θα περιμένουμε όμως μέχρι το Σεπτέμβρη και μετά θα δούμε πώς θα το προχωρήσουμε.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Να σας ευχαριστήσω θερμά όλους. Κι εσάς κ. Σταθάκη για την εμπιστοσύνη και την συνεργασία, αλλά και τον κ. Βλαχάκη που μας ήρθε από το Ηράκλειο αναδεικνύοντάς μας μία ‘άλλη οπτική’ για την δια βίου μάθηση και την πόλη μέσα από την εμπειρία του Ηρακλείου. Μια ματιά που παρατηρεί την πόλη στο άνοιγμά της προς τα έξω (εξωστρέφεια τουρισμός), αλλά και μια πόλη που στρέφεται από τα έξω, προς τα μέσα, υιοθετώντας καινοτομικά στοιχεία από τον κόσμο. Μια πόλη που διατομεακά συνδέει όλη αυτή τη δραστηριότητά της και που μέσα από τη Δια Βίου Μάθηση δύναται να «κεντάει» το πέρασμα-γεφύρωμα από τον έναν τομέα της στον άλλο (οικονομία, κοινωνία, περιβάλλον, πολιτισμός, τουρισμός).

Στη συνέχεια θα δώσω το λόγο στον κ. Στεφανογιάννη, το διευθυντή του δημόσιου ΙΕΚ Χανίων, ενώ θα ακολουθήσει η εκπρόσωπος της Hootelier. Μέσα κι από την ποικιλότητα των εμπειριών του συνόλου των ομιλητών μας ευελπιστούμε ότι σιγά-σιγά αρχίζουμε να βλέπουμε πώς τα ‘επιμέρους’ (εδώ αναφορικά με την κατάρτιση) δύναται ενδεχομένως να μας δώσουν κάποιες ιδέες τόσο στο χώρο της αυτοδιοίκησης, όσο και σε αυτόν της ευρύτερης κοινότητας σχετικά με την εκπαίδευση και την ανάπτυξη στο νησί μας. Κύριε Στεφανογιάννη έχετε το λόγο.

ΣΤΕΦΑΝΟΓΙΑΝΝΗΣ-ΔΗΜΟΣΙΟ ΙΕΚ ΧΑΝΙΩΝ: Ευχαριστούμε πολύ για την πρόσκληση σε τούτο το σημαντικό για τον τόπο μας Συνέδριο. Αυτό που σκέφτομαι να κάνω είναι να πω πολύ γρήγορα κάποια λόγια για την λειτουργία των δημοσίων ΙΕΚ και προς το τέλος να το ταιριάξουμε λίγο με τον πρώτο και το δεύτερο βαθμό αυτοδιοίκησης, μιας που οι περισσότεροι στο τραπέζι αυτό είναι από τον συγκεκριμένο χώρο.

Τα δημόσια ΙΕΚ υπάγονται στο πεδίο της μη τυπικής μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η διαμόρφωση και η εποπτεία του εκπαιδευτικού τους πλαισίου υλοποιείται από την Γενική Γραμματεία Δια Βίου Μάθησης και Νέας Γενιάς του Υπουργείου Παιδείας, ενώ η οικονομική διαχείρισή τους υπάγεται στο Ίδρυμα Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης. Ουσιαστικά προσφέρουν υπηρεσίες αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης με σκοπό, είτε την ένταξη σε κάποιον συγκεκριμένο επαγγελματικό χώρο, είτε την επανένταξη, είτε την κινητικότητα του ανθρώπινου δυναμικού, όπως είπε και ο δήμαρχος Πλατανιά, ο κ. Μαλανδράκης. Οι αλλαγές στην επαγγελματική εξέλιξη και στις διάφορες θέσεις που καθένας καταλαμβάνει επαγγελματικά τη σημερινή εποχή είναι πάντα υπό αίρεση. Οπότε υπάρχουν πάρα πολλές περιπτώσεις ανθρώπων οι οποίοι θέλουν να κάνουν μια λεγόμενη στροφή καριέρας, να επανενταχθούν ή να ενταχθούν σε ένα πλαίσιο κινητικότητας μέσα στον επαγγελματικό τους βίο. Ειδικότερα τώρα οι στόχοι, τους οποίους εμείς καλούμαστε να εκπληρώσουμε, εκτός από τον γενικό στόχο της παροχής αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης, είναι μεταξύ των άλλων:

να εξασφαλίσουμε κατάλληλα προσόντα μέσω της παροχής επιστημονικών, τεχνικών, επαγγελματικών και πρακτικών γνώσεων,

να παράσχουμε δυνατότητες, έτσι ώστε να αναπτύξουμε τις αντίστοιχες με την ειδικότητα δεξιότητες των εκπαιδευομένων

και γενικώς να διευκολύνουμε την επαγγελματική τους ένταξη στην κοινωνία. Όσον αφορά την περιφέρεια Κρήτης τα δημόσια ΙΕΚ που έχουμε ανά Περιφερειακή Ενότητα, στα Χανιά είναι το δημόσιο ΙΕΚ Χανίων και το δημόσιο ΙΕΚ Αποκορώνου, στο Ρέθυμνο έχουμε το δημόσιο ΙΕΚ Ρεθύμνου, στο Ηράκλειο το πρώτο και το δεύτερο δημόσιο ΙΕΚ, ενώ στην Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου έχουμε δημόσια ΙΕΚ στον Αγ. Νικόλαο, στην Ιεράπετρα και στη Σητεία. Δικαίωμα εγγραφής έχουν όλοι οι απόφοιτοι δευτεροβάθμιας μη υποχρεωτικής τυπικής εκπαίδευσης, εν ολίγης απόφοιτοι λυκείου, ανεξαρτήτως ηλικίας. Η ηλικία δεν παίζει κανένα ρόλο όπως σε άλλες παρεμφερείς δημόσιες δομές και μάλιστα οι απόφοιτοι ΕΠΑΛ που έχουν τελειώσει έναν συγκεκριμένο τομέα, μια συγκεκριμένη ειδικότητα, έχουν την δυνατότητα να μπουν κατευθείαν στο δεύτερο έτος φοίτησης, να γλιτώσουν δηλαδή μια χρονιά. Οι αιτήσεις επιλογής και οι εγγραφές γίνονται τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου κάθε χρόνου, ενώ για την επιλογή των εκπαιδευομένων υπάρχουν κριτήρια μοριοδότησης που έχουν να κάνουν, κυρίως, με την βαθμολογία του τίτλου σπουδών, την ηλικία, την ενδεχόμενη εργασιακή εμπειρία στο αντικείμενο αλλά και κοινωνικά κριτήρια, όπως η πολυτεκνία,η τριτεκνία. Η φοίτηση είναι δωρεάν, όσον αφορά στο δημόσιο ΙΕΚ Χανίων έχουμε καταφέρει να έχουμε την έκπτωση στο αστικό λεωφορείο και στο υπεραστικό, μιλάω για διάφορες παροχές που προσφέρονται στα δημόσια ΙΕΚ. Διοργανώνεται ένα πλήθος εκπαιδευτικών επισκέψεων, εκδηλώσεων, διαγωνισμών και προσπαθούμε να συμμετάσχουμε κατά το δυνατόν σε όσο το δυνατόν περισσότερες δράσεις κοινωνικού και πολιτιστικού χαρακτήρα. Ενδεικτικά αναφέρω κάποιους φορείς με τους οποίους έχουμε συνεργαστεί ή συνεργαζόμαστε τώρα, όπως: το Κύτταρο Χαλέπας, η Κοινωνική Κουζίνα, η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Χανίων, το ΚΕΣΥΠ, το ΔΟΚΟΙΠΠ του Δήμου Χανίων. Άλλες παροχές που προσφέρουν τα δημόσια ΙΕΚ έχουν να κάνουν με την αναβολή στράτευσης. Από φέτος στο δημόσιο ΙΕΚ Χανίων υλοποιούμε μια πλατφόρμα σύγχρονης τηλεκπαίδευσης προκειμένου όλοι οι μαθητές να μπορούν να έχουν καλύτερη πρόσβαση στο εκπαιδευτικό υλικό από το σπίτι. Όσον αφορά στη διάρκεια των σπουδών, αυτή κατ’ ουσίαν είναι διετής, αποτελείται από τέσσερα εξάμηνα, συν ένα εξάμηνο πρακτικής άσκησης, ενώ τα μαθήματα αρχίζουν τον Οκτώβριο για το χειμερινό εξάμηνο και τελειώνουν το Φλεβάρη. Φλεβάρη με Ιούνη είναι το εαρινό εξάμηνο. Μιλάμε για 15 εβδομάδες κατάρτισης με 20 ώρες την εβδομάδα περίπου, κατά μέσο όρο 4 ώρες την ημέρα δηλαδή, σε ένα ωράριο απογευματινό 15:30 με 20:30 προκειμένου να διευκολύνονται οι εκπαιδευόμενοι, οι περισσότεροι εκ των οποίων δουλεύουν τα πρωινά. Η παρακολούθηση των μαθημάτων είναι υποχρεωτική, υπάρχει ένα καθεστώς το οποίο είναι αρκετά αυστηρό θα έλεγα βάσει του κανονισμού για τις απουσίες. Θα ήθελα να πω δύο λόγια για το πέμπτο λεγόμενο εξάμηνο της πρακτικής άσκησης της μαθητείας το οποίο μπορεί να γίνει, είτε στο τέλος των σπουδών, είτε παράλληλα με τα τέσσερα πρώτα εξάμηνα. Αυτό αφορά σε πρακτική άσκηση ή μαθητεία σε επιχειρήσεις, είτε ιδιωτικές, είτε δημόσιες κι έχει μια διάρκεια 960 ωρών. Γεγονός που σημαίνει ένα εξάμηνο σε πλήρες εργασιακό οκτάωρο κατά μέσο όρο. Προς το παρόν υπάρχει μόνο ασφάλιση για εργατικό ατύχημα από πλευράς του Υπουργείου, δεν υπάρχει αμοιβή, δεν υπάρχει κάποια υποχρέωση από πλευράς του εργοδότη. Αυτό από ότι πληροφορούμαστε σύντομα αλλάζει. Οι εκπαιδευόμενοι θα είναι πλήρως ασφαλισμένοι καθόλη τη διάρκεια της πρακτικής τους, όχι μόνο για εργατικό ατύχημα. Φημολογείται ότι ο χρόνος αυτός θα μετράει και ως χρόνος προϋπηρεσίας και θα υπάρχει και αμοιβή. Ως προς την αναζήτηση του εργοδότη προσπαθούμε μέσω μιας βάσης δεδομένων που έχουμε φτιάξει να συγκεντρώσουμε το ενδιαφέρον από όλες τις τοπικές επιχειρήσεις του νομού, ούτως ώστε να καλύψουμε κατά το δυνατόν τους περισσότερους ενδιαφερόμενους από τους εκπαιδευόμενους μας. Υπενθυμίζω ότι η πρακτική άσκηση είναι υποχρεωτική για αυτούς για να πάρουν το πτυχίο τους (ομιλίες εκτός μικροφώνου) ωραία, περνάω το πώς γίνεται η αξιολόγηση κ.λπ.. Ο τίτλος σπουδών, ο οποίος απονέμεται μετά από πανελλήνιες εξετάσεις πιστοποίησης, τους δίνει το δικαίωμα να συμμετάσχουν σε διαγωνισμούς ΑΣΕΠ. Τα επαγγελματικά δικαιώματα ουσιαστικά διευθετούνται μέσω του Υπουργείου Παιδείας και του αντίστοιχου Υπουργείου με την καθεμιά από τις ειδικότητες. Υπάρχουν διάφοροι τομείς ειδικοτήτων, όμως εφόσον βιαζόμαστε δεν θα αναφερθώ σε αυτούς. Θα αναφερθώ μόνο στο κομμάτι το οποίο διαθέτει εμπειρία το ΙΕΚ Χανίων και αμέσως μετά θα πάω στο κομμάτι που έχει να κάνει σε σχέση με τον πρώτο και τον δεύτερο βαθμό της αυτοδιοίκησης. (ομιλίες εκτός μικροφώνου)

