ISSN:1792-2674
Κτιστάκης Αντώνης, Διευθυντής στο 7ο Δημοτικό Σχολείο Ρεθύμνης.
Επιμορφούμενος στο Πρόγραμμα «Συμμετοχική Εκπαιδευτική Ηγεσία στην Διοίκηση Σχολικών Μονάδων».
ΘΕΜΑ Α
«Έχοντας ολοκληρώσει έναν κύκλο εμπειρίας στο Πρόγραμμα τι θα κρατήσετε από αυτό;»
Ολοκληρώνοντας ένα κύκλο σπουδών στο πρόγραμμα εκπαίδευσης ενηλίκων σε θέματα «Εκπαιδευτικής Ηγεσίας» για Διευθυντές σχολικών μονάδων που υλοποιήθηκε από το ΕΔΕΕΚ Χανίων, θα προσπαθήσουμε να κάνουμε ένα κριτικό αναστοχασμό του προγράμματος και των όσων περάσαμε όλο αυτό το διάστημα.
Με την έναρξη του επιμορφωτικού προγράμματος ενηλίκων, συγκεντρωθήκαμε, άτομα που ανήκαμε σε μια ομάδα εκπαιδευτικών, τους διευθυντές σχολικών μονάδων, με διαφορετικές ή όμοιες εμπειρίες, με πιστοποιημένες γνώσεις σε συγκεκριμένα γνωστικά επίπεδα, προσδοκώντας κάτι στοχευμένο στα καθημερινά θέματα που συναντάμε στα σχολεία μας. Υπήρχε βέβαια η απορία με ποιο τρόπο θα δοθεί αυτή η νέα γνώση και με ποιο τρόπο θα αξιοποιηθεί η εμπειρία του καθενός μας.
Από τα πρώτα ήδη μαθήματα διαπιστώσαμε κάτι διαφορετικό στο τρόπο διδασκαλίας και προσέγγισης της γνώσης. Δεν δίνονταν τίποτα έτοιμο αλλά όλα προσεγγίζονταν έπειτα από συζήτηση σε επίπεδο ομάδας.
Αυτό για μας ήταν σημαντικό και διαφορετικό γιατί το πρόγραμμα δεν στηρίζονταν σε μια απλή μετάδοση γνώσεων αλλά μας ενέπλεκε σε μια καλά οργανωμένη μαθησιακή διαδικασία που έχει άμεση εφαρμογή στην πράξη.
Στις συναντήσεις μας δινόταν ιδιαίτερη έμφαση στις σχέσεις και τα συναισθήματα των μελών της ομάδας, υπήρχε κλίμα σεβασμού ισοτιμίας και συνεργασίας, ελευθερία του λόγου και απουσία σκόπιμης αρνητικής κριτικής. Έτσι κανένας δεν φοβόταν ότι θα εκτεθεί αλλά αντίθετα μοιράζονταν με τους συναδέλφους του επαγγελματικές εμπειρίες και συναισθήματα που δεν θα μοιραζόταν εύκολα με τον καθένα.
Αισθάνομαι ότι όλοι μαζί επιμορφωτές και επιμορφoύμενοι οικοδομούσαμε τη γνώση και δινόταν σε όλους μας η ευκαιρία να σκεφτούμε κριτικά τις μέχρι τώρα επιλογές και πρακτικές μας στην διοίκηση των σχολείων μας και, αν κρίναμε σκόπιμο, να δοκιμάσουμε και νέες ιδέες. Θεωρώ ότι τα παραπάνω στοιχεία συνιστούν μια αποτελεσματική επιμόρφωση εκπαιδευτικών.
Επίσης αρχίσαμε να δημιουργούμε ένα φιλικό- συναδερφικό δίκτυο μεταξύ μας, μια ουσιαστική επαγγελματική αλλά συνάμα και ανθρώπινη δικτύωση, που φαίνεται να συνάδει και με την ίδια τη φιλοσοφία του Προγράμματος όπως αυτή παρουσιάζεται στον οδηγό εκπαίδευσης του Προγράμματος .
Οι συναντήσεις ήταν πολύ καλά οργανωμένες, με επιστημονικό υπόβαθρο, κι οι ομαδοσυνεργατικές, βιωματικές δραστηριότητες συνδέονταν μεταξύ τους ακολουθώντας μια λογική αλληλουχία ενώ παρουσίαζαν ποικιλία τεχνικών (από παιχνίδι ρόλων και ομιλίες από εγκεκριμένους καθηγητές στην Οργάνωση-Διοίκηση Εκπ/σης μέχρι προβολή κινηματογραφικής ταινίας).
Επιπλέον στις συναντήσεις μας υπήρχε μια εξωτερική παρατηρήτρια (κριτική φίλη), η οποία κατέγραφε πληροφορίες κατά τη διάρκεια των συναντήσεών μας. Η τελευταία, διατύπωσε το δικό της αναστοχασμό για την όλη διαδικασία τον οποίο και μας έκανε γνωστό.