Να πάμε κατευθείαν εκεί. Ένα από τα κομμάτια αυτά, το οποίο έχει να κάνει και με την αυτοδιοίκηση είναι η επιλογή ειδικοτήτων, δηλαδή τι ειδικότητες θα προτείνουμε για κάθε έτος. Οι ειδικότητες που προτείνονται και λειτουργούν κάθε έτος δεν είναι σταθερές, μπορεί να είναι οτιδήποτε. Ποιες ειδικότητες λοιπόν λειτουργούν κάθε έτος και πώς καθορίζονται; Κατ’ αρχήν από πλευράς της διοίκησης του ΙΕΚ πρέπει να ληφθούν υπόψη κάποια πράγματα, όπως οι διαθέσιμοι και απαιτούμενοι πόροι. Για παράδειγμα αν υπάρχει κάποιο εργαστήριο το οποίο είναι απαραίτητο για την ειδικότητα αυτή, τα λειτουργικά έξοδα, αν υπάρχουν εκπαιδευτές συγγενείς με τη συγκεκριμένη ειδικότητα και τι εμπειρία έχουν, αν υπάρχει κάποιο ιστορικό από τα προηγούμενα έτη, αν η ειδικότητα αυτή έχει τη δυνατότητα επαγγελματικής αποκατάστασης κλπ. Η συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και της τοπικής κοινωνίας θεωρείται απαραίτητη. Εμείς αυτό που κάνουμε είναι να στείλουμε ένα ερωτηματολόγιο, να το βγάλουμε στο διαδίκτυο και όλοι οι ενδιαφερόμενοι να εκδηλώνουν το ενδιαφέρον τους διαλέγοντας 3 συνήθως από 15 προτεινόμενες ειδικότητες. Το θέμα είναι ότι η αυτοδιοίκηση πρώτου και δεύτερου βαθμού ίσως θα έπρεπε να έχει περισσότερο ενεργό ρόλο στο κομμάτι αυτό. Δηλαδή να έχουμε μια μεγαλύτερη τοπική εγρήγορση και αυτενέργεια προκειμένου να δημιουργήσουμε μια κουλτούρα σύνδεσης της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης με τους διάφορους τοπικούς φορείς, με τον πρώτο και με τον δεύτερο βαθμό αυτοδιοίκησης, προκειμένου να αναπτύξουμε περισσότερες συνέργειες. Έτσι θα μπορούμε να δούμε τελικά όλοι μαζί τι χρειαζόμαστε, γιατί το χρειαζόμαστε και πώς μπορούμε να το διεκδικήσουμε. Δεν έχω να πω κάτι άλλο, αν θέλουν να πουν κάτι οι φορείς της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας αυτοδιοίκησης. Ευχαριστώ πολύ.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ–ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Σας ευχαριστούμε πολύ κ. Στεφανογιάννη γιατί το παράδειγμα του οργανισμού σας είναι ένα παράδειγμα μέσα από την πράξη. Για να δούμε λίγο όμως, ίσως θέλει κάποιος να κάνει ένα σχόλιο εδώ. Θέλετε να κάνετε κάποιο σχόλιο τώρα; (ομιλίες εκτός μικροφώνου) Όχι. Να περάσει λοιπόν η κυρία Ιωάννα Ζουριδάκη η οποία εκπροσωπεί τον κ. Δημήτρη Λειβαδιωτάκη, τον Διευθυντή της ‘Hotelier Χανιά’. Καλώς ήλθατε και σας ευχαριστούμε για την συμμετοχή σας στο τραπέζι διαλόγου, όπως και για την πολύτιμη συμβολή σας το τριήμερο αυτό στο catering του Συνεδρίου μας.

Ι. ΖΟΥΡΙΔΑΚΗ-ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ HOTELIER: Καλώς σας βρήκα. Στην Hotelier είμαι υπεύθυνη εκπαίδευσης και εκπαιδεύτρια. Επίσης δουλεύω και στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας, διδάσκοντας κοινωνική εκπαίδευση. Και το λέω αυτό γιατί; Γιατί άκουσα πολλά για τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας να λέτε εδώ. Πραγματικά είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτό το Σχολείο για τους ανθρώπους. Έρχονται τελείως διαφορετικοί και φεύγουν τελείως διαφορετικοί σαν άνθρωποι. Είναι πολύ σημαντικό να έχουμε Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας στους δήμους μας. Εγώ ήρθα με πολύ μεγάλη χαρά εδώ, και διαβεβαιώ ότι έχετε απόλυτο δίκιο για όλα αυτά που αναφέρατε. Από πλευράς μου θα ήθελα να καταθέσω ότι μέσω της Hotelier μπορούμε να συμβάλουμε, κι εγώ προσωπικά ως εκπαιδεύτρια ενηλίκων με εθελοντικά μαθήματα, αλλά και μέσω της Hotelier με καθηγητές ώστε να κάνετε κάποια πράγματα που επιθυμείτε στους δήμους. Στη συνέχεια η Hotelier μπορεί επιπλέον να συμβάλει στο να βρουν δουλειά οι άνθρωποι.

ΔΡ. X. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Λοιπόν, ποια είναι η πολιτική της Hotelier; Παρουσιάστε την μας λίγο την Hotelier, βάσει του σκεπτικού του συνεδρίου μας.

ΖΟΥΡΙΔΑΚΗ-ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ HOTELIER: Η Hotelier έχει ως όραμα το να δημιουργήσει τα καλύτερα δυνατά στελέχη στον τομέα του τουρισμού. Έχει τρία τμήματα: σεφ, ζαχαροπλαστική και διοίκηση ξενοδοχείου. Αυτά τα τρία τμήματα λειτουργούν μέσα σε περιβάλλον ξενοδοχείου. Δηλαδή οι μαθητές μένουν στο ξενοδοχείο, μαγειρεύουν μαζί με τον σεφ τους, τρώνε όλοι μαζί, τα παιδιά σερβίρουν. Οπότε καταλαβαίνετε πως ό,τι μαθαίνουν θεωρητικά στη συνέχεια το κάνουν και πρακτικά και βιωματικά κάθε μέρα. Ακόμη και τα θεωρητικά μαθήματα τα κάνουμε βιωματικά με τεχνικές εκπαίδευσης διαφορετικές από τις συνηθισμένες. Ασχολούμαστε πολύ με την πολλαπλή νοημοσύνη, ασχολούμαστε πολύ με τη συναισθηματική νοημοσύνη, συνδυάζουμε την τέχνη μέσα στην εκπαίδευση. Γενικώς έχουμε πολύ πρωτότυπες και καινοτόμες εκπαιδευτικές μεθόδους που ξεφεύγουν από την τυπική εκπαίδευση και από αυτά που είχαμε μάθει στο παραδοσιακό σχολείο. Αυτά σε γενικές γραμμές…αν θέλετε κάτι άλλο ευχαρίστως να με ρωτήσετε. Να μην σας κουράζω επειδή είναι περασμένη η ώρα.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ–ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Λοιπόν, υπάρχει κάποιο ερώτημα; Όχι. Ωραία, κα. Ζουριδάκη σας ευχαριστούμε πολύ για την συμμετοχή της Hotelier στο τραπέζι διαλόγου αλλά και στην προσπάθεια υλοποίησης του έργου-συνεδρίου.

Ι. ΖΟΥΡΙΔΑΚΗ – ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ HOTELIER: Εγώ ευχαριστώ πολύ. Πρέπει όμως δυστυχώς να αποχωρήσω τώρα.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Να πάτε στο καλό και άλλη μια φορά σας ευχαριστούμε για τη συμβολή σας στην διοργάνωση. Θερμούς χαιρετισμούς στον κ. Λειβαδιωτάκη. Κυρίες και κύριοι μετά από αυτή τη συμμετοχή θα περάσουμε στην τελευταία τοποθέτηση με την οποία θα κλείσουμε το τραπέζι μας. Καλώ στο βήμα τον κ. Μιχάλη Χρηστάκη για να πάρει το λόγο. Είναι ο πρόεδρος του «Κλεισθένης» δηλαδή του Πανελλήνιου Συλλόγου Γενικών Γραμματέων των δήμων της χώρας. Παρακαλώ πάρα πολύ, έχετε το λόγο.

ΔΡ. Μ. ΧΡΗΣΤΑΚΗΣ-ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΝΩΣΗΣ Γ.ΓΡΑΜΜΑΤΕΩΝ ΔΗΜΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ»: Καταρχάς αφού ευχαριστήσω το ΕΔΕΕΚ και την κα Τερεζάκη για την πρόσκληση στο συνέδριο, εγώ θα ξεκίναγα από το θέμα των ΙΕΚ. Το θέμα των ΙΕΚ είναι μια πολύ σημαντική δεξαμενή η οποία νομίζω ότι θα πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος επειδή ο χώρος γενικότερα της πρακτικής άσκησης είναι ιδιαίτερα σημαντικός για να μπορεί ένα παιδί αυτής της ηλικίας να κάνει πρακτική άσκηση. Είναι κάτι το οποίο το συζητάμε εδώ και είκοσι χρόνια και δεν έχουμε καταφέρει να συνδέσουμε το χώρο της πρακτικής του αποφοίτου του ΙΕΚ με ένα δήμο, γιατί ο δήμος αξιόπιστα μπορεί να συνεισφέρει πραγματικά στην επαγγελματική κατάρτιση των νέων στην πράξη. Απλά λείπει το νομοθετικό πλαίσιο και, δυστυχώς, παρά το γεγονός ότι είναι υποχρεωτικό να κάνει κανείς πρακτική άσκηση, τελικά ακριβώς επειδή δεν υπάρχουν φορείς να φιλοξενούν τους νέους πολλές φορές η πρακτική άσκηση «καλύπτεται» διοικητικά. Άρα αυτό μπορεί να αφορά και στο επίπεδο του σχεδιασμού της Περιφέρειας, γιατί μιλάμε για μια δεξαμενή στελεχών που τελειώνοντας το ΙΕΚ δεν έχουν μάθει στην πράξη τη δουλειά την οποία διδάσκονται να κάνουν.

Το ξεκαθαρίζουμε αυτό και το ίδιο πράμα έχει να κάνει και με τα Τ.Ε.Ι., δηλαδή ότι είναι σημαντικό και για τα παιδιά να συμμετέχουν στην πρακτική άσκηση μέσα σε ένα δήμο, θα είναι η υπερηφάνεια τους γιατί συνεισφέρουν και τοπικά στην ανάπτυξη της περιοχής και στην ουσία μπορεί να είναι και εν δυνάμει αργότερα στελέχη όχι μόνο της περιοχής αλλά και της δημοτικής αρχής. Ένα δεύτερο, μπράβο για τον δήμαρχο Κισσάμου, το μέλλον είναι εκεί, ότι δεν μπορείς να περιμένεις ούτε το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, ούτε τη Γενική Γραμματεία, ούτε το ΙΝΕΔΙΒΙΜ, ούτε κανέναν άλλο να σου φέρει λεφτά για να κάνεις κάτι το οποίο δεν το έχει προβλέψει κανείς.

Άρα λοιπόν η τοπική ιστορία που είναι πολύ σημαντική για το πώς συμβάλω εγώ και γιατί είμαι περήφανος από εκεί που είμαι και νομίζω είμαστε στην Κρήτη, δεν χρειάζεται να το συζητήσουμε ιδιαίτερα αυτό. Όπως φυσικά και τα τοπικά παραδοσιακά επαγγέλματα μόνο μια τοπική πρωτοβουλία η οποία δικαιολογείται αν βάλουμε και το περίεργο θέμα με τον επίτροπο από το ελεγκτικό συνέδριο. Δηλαδή ξεπερνάει τα κλασικά δεδομένα γιατί αυτό θα δημιουργήσει και θέσεις εργασίας και τοπικές παραγωγικές δυνατότητες όταν θα έρθει και η ώρα του νομοσχεδίου, που επίκειται εδώ και δύο χρόνια να έρθει για την κοινωνική οικονομία, μήπως καλυφθεί το ένα με το άλλο και συνδεθούν μεταξύ τους.

Στην περίοδο που διανύουμε το κυριότερο θέμα είναι η εμψύχωση. Όσες δεξιότητες και να διδάξεις σε έναν υπάλληλο, ένα στέλεχος, έναν συνεργάτη σου, γιατί οι υπάλληλοι δεν υπάρχουν πλέον σαν έννοια, ειδικότερα στους Καλλικρατικούς δήμους, το ξέρει και ο δήμαρχος Ρεθύμνου και ο δήμαρχος Πλατανιά και εσύ Θοδωρή (Σταθάκη), όλοι οι δήμαρχοι το ξέρουν ειδικά στους Καλλικρατικούς δήμους ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι υπάλληλοι μας, είναι συνεργάτες μας. Άρα λοιπόν αυτό είναι ένα σημαντικό και κορυφαίο θέμα. Προσωπικά πιστεύω ότι το θέμα της εμψύχωσης πρέπει να απασχολήσει. Ειδικότερα εννοώ, κι αυτή είναι και η πρόταση που θα κάνω στο τέλος, ότι το αιρετό κομμάτι μπορεί να παίρνει τις αποφάσεις, που όμως για να τις υλοποιήσει χρειάζεται το στέλεχος του υπηρεσιακού δυναμικού, το οποίοο με τη σειρά του πρέπει να σέβεται και την αιρετή απόφαση και τον πολίτη για τον οποίο δουλεύει και ο οποίος είναι η επιλογή του για να είναι εκεί που είναι. Έχουμε χάσει λίγο αυτή τη σύνδεση. Όμως η εμψύχωση βοηθά υπό την έννοια ότι συνειδητοποιεί κανείς «τελικά γιατί είμαι εγώ εκεί και δουλεύω, με βάση ποιου συλλογικού οργάνου τις αποφάσεις δουλεύω και για ποιους δουλεύω τελικά, δηλαδή για τους πολίτες».

Αυτό νομίζω είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της εμψύχωσης, δηλαδή η ομαδικότητα, να έχει και αυτούς τους παίκτες μέσα στο κομμάτι αυτό. Εμείς έχουμε ήδη κάνει κάποια τέτοια πρότυπα προγράμματα με τον «Κλεισθένη». Νομίζω ότι θα πρέπει να σας τα κοινοποιήσουμε, να τα κάνουμε και λίγο στην Κρήτη, μιας και είμαι Κρητικός. Να έχω μια ευκαιρία για να έρχομαι πιο συχνά στα Χανιά και να μην πηγαίνω μόνο στο Ηράκλειο λόγω του ότι είμαι Ηρακλειώτης. Τώρα, κάτι που προτείνω, επειδή άκουσα και το Ηράκλειο τι λέει εδώ, υπάρχει ένα πολύ σημαντικό χρηματοδοτικό εργαλείο από το Υπουργείο Γεωργίας, το οποίο στην ουσία χρηματοδοτεί την έννοια των πολιτιστικών στοιχείων. Δηλαδή υπάρχει ένα πρόγραμμα που λέγεται ΤΑΠ ΤΟΚ, μας αρέσουν η συντομογραφίες όσοι ασχολούνται με τις χρηματοδοτήσεις, αυτό έχει να κάνει με τα λεγόμενα πολιτιστικά μονοπάτια, κάτι που κολλάει και στον δήμο Πλατανιά και στο δήμο Κισσάμου και στο δήμο Ηρακλείου με όλα αυτά που κληρονόμησε λόγω του Καλλικράτη, αλλά και στο δήμο Ρεθύμνου ακριβώς με όλες αυτές τις περιοχές. Δηλαδή είναι η χάραξη, η σήμανση, η ταυτοποίηση πολιτιστικών μονοπατιών κάτι που συζητάγαμε και με την Χρύσα Τερεζάκη και τον Νίκο τον Παϊζη. Να σας εξηγήσω ότι υπάρχει ένας φορέας που τον γνωρίζουμε όλοι στην Ελλάδα και είναι πολύ δραστήριος προς την κατεύθυνση αυτή. Αυτός ο φορέας είναι το «Διάζωμα», το ξέρετε, που ασχολείται με την ανάδειξη και ανάπλαση των αρχαίων θεάτρων. Και επειδή ακριβώς για να πας και στο αρχαίο θέατρο όταν το αναπλάσεις και το αναδείξεις πρέπει να κάνεις το πολιτιστικό μονοπάτι, να αναδείξεις τις ιστορίες που δημιούργησε αυτό το αρχαίο θέατρο…Σ’ αυτή ακριβώς τη γραμμή κινείται η ιδέα. Για την Κρήτη εγώ το βάζω σε άλλο επίπεδο, όπως σε σχέση με τοπική γαστρονομία, την τοπική αγροτική παραγωγή και τα τοπικά πολιτιστικά στοιχεία, είτε λόγω της ιστορίας, είτε λόγω της γεωγραφίας.

Τώρα, στο θέμα που έχουμε να συζητήσουμε προσερχόμενοι σε αυτό το τραπέζι σήμερα εδώ πέρα θα ήθελα να πω το εξής: για μας εμάς κεντρικό μας μήνυμα είναι το ότι η Διά βίου Μάθηση αποτελεί και ως Θεωρία και ως Πράξη βιωματικό στόχο (βιωσιμότητας στόχος). Μάλιστα θα σας το πω ότι αυτό δεν ήταν ένα κεντρικό στοιχείο το 2006, έτος της ενεργούς γήρανσης. Μας έγινε ξεκάθαρο από τα στελέχη της ευρωπαϊκής επιτροπής ότι ο καλύτερος τρόπος μετά τα 55 για να μην αρρωσταίνουμε είναι να εκπαιδευόμαστε, είναι το πιο φθηνό φάρμακο, αυτό που κοστίζει λιγότερο. Τα πρώτα πανεπιστήμια στην Ευρώπη, τα οποία λειτουργούν στην κατεύθυνση αυτή είναι τα πανεπιστήμια του Βελγίου. Δηλαδή, έχουν ξανανοίξει πάλι τα πανεπιστήμια ειδικότερα στις ανθρωπιστικές σπουδές για να μπορούν όλοι μετά τα 55 να ξανασπουδάζουν χωρίς διαδικασίες εισαγωγής και αυτό δίνει και βιωσιμότητα βέβαια σε αυτά. Λοιπόν, βιωματικός στόχος για τους αιρετούς, τους τεχνοκράτες, τα διοικητικά στελέχη των περιφερειακών και δημοτικών υπηρεσιών, αλλά και για τους πολίτες.