Οι επιμορφωτές μας ήταν άρτια καταρτισμένοι στα θέματα που παρουσίαζαν και φάνηκε ότι είχαν επιμορφωθεί στην Εκπαίδευση Ενηλίκων. Οι ίδιοι φαίνεται να πιστεύουν βαθειά στην αποτελεσματικότητα και στην ουσία του Προγράμματος. Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη μας ότι το όλο τους εγχείρημα (από το χρόνο που απαιτείται για την οργάνωση, εκτέλεση και αξιολόγηση μέχρι τη συναισθηματική τους εμπλοκή στην όλη διαδικασία ) έγινε σε εθελοντική βάση , αυτό ανεβάζει σε ένα εντελώς διαφορετικό επίπεδο την εκτίμηση που τρέφουμε γι’ αυτούς τόσο για τον επαγγελματισμό όσο και για την προσφορά τους.
Το σπουδαιότερο πιστεύω ότι είναι η δημιουργία μιας υποστηρικτικής ομάδας σε επίπεδο νομού η μέσωτης οποίας ο καθένας θα μπορεί να συζητήσει τα όποια προβλήματα συναντά στον τομέα της εργασίας του και να μπορεί να βρει τη καλύτερη δυνατή λύση. Θεωρώ ότι θα πρέπει να υπάρξει και δεύτερος κύκλος μαθημάτων κατά το νέο σχολικό έτος.
ΘΕΜΑ Β.
Α) Ποια από τις τεχνικές ή τις δραστηριότητες του Προγράμματος εφαρμόσατε στο σύλλογο διδασκόντων σας με στόχο την ομαδική λήψη απόφασης;
Αναφέρετε την περίπτωση και τα στάδια της δράσης σας.
Κατά τη γνώμη σας πέτυχε η εφαρμογή της; Μήπως θα μπορούσε να γίνει κάτι διαφορετικό την επόμενη φορά και τι;
Σε περίπτωση της μη εφαρμογής καμιάς δράσης, τι σας δυσκόλεψε;
Πάνω στα πλαίσια του στρατηγικού σχεδιασμού του σχολείου εφαρμόστηκε η τακτική της ανάθεσης αρμοδιοτήτων στα μέλη του Συλλόγου Διδασκόντων ανάλογα με τα ενδιαφέροντα του καθενός . Ο Σύλλογος διδασκόντων σε συνεδρίαση του καθόρισε της ομάδες εργασίες ανάλογα με τις ανάγκες του σχολείου οι καταγράφηκαν κατά τον αρχικό σχεδιασμό ( ομάδα βιβλιοθήκης, διακόσμησης, εφημερίδας κτλ) και ορίστηκαν τα καθήκοντα και οι αρμοδιότητες των μελών. Οι εκπαιδευτικοί του Σχολείου κλήθηκαν να πλαισιώσουν τις ομάδες σε εθελοντική βάση και με βάση τα ενδιαφέροντα τους και τον τομέα που επιθυμεί να προσφέρει ο καθένας.
Αρχικά παρατηρήθηκε η τάση να συγκεντρώνουν περισσότερο ενδιαφέρον και να δηλώνονται ομάδες με λιγότερη εργασία και μικρότερου ενδιαφέροντος. Το γεγονός αυτό εντοπίστηκε έγκαιρα και σε συνεδρίαση του Συλλόγου ξεκαθαρίστηκε ότι θα πρέπει να στελεχωθούν όλες οι ομάδες και μάλιστα αυτές που απαιτούν περισσότερη δουλειά να είναι με περισσότερα μέλη.
Όταν στελεχώθηκαν όλες οι ομάδες κάθε ομάδα συνεδρίασε και καθόρισε το πρόγραμμα δράσης της κατά το σχολικό έτος που διανύουμε. Το πρόγραμμα αυτό παρουσιάστηκε στο Σύλλογο Διδασκόντων σε ειδική συνεδρίαση από κάθε ομάδα και εγκρίθηκε ή βελτιώθηκε ανάλογα. Βέβαια επισημάνθηκε και συμφώνησαν όλοι ότι θα υπάρχει η συνεργασία και η αλληλοβοήθεια μεταξύ των ομάδων ,μέσα στα πλαίσια της λειτουργίας του σχολείου, με σκοπό την επίτευξη του παιδαγωγικού έργου του σχολείου και όχι τον ανταγωνισμό ανάμεσα στις ομάδες. Οι δράσεις της κάθε ομάδας συζητιόνταν στον Σύλλογο Διδασκόντων σχεδιάζονταν καλύτερα και στην συνέχεια υλοποιούνταν.