Δεν το λέω τυχαία, ο αιρετός είναι αυτός που εκλέγεται, ο τεχνοκράτης είναι αυτός που τον συμβουλεύει, το στέλεχος το υπηρεσιακό είναι αυτό που υλοποιεί και ο πολίτης είναι αυτός που απολαμβάνει. Αν έχουμε μια ολιστική προσέγγιση διαχείρισης δεν μπορούμε αυτά να μην τα βάλουμε μαζί. Η διαχείριση της Δια βίου Μάθησης από τον αιρετό είναι σε δύο επίπεδα, το πρώτο επίπεδο είναι η διαχείριση της καθημερινότητας -η οποία βέβαια συχνά αφορά στη διαχείριση κρίσεων. Δηλαδή είναι αυτό που καλείσαι να λύσεις χωρίς το απαραίτητο νομικό πλαίσιο. Κι επειδή ζω με τους δημάρχους τα τελευταία δέκα χρόνια, σας διαβεβαιώ ότι η αίσθηση αυτή μοιάζει με το γεγονός ότι την μισή σου μέρα είναι τουλάχιστον ακροβάτης και πολλές φορές και χωρίς δίχτυ ασφαλείας από κάτω, έτσι; Κι αυτό γιατί είναι και η τρέχουσα πολιτική περίοδος τέτοια, εννοώ μετά την κρίση, η οποία σου δημιουργεί προβλήματα και πολλές φορές οι δικαστές αδικούν τους αυτοδιοικητικούς γιατί μάλλον δεν μπορούν να αδικήσουν κάποιους άλλους. Τέλος πάντων, αυτό που θέλουμε να καταλήξουμε εδώ είναι ότι το πρώτο επίπεδο πολιτικής διαχείρισης από τα αιρετά στελέχη της αυτοδιοίκησης είναι η διαχείριση της καθημερινότητας. Διαχείριση ζητημάτων στα οποία επί τοις ουσίας γίνεται διαχείριση κρίσεων. Εκεί η πρότασή μας είναι ότι η μεθοδολογία του πληροφορούμαι, ενημερώνομαι, κατανοώ και μαθαίνω γρήγορα, μπορεί το αιρετός στέλεχος να λάβει αποφάσεις και να επιλέξει την καταλληλότερη διαδρομή. Και το εννοώ αυτό, την καταλληλότερη διαδρομή, γιατί πολλά θέματα έχουν πολλές διαδρομές, για την υλοποίηση της πολιτικής απόφασης που έχει ληφθεί. Τώρα, με τη Δια βίου Μάθηση το δεύτερο επίπεδο είναι ποιο; Προγραμματισμός ενεργειών για την υλοποίηση του πολιτικού οράματος που έχει αναλυθεί σε στρατηγικό προγραμματισμό. Δηλαδή, ενώ την ίδια στιγμή κάνεις διαχείριση κρίσεως και ακροβασίες, την ίδια στιγμή πρέπει να προγραμματίζεις με τέτοιο τρόπο ώστε να μην ξαναπροκύψει το ίδιο πρόβλημα. Μόνο με αυτή την πολιτική διαδικασία, όπως το λέω αποτυπώνοντας το σε μια φράση είναι ότι στη ουσία επειδή η πολιτική ξεκινάει από την έννοια του εφικτού μετά μπορεί να είναι η πράξη του προβλέπειν, αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με προγραμματισμό και το λέω ξεκάθαρα. Μόνο έτσι μπορούν οι αιρετοί να αναγάγουν την τέχνη της πολιτικής πράξης από τέχνη του εφικτού σε τέχνη του προβλέπειν. Συγχαρητήρια στο δήμο Πλατανιά και στο δήμο Χανίων γιατί έχουν πραγματικά αξιοποιήσει σε μεγάλο βαθμό το Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης το οποίο είναι η δουλειά του στον τομέα της ΔΒΜ. Να ξέρετε ότι του καθένα η δουλειά επειδή οι άλλοι δεν την γνωρίζουν δε σημαίνει ότι αξιοποιείται ή ότι χρησιμοποιείται στο πλαίσιο αυτό όχι μόνο των χρημάτων αλλά και της υπεραξίας. Να σας πω μόνο ότι το κέντρο δημόσιας διοίκησης και το ΙΝΕΠ, στο οποίο τυγχάνει να είμαι και μόνιμο στέλεχος, έχει περίπου 145 προγράμματα εξειδικευμένα για τους ΟΤΑ, άσχετα με το πόσα γίνονται στην Περιφέρεια, γιατί η Περιφέρεια έχει και το θέμα της βιωσιμότητας. Μπράβο και στον Πλατανιά και στα Χανιά που έχουν κάνει τέτοια εξειδικευμένα προγράμματα και αξιοποίησαν όντως αυτές τις δυνατότητες. Τώρα, εγώ θα πω το εξής, ότι πέρα από την εμψύχωση, δεν θέλω να μιλήσω για την αποτελεσματικότητα, την αποδοτικότητα των υπηρεσιών και την ποιότητα παροχής υπηρεσιών. Θα πω λοιπόν ότι αυτό είναι μονόδρομος, το έχω πει πολλές φορές θα το πω κι εδώ και θα το στείλω στους διοργανωτές για να το συμπεριλάβουν στα πρακτικά. Να θυμίσουμε δύο βασικές αρχές για τους αυτοδιοικητικούς. Λοιπόν, τα καλά διοικητικά στελέχη δεν είναι αυτά που είναι αρεστά, δεν είναι αυτά που είναι αναγκαία, είναι αυτά που είναι απαραίτητα. Απαραίτητο ένα στέλεχος γίνεται μόνο με την Δια βίου Μάθηση και επενδύουμε σε αυτό. Δηλαδή, αυτοί που έχουν να κάνουν με το αιρετό στοιχείο επενδύουν πάνω στο να κάνουν ένα στέλεχος απαραίτητο. Όταν το στέλεχος γίνει απαραίτητο δεν έχει ανάγκη να εγκλωβίσει κανέναν πολιτικά. Κι αυτό γιατί το καλό στέλεχος πρέπει να μάθει να κάνει τη δουλειά του και όχι να κάνει πολιτική. Όμως πρέπει πρώτα ο αιρετός να το διδάξει αυτό. Δεύτερον, με συγκεκριμένη ομάδα υποστηρικτών τεχνοκρατών και φίλων κερδίζουμε τις εκλογές, έτσι; Με άλλη ομάδα όμως πετυχαίνουμε αποτέλεσμα, απόδοση, οικονομία και ποιότητα στη διοίκηση της Περιφέρειας ή του Δήμου, γιατί με την άλλη ομάδα επιδιώκουμε την καταξίωση μας στους πολίτες για να επανεκλεγούμε. Συχνά όμως κάνουμε το λάθος κι επιχειρούμε το να διοικήσουμε με την πρώτη ομάδα. Κι αυτό γιατί η πρώτη ομάδα θεωρεί την κατάκτηση μιας νίκης ως λάφυρο και λεία της που αν δεν τα πάρει μετά μας απαξιώνει και στους πολίτες. Αυτό το λέω ως συμπέρασμα δουλειάς τουλάχιστον δέκα χρόνια καθημερινά πάνω στο αντικείμενο αυτό. Δεν θα πω τίποτα για τα Κέντρα Δια Βίου Μάθησης, νομίζω ειπώθηκαν. Να κάνω την πρόταση, από την ώρα που δεχόμαστε ότι είναι κομβική αναγκαιότητα η δια βίου μάθηση για τους αιρετούς, όπως και για τους τεχνοκράτες και για τα διοικητικά στελέχη της Περιφέρειας και τους Δήμους, ότι θα πρέπει οι αιρετοί σε συνεργασία με τους τεχνοκράτες και τα διοικητικά στελέχη μάλλον να κάνουν τα ακόλουθα: πρώτον, θα πρέπει να εκπονήσουμε μια μελέτη ανίχνευσης εκπαιδευτικών αναγκών, στην οποία μελέτη ανίχνευσης εκπαιδευτικών αναγκών πρέπει να περιλάβουμε ποιες είναι οι ανάγκες των αιρετών. Δηλαδή πώς μπορώ εγώ να βάλω κάποιον να μου διοικήσει ένα λιμενικό ταμείο όταν δεν ξέρει καθόλου από διοίκηση, ή έναν απλά εκπαιδευτικό επειδή ξέρει το σχολείο να κάνει διοίκηση μιας σχολικής επιτροπής με τζίρο 1.200.000, όταν την ίδια στιγμή μπορεί πολιτικά το δημοτικό συμβούλιο να λέει δεν θα πληρωθεί τίποτα γιατί θεωρούμε ότι αυτή είναι μια αόρατη ευθύνη; Δηλαδή, έχουμε μπερδέψει την πολιτική προσέγγιση με την διαχειριστική, με την διοικητική και με την ευθύνη.

Άρα λοιπόν πρέπει να εκπονήσουμε μια μελέτη ανίχνευσης εκπαιδευτικών αναγκών για τα αιρετά στελέχη, για τους τεχνοκράτες, επισημαίνω και τους τεχνοκράτες γιατί και ο τεχνοκράτης που παίρνουμε για σύμβουλο δεν είναι αυτονόητο ότι τα ξέρει όλα. Ακόμη και να θέλαμε δεν τα ξέρει όλα, άρα πρέπει και αυτός να μαθαίνει και φυσικά και για τα διοικητικά στελέχη. Δεύτερον, πρέπει να καθορίσουμε τη διαδικασία. Δηλαδή, ποια είναι η διαδικασία που ακολουθούμε για συμμετοχή σε δράσεις επιμόρφωσης, συνεδρίων, προγραμμάτων. Δηλαδή πώς πάει ένας αιρετός, πως πάει ένας τεχνοκράτης, πώς πάει ένα διοικητικό στέλεχος. Ποιος αποφασίζει, ποιος υπογράφει, με ποια διαδικασία, τι πληρώνουμε σε αυτά. Συγκεκριμένοι δήμοι έχουν καθορίσει τη διαδικασία αυτή, δηλαδή το πώς γίνεται το αίτημα, σε ποια υπηρεσία πάει, πως φτάνει αυτή η υπηρεσίας στο πολιτικό στέλεχος και πώς γίνεται η έγκριση, με ποια διαδικασία για να μπορέσει μετά να καλυφθεί και το θέμα της άδειας και το θέμα το οικονομικό. Τρίτον, να εντάξουν στο προϋπολογισμό του φορέα τους ειδικό κωδικό για την οικονομική κάλυψη των εκπαιδευτικών αναγκών του φορέα, που σημαίνει κάλυψη κόστους, συμμετοχή σε δράσεις επιμόρφωσης και για τους αιρετούς και για τους τεχνοκράτες και για τα διοικητικά στελέχη.

Έχουμε δυνατότητες αυτά να τα καλύψουμε και με δωρεάν συμμετοχή, όπως είναι το εθνικό κέντρο δημόσιας διοίκησης, αλλά πάντα έχουμε ανάγκη να πληρώσουμε και κάποιους ιδιώτες να μας κάνουν πράγματα για τα οποία η ανάγκη δημιουργήθηκε χθες. Άρα λοιπόν το πρώτο είναι μελέτη ανίχνευσης, το δεύτερο είναι διαδικασία συμμετοχής, το τρίτο είναι προϋπολογισμός. Τέταρτον, επειδή άκουσα πολύ σοβαρά αυτό που είπε ο δήμαρχος Ρεθύμνου για τον στρατηγικό σχεδιασμό, είναι σωστό να εντάσσονται και κάποιοι ειδικοί στόχοι δια βίου μάθησης στο στρατηγικό σχεδιασμό του φορέα. Τι θέλω να πετύχω με το φορέα μου και τα αιρετά μου μέλη, τους τεχνοκράτες και τα διοικητικά στελέχη; Να σας πω ότι με νομοθετικό πλαίσιο του 2003 το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης καλύπτει πλέον και τους αιρετούς. Δηλαδή μπορούν στα προγράμματα του ΙΝΕΠ να συμμετέχουν δωρεάν και οι αιρετοί, είτε είναι δήμαρχος, είτε είναι αντιδήμαρχος, περιφερειάρχης, αντιπεριφερειάρχης, ακόμη και μέλη δημοτικού συμβουλίου. Γιατί; Γιατί η απόφαση ήταν από την αρχή η εξής: ότι δεν μπορεί να ζητάει το διοικητικό στέλεχος κάποια πράγματα ή να προτείνει ακόμη και με το φόβο της υποχρέωσης της υπογραφής όταν την ίδια στιγμή δεν είναι κατανοητό το πλαίσιο πρότασης από το αιρετό στέλεχος. Άρα πρέπει αυτοί οι δύο να έχουν ένα κοινό πεδίο συζήτησης, έτσι; Γι’ αυτό ακριβώς η λογική είναι ότι πρέπει να έχουν ένα κοινό σημείο αναφοράς ακόμη και αν είναι διαφορετικά σχεδιασμένα τα προγράμματα για τους αιρετούς και διαφορετικά για τα στελέχη.

Το επόμενο σημαντικό είναι οι δείκτες μέτρησης, δηλαδή καθορίζω δείκτες μέτρησης μέσα στον στρατηγικό μου σχεδιασμό. Δηλαδή λέω, θα τους εκπαιδεύσω όλους; Και αν ας πούμε είναι πενταετής ο σχεδιασμός μου, κάθε χρόνο ένα 20%; Και ποιοι θα είναι αυτοί και σε ποιο αντικείμενο; Αυτό εννοώ, να καθορίσουμε δηλαδή δείκτες για την Δια βίου Μάθηση, πόσα και ποια αιρετά μέλη, πόσοι και ποιοι τεχνοκράτες, πόσα και ποια διοικητικά στελέχη εκπαιδεύτηκαν και πως αξιοποιούμε αυτό που έμαθαν. Δηλαδή σκέφτομαι στα δυόμισι χρόνια που λέει η θητεία να αλλάξω πρόεδρο, να αλλάξω αντιδημάρχους, να αλλάξω προέδρους νομικών προσώπων, έχω φροντίσει μέσα στα δυόμισι χρόνια αυτά να στείλω να μάθουν κάποια βασικά πράγματα περί προϋπολογισμού, διοίκησης, όρια διοικητικής νομιμότητας, ακύρωσης αποφάσεων, βασικά πράγματα, έτσι; Καμιά φορά μπερδευόμαστε και επειδή είμαστε αιρετοί νομίζουμε ότι τα ξέρουμε όλα, δεν ισχύει αυτό, θα ήταν πολύ ωραίο αυτό να υπάρχει. Η φωνή του λαού δεν είναι διαφώτιση ούτε λαϊκής προέλευσης, ούτε θεϊκής προέλευσης. Λοιπόν, μετά τους δείκτες μέτρησης, για να τελειώνω, να εξειδικεύσουν και να προγραμματίσουν στόχους δια βίου μάθησης στον επιχειρησιακό προγραμματισμό του φορέα, δηλαδή τι στόχους ειδικούς θέτω, όπως αυτό που είπαμε, ότι θέλω σε δύο χρόνια να έχω αυτούς, έτσι; Σε ποιο χρονικό διάστημα θα τα προγραμματίσω, για ποια αιρετά μέλη, τεχνοκράτες και διοικητικά στελέχη; Αυτά συνδυάζονται με τον προϋπολογισμό και τις διαδικασίες των αποφάσεων. Και εδώ νομίζω κλείνω με το θέμα των πολιτών. Είπαμε όλα αυτά, αυτά για ποιους τα κάνω, δεν τα κάνω για τους πολίτες; Άρα επειδή ένα μεγάλο θέμα της ανάπτυξης του στρατηγικού σχεδιασμού είναι πως συνδιαλέγομαι με πολίτες στο θέμα του τεχνικού μου προγράμματος και του επιχειρησιακού προγραμματισμού μου πρέπει να μάθω και τους πολίτες να καταλαβαίνουν τι τους λέω. Γιατί πολλές φορές όταν κάνουμε διαβούλευση τους λέμε πράγματα τα οποία δεν είναι κατανοητά σε αυτούς και την ίδια στιγμή και ο πολίτης παραμένει σε ένα ρόλο καταγγελίας. Δηλαδή έρχεται, είναι καταγγελτικός, φεύγει, απλά τα είπε και τελείωσε το θέμα. Αυτή δεν είναι πρόοδος, δεν είναι προκοπή. Άρα λοιπόν πρέπει να καθορίσουμε στόχους Δια βίου Μάθησης για τους πολίτες με στόχο λέει την κοινωνική ανάπτυξη στην πόλη, την δυνατότητα απασχόλησης και την ενδυνάμωση της απασχολησιμότητας. Δηλαδή πρέπει να δώσουμε έμφαση και σε αυτόν τον τσαγκάρη που κάνει στιβάνια και μάλλον θα κλείσει, πως πρέπει να τα κάνει καλύτερα και να τα διαφημίσει, αυτή είναι η απασχολησιμότητα, και σε αυτόν που δεν έχει καμία δεξιότητα, όπως ανέφερε ο δήμαρχος Αποκόρωνα, και πρέπει να του φτιάξω δεξιότητα για να μπορεί να πάει στο ξενοδοχείο των πέντε αστέρων ακόμη και να εργαστεί αλλά και την ίδια στιγμή πρέπει να βοηθήσω το μέσο όρο -να τον ανεβάσω- ώστε ο πολίτης αυτός να καταλαβαίνει πως εξελίσσεται το σύστημα του δήμου. Τέλος, το πιο δύσκολο απ’ όλα είναι η διασύνδεση των στόχων Δια βίου Μάθησης, αιρετών, τεχνοκρατών, διοικητικών στελεχών και πολιτών. Όλοι πρέπει να καταλάβουν ότι όλοι έχουν συνολική ευθύνη και η συνολική ευθύνη σε αυτό που δεν γίνεται δεν ανήκει μόνο στο δήμαρχο, γιατί λέμε συνήθως τα παράπονα σου στο δήμαρχο, εντάξει; Άρα η λογική τι λέει; Ότι ο δήμαρχος πρέπει να βάζει ένα ενιαίο πλάνο και τους πολίτες και τα στελέχη και τους τεχνοκράτες, όπως φυσικά και τα αιρετά του μέλη. Ευχαριστώ πάρα πολύ.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Σας ευχαριστούμε κι εμείς θερμά κ. Χρηστάκη. Με αυτή την τελευταία πρόταση θα κλείσουμε, θα δώσουμε το λόγο στους πολίτες (ομιλίες εκτός μικροφώνου). Μόνο μία επισήμανση που κράτησα από την ομιλία σας, επειδή αναφέρθηκαν δύο φορές οι πολίτες. Στην πρώτη αναφορά σας την προηγούμενη ρήση σας ότι σχεδιάζει ο δήμαρχος, υλοποιεί μαζί με τα στελέχη και οι πολίτες χαίρονται- απολαμβάνουν, στο σημείο αυτό θα ήθελα να σημειώσω την άποψή μου ότι όσο αυτό συμβαίνει έτσι, τότε πραγματικά δεν απολαμβάνουν οι πολίτες. Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο το Συνέδριό μας είχε θέσει μια διαφορετική στοχοθεσία η οποία αναδείχθηκε από την διαβούλευσή μας με την κοινωνία των πολιτών-μελών του Δικτύου μας. Και αυτό διατυπώνεται ξεκάθαρα στον τίτλο του «Ο Τόπος Δικτυώνεται…Η Πόλη Μαθαίνει». Στη συνέχεια ήρθαν και οι επιστήμονες-μέλη του Επιστημονικού Δικτύου Εκπαίδευσης Ενηλίκων Κρήτης κι έθεσαν έναν υπότιτλο που δεν επιτρέπει καθόλου στο να είναι απλοϊκά τα πράγματα. Με βάση και μόνο τον υπότιτλο «Συμμετοχικός Σχεδιασμός, Συμμετοχική Διαβούλευση και Συμμετοχική Αποτίμηση του έργου» αποδεικνύεται το γεγονός ότι πίσω από τον τίτλο του συνεδρίου και ειδικότερα τούτου του τραπεζιού διαλόγου με τους αυτοδιοικητικούς άρχοντες κρύβεται μια ‘άλλη’ λογική. Αυτή που όλοι μαζί εδώ τώρα αναδείξαμε μέσα από τις εμπειρίες μας. Αλίμονο αν δεν υπάρχει ο προγραμματισμός, η στρατηγική το σχέδιο και η κατεύθυνση «από τα πάνω προς τα κάτω» (top down), του απόλυτα υπεύθυνου για όλο αυτό, δηλαδή του κράτους μέσω των αιρετών και των πολιτικών του με την ευρύτερη έννοια στελεχών. Το κράτος έχει σχέδιο. Αλίμονο αν δεν είχε! Όμως εδώ λέμε ότι και οι πολίτες καθημερινά έχουν φωνή και σχέδια που ενδεχομένως το οργανωμένο κράτος αξίζει τον κόπο να τους ακούσει. Πρόκειται για μία δυναμική διεργασία που αφορά στην ίδια τη ζωή, τα προβλήματά της και τα οράματά της και που ενδεχομένως μέσα από συγκεκριμένες μεθοδολογίες για τις οποίες κάναμε λόγο σε τούτο το τριήμερο συνέδριο, δύναται να αναδειχθούν λύσεις σε ζητήματα που απασχολούν τους πολίτες εκφραζόμενες από τους ίδιους τους πολίτες. Γι’ αυτό και λύσεις που οδηγούν σε προσωπική δέσμευση για την υλοποίησή τους.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να σας ευχαριστήσω θερμά όλους τους παρευρισκομένους μέχρι αυτή την ώρα, προχωρημένο μεσημέρι, και να μας επιτρέψετε εκ μέρους του προεδρείου να ζητήσουμε και τη δική σας άποψη στο διάλογο που εξελίσσετε. Βεβαίως ναι κ. Παΐζη πολύ ευχαρίστως έχετε το λόγο. Ο κ. Νίκος Παΐζης είναι ερευνητής, μαθηματικός, εργάζεται στο ΚΑΝΕΠ της ΓΣΕΕ ως εμπειρογνώμονας και υπήρξε Συντονιστής του εθνικού Προγράμματος για τον Πολιτισμό και την Εκπαίδευση, του Προγράμματος ‘ΜΕΛΙΝΑ’ κατά τη διάρκεια της δεκαετούς εφαρμογής του (1994-2004).

Ν. ΠΑΪΖΗΣ-ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ ΚΑΝΕΠ ΓΣΕΕ: Ευχαριστώ για την τιμή να είμαι προσκεκλημένος του Επιστημονικού Δικτύου σε αυτόν τον τριήμερο διάλογο. Νομίζω ότι ήταν πάρα πολύ καλή η πρόταση συζήτησης αυτού του θέματος στο πέμπτο στρογγυλό τραπέζι και ήταν πολύ καλή γιατί ήταν πρακτική. Ήταν σαφής κι εγώ έβλεπα ότι την καταλάβαιναν όλοι οι ομιλητές. Υπάρχει όμως ένα στοιχείο που ούτε η κεντρική κυβέρνηση έχει καταλάβει, γιατί όλος αυτός ο σχεδιασμός που λες (απευθυνόμενος στην προηγούμενη ομιλήτρια) θα μπορούσε να προταθεί και πάνω, έτσι; Εδώ έχουμε φτάσει στο σημείο της πρώτης γραμμής και ανακαλύπτουμε ότι από εκεί πρέπει να ξεκινήσουμε. Να δούμε κι ένα δεύτερο σημείο που λείπει. Για ποιο πράγμα είναι πιο σημαντική η εκπαίδευση σε μια χώρα -κι εκεί και η μεγαλύτερη αξία της-; Δεν είναι μόνο για το μορφωτικό επίπεδο του λαού της, δεν είναι για τα ακαδημαϊκά προσόντα, κυρίως είναι για το αναπτυξιακό και για το παραγωγικό της μοντέλο. Δηλαδή, σοβαρότερες χώρες από εμάς λένε μεταξύ τους «προς τα πού βλέπω ότι πρέπει να αναπτυχθώ;», «που είναι οι δυνατότητες μου να αναπτυχθώ;». Με το που το αποφασίζουν μιλώντας με όλες τις τοπικές κοινωνίες, με τα νησάκια, με τις ορεινές περιοχές, με τις μικρότερες περιοχές, καταλήγουν, εκεί όπου θα αναπτυχθούνε. Τον πρώτο θεσμό που φωνάζουν είναι η Εκπαίδευση, για να αναπτυχθώ στην Ενέργεια έχω ανάγκη να εκπαιδεύσω τόσα στελέχη, σε αυτήν την κατεύθυνση. Για να αναπτυχθώ στον Τουρισμό έχω ανάγκη τόσα στελέχη με τόσες θέσεις εργασίας. Η Εκπαίδευση θα πει με τη σειρά της «θα μου δώσεις έξι χρόνια για να μπορέσω να φτιάξω την τεχνική μου εκπαίδευση σε αυτή την κατεύθυνση, την μεταδευτεροβάθμια με τα ΙΕΚ μου έτσι, τα πανεπιστήμια μου έτσι και τα Τ.Ε.Ι. έτσι».