Να αναφέρουμε βέβαια ότι δεν προχώρησαν αρκετά όλες οι ομάδες σε δραστηριότητες. Κάποιες ομάδες σχεδίασαν και υλοποίησαν αξιόλογο έργο. Αντίθετα κάποιες άλλες έμειναν λίγο πίσω. Οι ομάδες αυτές συγχωνεύθηκαν με πιο δραστήριες δημιουργώντας έτσι ισχυρούς πυρήνες δράσης, παράγοντας έτσι ένα αξιόλογο παιδαγωγικό έργο προς όφελος των μαθητών και ολόκληρης της σχολικής κοινότητας.
Με αυτό τον τρόπο δημιουργήθηκαν σε εθελοντική βάση ομάδες οι οποίες αναλάμβαναν συγκεκριμένες δράσεις της παρουσίαζαν στην ολομέλεια του Συλλόγου Διδασκόντων και στην συνέχεια της πραγματοποιούσαμε μαζί με τους μαθητές μας.
Β) Αναφέρετε μια απόφαση συλλόγου διδασκόντων στην οποία οδηγηθήκατε στο πλαίσιο της επιμόρφωσής σας στο Πρόγραμμα με στόχο την οργάνωση της σχολικής μονάδας μαζί «με τα παιδιά» και όχι «για τα παιδιά…» (απελευθερωτική αγωγή- ενδυνάμωση).
Στο πλαίσιο ποιας κατεύθυνσης κινηθήκατε; (περιβαλλοντική αγωγή, αγωγή υγείας, διαχείριση βίας-επιθετικότητας, πολιτισμός, αθλητισμός, πολυπολιτισμική εκπαίδευση, φιλαναγνωσία, διοίκηση της σχολικής μονάδας κλπ)
Θα την συστήνατε σε συναδέλφους ναι ή όχι και υπό ποιες προϋποθέσεις;
Το σχολείο μας συμμετέχοντας στο δίκτυο των «Οικολογικών Σχολείων» ανάμεσα στα προγράμματα που ανέλαβε να υλοποιήσει ήταν το πρόγραμμα «Οι Πράσινες Γωνιές της Γειτονιάς μου». Ήταν ένα πρόγραμμα το οποίο με χαρά και ενθουσιασμό ανέλαβε συγκεκριμένη ομάδα δράσης. Η ομάδα επέλεξε τον χώρο της γειτονιάς που θα αναδείκνυε και κατέστρωσε τα σχέδια και τις δραστηριότητες που θα υλοποιούσε τις οποίες παρουσίασε στο Σύλλογο Διδασκόντων για να έγκριση. Έτσι αποφασίστηκε να υιοθετηθεί από τους μαθητές του σχολείου το πάρκο της γειτονιάς μας, το οποίο βρισκόταν κάτω από το σχολείο.
Με τους μαθητές μαζί κατέβηκαν στο πάρκο κατέστρωσαν σχέδια σχετικά με την εικόνα που θα ήθελαν να είχε το πάρκο . Σταματούσαν τους κατοίκους και με ερωτηματολόγιο που συμπλήρωναν ζητούσαν την γνώμη τους για την διαμόρφωση του πάρκου.. Στην συνέχεια επισκέφτηκαν τον Δήμαρχο της πόλης παρουσίασαν τα σχέδια τους, ζήτησαν την υιοθεσία του πάρκου και την βοήθεια των υπηρεσιών του Δήμου για την υλοποίηση των στόχων τους.
Έτσι με την βοήθεια των εκπαιδευτικών, του Συλλόγου Γονέων του Σχολείου, των υπηρεσιών του Δήμου τα παιδιά καθάρισαν το πάρκο, δημιούργησαν τον δικό τους σχολικό κήπο με πολλά λαχανικά και βότανα, φύτεψαν πολλά δέντρα και σχεδίασαν πολλά παιχνίδια στο δάπεδο του πάρκου.
Οργάνωσαν γιορτή αφιερωμένη στην μητέρα όπου παρουσιάστηκε η δουλειά στο πάρκο τους, έπαιξαν χόρεψαν και διασκέδασαν μαζί με τους γονείς τους και τους κατοίκους της γειτονιάς. Είναι πια ο δικό τους χώρος για τον οποίο έχουν πολλά σχέδια ακόμα όπως ένα μικρό αμφιθέατρο, μια παιδική χαρά κτλ.
Έτσι μαζί με τα παιδιά οργανώθηκε μια δραστηριότητα η οποία συνέβαλε στην αναμόρφωση της γειτονιάς και του εξωτερικού περιβάλλοντος του σχολείου από τα παιδιά για τα παιδιά την οποία την συστήνουμε προς όλους τους συναδέλφους. Αρκεί να υπάρχει μια σωστή παιδαγωγική ομάδα η οποία θα σχεδιάζει, θα καθοδηγεί και θα υλοποιεί μαζί με τα παιδιά χωρίς να υπολογίζει το κόστος σε χρόνο και προσφορά.