Συνεπώς αρχικά χαράσσεται η γραμμή και από την ώρα που χαράσσεται η γραμμή έρχεται η Δια Βίου Μάθηση και λέει «και εγώ υποβοηθητικά στην κεντρική εκπαίδευση σε όλα τα επίπεδα, για την κινητικότητα, για τις οριζόντιες δεξιότητες κ.λπ». Προσπαθούμε να κάνουμε το στρατηγικό σχεδιασμό σωστά σαν κράτος και ξεχνάμε αυτό. Γι’ αυτό και θα δείτε να κατέβει πιθανότατα πρώτα το αναπτυξιακό μοντέλο στη βουλή, μετά το νομοσχέδιο για την κοινωνική οικονομία, πρώτα η κοινωνική οικονομία να ξέρουμε ότι έχουμε την δομή ή ανάποδα, ανάλογα με το σκεπτικό το αναπτυξιακό, αν την κάνεις τρίτο πυλώνα, μπορεί πρώτα να πεις τα αναπτυξιακά, μετά την κοινωνική οικονομία και μετά πρέπει να φωνάξεις τη Δια Βίου και να της πεις «εσύ θα πρέπει τώρα όχι άτυπα, τυπική και άτυπη μαζί».

Γιατί είχε δίκιο ο δήμαρχος, ποιο είναι το επαγγελματικό χαρτί που δίνουμε στους ανθρώπους δηλαδή; Αν δεν έχει καμία αξία αυτό το επαγγελματικό χαρτί, αν δεν μπορούμε να του βρούμε αμέσως δουλειά του πολίτη, έχει τελειώσει η ιστορία. Εάν όμως οι δήμοι μπουν στη δράση και έχουν αυτό στο μυαλό τους, ότι δηλαδή η Διά Βίου μου και τα ΙΕΚ μου βοηθάνε το αναπτυξιακό μου μοντέλο, τότε το πιο εύκολο είναι να φτιάξουν γραφείο διασύνδεσης. Δηλαδή, το γραφείο εκείνο που λέει, πέντε θέσεις εργασίας ξέρω ότι τις έχω ανάγκη στην περιοχή πχ του Δραπανιά και είναι αυτές, τους πέντε πρώτους απόφοιτους εκεί κατευθείαν. Δηλαδή, μπαίνει η τοπική αυτοδιοίκηση μπροστά και βρίσκει τις θέσεις εργασίας. Γιατί έχετε δίκιο δήμαρχε του Ρεθύμνου, αυτή η ανεργία είναι το μεγάλο πρόβλημα, ένας στους τέσσερις, και επειδή έχουμε μικρομεσαίες επιχειρήσεις κατά το 95%, περίπου 600.000, μια θέση εργασίας να δοθεί σε μια πολύ μικρή επιχείρηση θα μειώσουμε 600.000 την ανεργία, δύο, εξαφανίσαμε το δείκτη και δεν το ακούμε αυτό. Η σύνδεση λοιπόν της εκπαίδευσης με την ανάπτυξη είναι σημαντική γιατί είναι ο μόνος τρόπος να βοηθήσει το αναπτυξιακό και παραγωγικό μοντέλο της χώρας στην μεγάλη κλίμακα, την εθνική, και φυσικά και στην κλίμακα ενός μικρού δήμου και μιας τοπικής αυτοδιοίκησης. Εκεί θα βοηθήσει η διαβούλευση με την κρίσιμη σχέση εμπιστοσύνης. Θα πρέπει να πληρώσουμε πολλά λεφτά να ξαναχτιστεί η εμπιστοσύνη ένθεν κακείθεν, ότι ο διάλογος είναι ειλικρινής, οι άνθρωποι και οι φορείς μιλάνε, μιλάνε σωστά και καταλήγουν σε προτάσεις.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Σας ευχαριστούμε πολύ για την παρέμβαση. Το λόγο έχει ο κ. Δημήτρης Μπράτης, πρώην Πρόεδρος της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδος (ΔΟΕ) κι αιρετός στο ΚΥΣΠΕ, Κεντρικό Υπηρεσιακό Συμβούλιο Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης στο Υπουργείο Παιδείας.

Δ. ΜΠΡΑΤΗΣ- ΑΙΡΕΤΟΣ ΚΥΣΠΕ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ: Καμία σχέση ο τίτλος του τραπεζιού διαλόγου με αυτό που θέλω να πω «όταν η μυωπία αυξάνεται δυσανάλογα με την ηλικία βλέπουμε μακριά αντί για κοντά». Εμένα, δίχως να θέλω να αδικήσω όλους τους ομιλητές, ωστόσο με εντυπωσίασε από όλες τις εισηγήσεις ο λιτός και απλός λόγος του δημάρχου Κισσάμου αν δεν κάνω λάθος. Μου θύμισε αυτό που έλεγε ο Κένεντι, και θα το πω εγώ που ίσως δεν δικαιούμαι να το πω, ότι «όταν ξυπνάς κάθε πρωί να σκέφτεσαι τι κάνεις εσύ για τον τόπο σου και όχι τι κάνει ο τόπος σου για σένα, τι κάνεις εσύ δηλαδή για την Αμερική και όχι η Αμερική για εσένα». Φτάσαμε λοιπόν σε μια περίοδο που η κρίση η διαρθρωμένη σε όλα τα επίπεδα δεν δίνει τη δυνατότητα, ούτε και τους πόρους, σε κανέναν για να σχεδιάσει από «τα πάνω προς τα κάτω», να κάνει αυτό που κάναμε και εμείς οι συνδικαλιστές για πάρα πολλά χρόνια. Δηλαδή να τα προσδοκούμε όλα και να λέμε ότι δεν υπάρχει χρηματοδότηση, δεν υπάρχει το ένα, δεν υπάρχει το άλλο. Δεν υπάρχει, ε και; Εγώ θεωρώ παρακολουθώντας τρεις ημέρες το συνέδριο ότι η κεντρική του ιδέα άγγιξε όλους τους ομιλητές. Βλέποντας, δε, και τον αντιπεριφερειάρχη, τον κ. Σημαντηράκη, πιστεύω ότι σε πολύ μεγάλο βαθμό όχι μόνο κατανόησε, αλλά έδωσε και το στίγμα ενός προβληματισμένου νέου ανθρώπου, για το πώς βλέπει την κινητοποίηση του παραγωγικού δυναμικού της Περιφέρειας της Κρήτης, μέσα από την εκπαίδευση, την επιμόρφωση και την κινητοποίηση των φορέων της παίρνοντας μέρος επί του πρακτέου σε αυτό που λέει το Συνέδριο «ενεργητικό διάλογο, συμμετοχικό σχεδιασμό, συμμετοχική διερεύνηση».

Πριν λίγο ο κ. Εμβαλωτής ο καθηγητής από το Πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων στο τραπέζι για τη εκπαίδευση, προχθές ο Πέτρος ο Γουγουλάκης ο καθηγητής από το Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, το είπε πρώτος, μίλησαν και οι δυο για μία κρίσιμη λέξη-έννοια που υπάρχει κάτω από το τραπέζι, την λέξη «εμπιστοσύνη». Στη χώρα μας δεν υπάρχει εμπιστοσύνη σε τίποτα, σε κανέναν και για τίποτα, ούτε στους κυβερνώντες, ούτε στους δημάρχους, ούτε στους συνδικαλιστές, ούτε στους δημοσιογράφους, στους πάντες δεν υπάρχει. Αυτό έχει διαρραγεί, και άρα δεν μπορεί να χτιστεί τίποτα χωρίς αυτό. Αυτό δυστυχώς δεν μπορεί να χτιστεί «από τα πάνω προς τα κάτω» πια. Άρα θεωρώ ότι αυτό είναι το βασικό συστατικό μιας Εκπαίδευσης τελικά. Ποιος είπε, αλήθεια, ότι οι δημοτικοί σύμβουλοι δεν χρειάζονται εκπαίδευση; Ποιος ότι οι συνδικαλιστές δεν χρειάζονται εκπαίδευση; Οι εκπαιδευτικοί δεν χρειάζονται εκπαίδευση; Συνεχώς, διαρκώς και δια βίου χρειάζονται. Αυτοί ιδιαίτερα που υποτίθεται ότι θα αλλάξουν τη νοοτροπία των πολιτών. Και τέλος οι πολίτες χρειάζονται εκπαίδευση. Όμως για να έρθουν οι πολίτες σε εμάς πρέπει να έχουμε κάτι να τους πούμε. Δεν θα έρθουν ούτε τάζοντάς τους θέσεις, ούτε λύνοντάς τους το πρόβλημα της ανεργίας, πιστεύω. Θα έρθουν αν κινητοποιηθούν, εάν πιστέψουν ότι εδώ μέσα, εκεί έξω, σε μια γειτονιά, κάπου αλλού, σε ένα θέατρο προχθές οι ίδιοι πρωταγωνιστήσουν. Τους δοθεί ο λόγος κάτι να πουν…Αλήθεια είναι ότι η μεγάλη πλειοψηφία που παρακολουθούσε προχτές την παράσταση του Συνεδρίου «Άνθρωποι Κοντά» δεν κατάλαβε ότι σε αυτή τη θεατρική παράταση συμμετείχαν άτομα πέρα από το προφανές -με μεγάλα κινητικά προβλήματα, όμως και καρκινοπαθείς, και κωφάλαλοι, και τυφλοί. Αυτό κατά τη γνώμη μου αποτελεί κινητοποίηση μιας κοινωνίας πολιτών και πιστεύω ότι τούτο εδώ το Συνέδριο για πολλούς απλώς θέτει τις βάσεις ή είναι κάτι ευρύτερο από αυτό το τυπικό και μόνο. Το να εξασφαλίσω, δηλαδή, τις θέσεις εργασίας απλώς. Κάτι που είναι προφανές, κι έχει δίκιο δήμαρχος του Ρεθύμνου όταν λέει ότι όταν δεν έχει ο άλλος να φάει τι του λες εσύ, το ζήτημα της επιβίωσης είναι πρώτο, της ζωής έρχεται δεύτερο.

Αλλά από την άλλη μεριά θέλω να πω ότι αν εμείς ως πολίτες δεν προβληματιστούμε πάνω σε αυτό, στο πώς θα αλλάξουμε τον κόσμο, ναι, και εγώ είμαι από αυτούς που πιστεύουν ότι στη ζωή δεν είναι πρόβλημα το να έχεις ένα σχέδιο που να είναι κακό, το ζήτημα είναι και το αντιμετωπίζουμε το όποιο πρόβλημα. Εμείς για παράδειγμα στην εκπαίδευση, το να μην έχεις καθόλου σχέδιο το βιώνουμε τον τελευταίο καιρό. Να σας πω κι ένα παράδειγμα για τον διάλογο και την εμπιστοσύνη. Ο υπουργός παιδείας λέει ότι κάνει διάλογο σε τρία επίπεδα: στην βουλή, στην κοινωνία και στο πανεπιστήμιο. Από την άλλη μεριά πριν ολοκληρωθεί ο διάλογος, πριν πάει στο Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας, νομοθετεί το Νέο Σχολείο. Αυτό δεν σημαίνει καμία σχέση εμπιστοσύνης. Εγώ χάρηκα που για πρώτη φορά είχα την τύχη να ακούσω ένα τέτοιο τραπέζι με αυτοδιοικητικούς και με την κυρία Κοτρίκλα ως εκπρόσωπο από το Υπουργείο Παιδείας. Παρότι, για να καταλάβετε τι σημαίνει συμμετοχή και διάλογος, είμαστε με την κα Κοτρίκλα σε διπλανά γραφεία στο Υπουργείο Παιδείας αλλά συναντηθήκαμε μόνο τώρα στα Χανιά. Να είστε καλά, καλή συνέχεια σε αυτό που κάνετε, μπράβο σε όλους σας και πραγματικά θεωρώ ότι ο κ. Σημαντηράκης ως νέο πρόσωπο μπορεί να βοηθήσει πάρα πολύ σε αυτό το νέο που όλοι σας προσδοκάτε.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ. Υπάρχει κάποιος από το κοινό; (ομιλίες εκτός μικροφώνου) Παρακαλώ, είστε στην αυτοδιοίκηση. Θυμίστε μου λίγο το όνομά σας…(ομιλίες εκτός μικροφώνου) Η κυρία Μαρία Κουφάκη είναι στο δήμο Κισσάμου. Θέλει να κάνει μια τοποθέτηση.

ΚΟΥΦΑΚΗ-ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΔΗΜΟΥ ΚΙΣΣΑΜΟΥ: Εγώ τυχαίνει να έχω πολλές ιδιότητες σήμερα, από το 1985 δούλευα στην εκπαίδευση ενηλίκων για είκοσι χρόνια, μετά πέρασα στο Πολυτεχνείο και δύο μήνες τώρα έχω πάρει μετάταξη για τον δήμο Κισσάμου, οπότε έχω μια εμπειρία στον χώρο. Ήθελα να πω ότι «ο τόπος δικτυώνεται και η πόλη μαθαίνει» ήταν ένας τίτλος που με κινητοποίησε κι αυτό γιατί αυτό ακριβώς χρειαζόμαστε. Σαν δήμος εγώ νιώθω ότι μου λείπει μια δικτύωση με τους άλλους δήμους ή με την Περιφέρεια. Έμαθα, ας πούμε εδώ στο Συνέδριο σε επιμέρους συνεδρία, ότι υπάρχει ένα πρόγραμμα που αφορά την αποθήκευση αρχείων που πάρθηκε τώρα, το «Πάπυρος». Θα ήθελα να ενημερωνόμαστε κι εμείς οι δήμοι, να υπάρχει ένα κοινό πρόγραμμα, μία κοινή πλατφόρμα, μια δικτύωση και μέσα από το ίντερνετ, να υπάρχει μια απαίτηση σε όσους δικτυώνουν όλα τα προγράμματα που λειτουργούν στους δήμους ή στην Περιφέρεια να συνεργάζονται μεταξύ τους. Να πατάει το ένα στο άλλο, να μην κάνει ο καθένας ένα πρόγραμμα, να πληρώνει συνεργάτες και να είναι όλα διαφορετικά. Δηλαδή να μπορούμε να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλο, να πάρω εγώ τηλέφωνο το δήμο Πλατανιά, τι κάνεις εσύ; Ποιο πρόγραμμα δουλεύεις; Πώς το δουλεύεις; Εγώ έκανα λάθος εκεί, μπορείς να με βοηθήσεις εσύ που έχεις μεγαλύτερη εμπειρία σε αυτό; Να έχουμε, δηλαδή, μια αλληλοβοήθεια όλοι οι δήμοι μαζί. Χρειαζόμαστε μια εκπαίδευση σε αυτό. Εγώ το νιώθω και σαν δήμος Κισσάμου τον λίγο καιρό που είμαι εκεί. Προσωπικά θα ήθελα να εκπαιδευτώ στο τι κάνουν οι συνάδελφοί, πήρα μια λίστα, πήγαινα σε έναν-έναν και ρώταγα «τι κάνεις εσύ»; Για να καταλάβω πώς λειτουργεί ο δήμος μου. Αλλά αυτό να γίνει πιο πρακτικά, δηλαδή το προτείνω σαν σεμινάριο σε κάθε δήμο χωριστά και να έρθει να γίνει και στον δήμο μου. Ίσως εδώ το Δίκτυο μπορεί να παίξει ρόλο.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Κατανοητό απολύτως. Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ, να είστε καλά. (ομιλίες εκτός μικροφώνου) Μάλιστα κ. Περράκη έχετε το λόγο. Μετά η κα Μιχαήλ Μαρία;

Μ. ΠΕΡΡΑΚΗΣ-ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ: Ευχαριστώ. Δεν είχα σκοπό να μιλήσω, αλλά από τη στιγμή που έχουμε εκλεκτούς καλεσμένους σε κέντρα λήψης αποφάσεων είναι σημαντικό να αναφερθεί το κομμάτι της «εκτιμητικής προσέγγισης» ως «τακτικής στρατηγικού σχεδιασμού», ένα μεθοδολογικό εργαλείο που δουλεύουμε στο ΕΔΕΕΚ και είναι εξαιρετικά σημαντικό για εσάς γιατί έχει να κάνει με αλλαγή νοοτροπίας. Εγώ το χρησιμοποιώ και σε δικά μου projects κι αναφέρομαι σε αυτό όπου καλούν, από την Οξφόρδη μέχρι το Γιοχάνεσμπουργκ. Έκανα το τραγικό λάθος να μην κάνω την παρουσίαση πριν, ίσως καλώς δεν έγινε, όμως τώρα κρίνω ότι πρέπει να σας πω δύο λόγια μέσα σε δύο λεπτά το μάξιμουμ. Ή μάλλον επειδή δεν υπάρχει ο χρόνος θα αναφερθώ αποκλειστικά στο γεγονός ότι αυτή η μεθοδολογία στρατηγικού σχεδιασμού δίνει έμφαση στη λύση και όχι στο πρόβλημα και σε τοπικό επίπεδο αλλά και σε επίπεδο δήμων. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι πέρα του να ψάχνουμε να βρούμε τι προβλήματα υπάρχουν, μπορείτε να δείτε ποιες είναι καλές πρακτικές, τι έχετε κάνει και πώς τα έχετε καταφέρει και ο ένας να πάρει το παράδειγμά του άλλου, τις καλύτερες πρακτικές που έχουν ήδη υλοποιηθεί για να συγκατασκευαστεί κάτι. Αυτό πραγματικά θα δώσει ένα μοναδικό πλεονέκτημα, γιατί απ’ ό,τι βλέπω το κάνετε με πάθος. Κι εγώ παθιασμένος είμαι γιατί εδώ είναι η γενέτειρα των προγόνων μου και το μόνο μέρος που δεν το είπα ήταν αυτό. Καλή επιτυχία στο έργο σας ή και στο έργο μας ως ΕΔΕΕΚ.

Δρ. χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ: Ευχαριστούμε πάρα πολύ κ. Περράκη. Η κυρία Μιχαήλ Μαρία, εκπαιδευτικός-Γραμματέας ΕΔΕΕΚ.

Μ. ΜΙΧΑΗΛ: Γεια σας και από εμένα, είμαι η Μαρία Μιχαήλ και είμαι στο συντονιστικό του Επιστημονικού Δικτύου Εκπαίδευσης Ενηλίκων Κρήτης (ΕΔΕΕΚ). Σας άκουσα πολύ προσεκτικά όλους μαζί, το χαρήκαμε πολύ η αλήθεια είναι αυτό το τραπέζι. Ακούσαμε πάρα πολλά για την εκπαίδευση και για τα Κέντρα Δια Βίου Μάθησης. Δεν έχω, όμως, καλυφθεί με το κομμάτι του συμμετοχικού σχεδιασμού που έχει μπει στον τίτλο του συνεδρίου μας και θα ήθελα να ρωτήσω τους πλέον αρμόδιους εκπροσώπους των πολιτών εάν υπάρχει σχέδιο, όραμα από τους δήμους για εμπλοκή των πολιτών σε συμμετοχικό σχεδιασμό σε μια «πόλη που μαθαίνει». Αυτό είναι τελικά η πόλη που μαθαίνει. Η μάθηση είναι μια δια βίου διαδικασία και μαθαίνουμε και μέσα από τις επιλογές μας να συμμετέχουμε κάπου. Δεν περιορίζεται επομένως σε ένα συνέδριο, δεν περιορίζεται στο σχολείο, είναι μέσα στη ζωή μας διά βίου. Μαθαίνουμε μέσα από τη συμμετοχή μας στο θέατρο, μαθαίνουμε μέσα από τη συμμετοχή μας με τους πολίτες, μέσα από τους ανθρώπους, με τους γύρω μας. Θεωρούμε λοιπόν ότι η έννοια του συμμετοχικού διαλόγου δεν έχει καλυφθεί αυτή τη στιγμή έτσι όπως το αισθάνομαι εγώ και πώς οι πολίτες μπορούν μέσα από το όραμα να έχουν κάποια εμπλοκή σε σημαντικά ζητήματα στις πόλεις.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Ευχαριστούμε πολύ την κυρία Μιχαήλ. Θέλει κάποιος από τους συναδέλφους να απαντήσει με μια λέξη;

Γ. ΜΑΡΙΝΑΚΗΣ-ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ: Κατ’ αρχήν πρέπει να εξηγήσουμε τι εννοούμε συμμετοχική δραστηριότητα των πολιτών. Ξέρετε, στη δημοκρατία η συμμετοχή έχει δύο δικλίδες, το ένα είναι η απαρτία και το άλλο είναι η πλειοψηφία. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν ότι είναι ένα πολύ κρίσιμο θέμα η συμμετοχή και προσωπικά βλέπω σε θεσμοθετημένες διαδικασίες συμμετοχής να υπάρχει διαρκής απουσία των πολιτών. Ας πούμε για παράδειγμα, στην επιτροπή διαβούλευσης του δήμου ούτε καν οι εκπρόσωποι των φορέων δεν έρχονται και έτσι πάντα δεν έχουμε απαρτία. Τους καλούμε με το ζόρι, κάνουμε επαναληπτικές συναντήσεις για να έρθει να πει η κοινωνία τη γνώμη της σε βασικά θέματα του σχεδιασμού. Σε όλα τα έργα και σε όλες τις μελέτες στο δήμο Ρεθύμνης κάναμε επίσημη διαβούλευση, έρχονται κάθε φορά εκείνοι που νομίζουν ότι το έργο θα τους πάρει λίγο από την αυλή τους και κανείς δεν έρχεται να σου πει κάτι το οραματικό.

Μην απλοποιούμε τα πράγματα. Αντιλαμβάνομαι τι λέτε, αλλά πρέπει κι εσείς να αντιληφθείτε ότι εκπροσωπείται ο κάθε πολίτης μέσα από τους εκπροσώπους του και είναι πολύ σημαντικό το πώς τους διαλέγει και με ποια κριτήρια κάθε φορά. Όταν δε καλείται ο ίδιος να συμμετάσχει θα πρέπει να διασφαλίζεται το ότι αυτοί που έρχονται και μιλάνε ποιοι είναι και ποιους εκπροσωπούν. Εκπροσωπούν το άτομο; την ιδιοτέλεια; τη συλλογικότητα; Το όραμα; Δεν είναι τόσο απλό και είναι δυσδιάκριτα τα όρια. Μην θεωρείτε ότι εμείς που είμαστε αιρετοί δεν θα θέλαμε αυτό που κάνουμε να αρέσει στους περισσότερους, αλλά δυστυχώς οι πολλοί πολλές φορές δεν εκφράζονται ή αρχίζουν να εκφράζονται μόνο τη στιγμή που φτάνει η μπουλντόζα έξω από την αυλή τους και καταλαβαίνουν ότι αυτό που κάποτε είχαμε πει γενικά και αόριστα και που τους άρεσε, τώρα δεν τους αρέσει πολύ.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ για την απάντηση, δεν έχουμε το χρόνο δυστυχώς για πολύ περισσότερο διάλογο. Απλώς να υπογραμμίσω κλείνοντας ότι ο όρος ‘συμμετοχικός σχεδιασμός’, όπως και κάθε όρος, μπορεί να ιδωθεί διαφορετικά με βάση την οπτική του επιστημονικού πεδίου που κάθε φορά εκπροσωπεί. Έτσι αλλιώς ίσως εννοείται στην εκπαίδευση, αλλιώς στην ιατρική, διαφορετικά στην αρχιτεκτονικά, διαφορετικά στην πολιτική. Μέσω, δε, των διαφορετικών οπτικών να προκύπτουν νέα νοήματα που εμπλουτίζουν την εμπειρία όλων των πεδίων. Ενδεχομένως ο κ. δήμαρχος αυτή τη στιγμή μας έδωσε την απάντηση υπό την οπτική της πολιτικής επιστήμης, ενώ ίσως η δική σας ερώτηση έγινε υπό το πρίσμα της εκπαιδευτικής επιστήμης. Τα νέα νοήματα καλούμαστε εμείς να συζητήσουμε σε επόμενη φάση στο Επιστημονικό Δίκτυο μαζί με τους ανθρώπους από την κοινωνία των πολιτών. Για να ολοκληρώσουμε ετούτο το τραπέζι θα καλέσω τον κ. αντιπεριφερειάρχη δια βίου μάθησης κ. Σημανδηράκη να πάρει το λόγο. (ομιλίες εκτός μικροφώνου)…Εντάξει μια κουβέντα πρώτα από τον κ. Χρηστάκη και στην συνέχεια το κλείσιμο από τον κ. Σημανδηράκη. Παρακαλώ.

ΔΡ. Μ. ΧΡΗΣΤΑΚΗΣ-ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΝΩΣΗΣ Γ.ΓΡΑΜΜΑΤΕΩΝ ΔΗΜΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ» Η Περιφέρεια όλοι ξέρουμε ότι έχει αναπτυξιακούς στόχους. Προτείνω, λοιπόν, στον αντιπεριφερειάρχη τη δημιουργία ενός ‘κοινωνικού συμφώνου’, ‘κοινωνικού συμβολαίου’, όπως θέλετε πείτε το, στην κατεύθυνση της κοινωνικής οικονομίας. Να υπάρξει ένα κείμενο το οποίο θα συμφωνηθεί με περιεχόμενο τύπου ποιες είναι οι αναπτυξιακές προτεραιότητες της Περιφέρειας; Πώς αυτές συνδέονται με εκείνες των δήμων; Κι ακόμη πως αυτές συνδέονται ας πούμε με την δια βίου μάθηση; Αλλά κι εστιασμένα πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τοπικά την ανεργία; Μόνο το κομμάτι του Πολιτισμού να αγγίξουμε αναπτυξιακά αυτό μπορεί να είναι αναπτυξιακά στο 4%. Τι σημαίνει αυτό; Θα δώσω ένα παράδειγμα και θα κλείσω. Όταν ήμουν στο Οροπέδιο Λασιθίου το μεγάλο πρόβλημα εκεί ήταν με τους μουλαράδες. Επί τοις ουσίας είναι οι άνθρωποι εκείνοι που τραβάνε το άλογο πάνω στο οποίο κάθεται ο τουρίστας και τον οδηγούν στο να πάει στο σπήλαιο. Αυτή τη στιγμή αυτοί οι συγκεκριμένοι άνθρωποι αντιμετωπίζουν το πρόβλημα ότι οι ίδιοι έχουν έλλειψη κάποιων βασικών δεξιοτήτων για να φτιάξουν και ένα, ας πούμε, συνεταιρισμό. Το ερώτημα που είχε λοιπόν ο δήμαρχος είναι το κάνουμε αυτό; Η λογική σήμερα θα έλεγε μέσω μιας ‘ΚΟΙΝΣΕΠ’ και μάλιστα είχαμε πει αυτό να ονομαστεί «Ονηλάτες». Όμως ποιος τους εκπαιδεύει; Ποιος τους πιστοποιεί; Με τι πιστοποίηση; Και πώς αυτό γίνεται μια επαγγελματική ομάδα κι όχι συντεχνία; -Να μην δεν μπερδευόμαστε-. Μια επαγγελματική ομάδα, η οποία θα βελτιώσει το παρεχόμενο προϊόν και θ’ αναβαθμίσει την περιοχή στο δικό του πολιτιστικό ζητούμενο. Κάτι παρόμοιο ταιριάζει και στην περίπτωσή σου Θόδωρε (απευθυνόμενος στον κ. Σταθάκη). Αυτά. Κλείνοντας νομίζω πως η Περιφέρεια πρέπει να έχει ένα ρόλο και προσωπικά νομίζω κ. Σημαντηράκη ότι πρέπει να το δείτε όλο αυτό πολύ θετικά.

ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Χρηστάκη. Κύριε Σημαντηράκη θα θέλετε να προσθέσετε κάτι;

Π. ΣΗΜΑΝΤΗΡΑΚΗΣ-ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΔΒΜ ΚΡΗΤΗΣ: Κοιτάξτε, νομίζω ότι η πρόταση είναι ένα πεδίο συζήτησης πολύ σημαντικό. Από εκεί και πέρα η γενικότερη κατεύθυνση, αλλά ακόμα και οι σχέσεις που διαμορφώνονται με τον πρώτο βαθμό αυτοδιοίκησης, αποτυπώνονται στο εγκεκριμένο από το Περιφερειακό Συμβούλιο στρατηγικό σχέδιο της Περιφέρειας Κρήτης. Όμως για ακόμη μια φορά -και δεν θέλω να κλείσω με αυτή τη νότα-, έχουμε ξανά στρεβλώσεις που προέρχονται από τον κεντρικό σχεδιασμό. Όταν υπάρχουν ήδη ώριμες προτάσεις της Περιφέρειας Κρήτης με παρέμβαση στο κομμάτι της επιμόρφωσης ενηλίκων, ολοκληρωμένες προτάσεις που στηρίζονται πάνω σε πιλοτικά προγράμματα του παρελθόντος και είμαστε πλέον στη φάση της γενίκευσης, κι όταν κάνουμε το επόμενο βήμα που είναι το ουσιαστικό, το βήμα της εφαρμογής, καταλήγουμε είτε στα προβλήματα που ανέφερε πριν ο αντιδήμαρχος Αποκορώνου «δεν μας το εγκρίνει ο επίτροπος», για να μιλήσουμε τη γλώσσα που καταλαβαίνετε καλύτερα, είτε το δεύτερο, δηλαδή, δεν είναι επιλέξιμη σαν δράση πάνω από το περιφερειακό επιχειρησιακό πρόγραμμα. Άρα, λοιπόν, θα πρέπει ο κάθε αιρετός ο όποιος θέλει να εφαρμόσει ένα σχέδιο και ένα πρόγραμμα το οποίο κινείται οριακά στις αρμοδιότητες που ο νομοθέτης του ορίζει, αλλά εμπίπτει απολύτως στην ευθύνη που έχει απέναντι στην υπηρέτηση ενός συνολικού πολιτικού σχεδίου που του έχει ανατεθεί από τους πολίτες, θα πρέπει λοιπόν να αναζητεί με χίλιους δύο τρόπους πορείες, διαδρόμους κ.λπ. για να καταφέρει να υλοποιήσει και να πετύχει τη χρηματοδότηση και την τελική εφαρμογή του σχεδίου.

Θέλω λοιπόν να καταλήξω στο ότι η αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα συνολικά είναι μια διαδικασία όχι ώριμη. Δυστυχώς δεν έχει ωριμάσει, όπως δεν έχει ωριμάσει συνολικά και το πολιτικό σύστημα. Τώρα βεβαίως αυτό είναι μια ευρύτερη συζήτηση, η κατεύθυνση της κουβέντας μας σίγουρα είναι προς την ενίσχυση της και θεωρώ ότι ακόμη και από τέτοιες συζητήσεις που κάνουμε αυτή τη στιγμή, από προτάσεις και από αντιπροτάσεις που υπάρχουν, τελικά συμβάλουμε όλοι στην περαιτέρω ωρίμανση αυτής της κατάστασης η οποία είναι και μονόδρομος για να μπορέσουμε να ικανοποιήσουμε συλλογικά αιτήματα και κάλυψη συλλογικών αναγκών των πολιτών.

Κλείνω, λοιπόν, με την αισιόδοξη νότα ότι κάποια στιγμή θεωρώ ότι η αυτοδιοίκηση θα βρει το δρόμο της, αρκεί όλοι μαζί να πιέσουμε οι αυτοδιοικητικοί προς αυτή την κατεύθυνση και να φέρουμε μπροστά καινοτόμα πράγματα και κυρίως τη δικτύωση μεταξύ όλων των μεμονωμένων προσπαθειών που παρατηρούνται και οι περισσότερες είναι ιδιαίτερα αξιόλογες και βασίζονται σε πολύ αξιόλογους ανθρώπους και πρωτοβουλίες. Συγχαρητήρια λοιπόν, κλείνοντας το συνέδριο από δικής μου πλευράς, στο Δίκτυο που μας έφερε σε αυτό το τραπέζι του διαλόγου και ευχαριστώ πάρα πολύ και όλους τους συνομιλητές του τραπεζιού. Θεωρώ ότι δεν υπήρξαν επικαλύψεις, ο καθένας κατέθεσε θέματα και πράγματα τα οποία συμπλήρωσαν το συνολικό θέμα το οποίο έπρεπε να αναπτύξουμε και ελπίζω και όσοι παραβρέθηκαν εδώ να αποκόμισαν το ίδιο. Σας ευχαριστούμε πολύ.
ΔΡ. Χ. ΤΕΡΕΖΑΚΗ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΔΕΕΚ: Κι εμείς σας ευχαριστούμε θερμά όλους σας για την συμμετοχή σας. Καλό μεσημέρι σε όλους και καλή επιστροφή στην πόλη του.