ISSN:1792-2674
Το πέμπτο τεύχος του περιοδικού Εκπαίδευση Ενηλίκων και Πολιτισμός στην Κοινότητα είναι αφιερωμένο στην Προφορική Ιστορία. Πέντε άρθρα που διερευνούν διεπιστημονικά όψεις της αξίας και των χρήσεων της Προφορικής Ιστορίας, προ(σ)καλούν το ενδιαφέρον για τις προφορικές αφηγήσεις, ως προνομιακού τόπου για τη διερεύνηση της ανθρώπινης βιωμένης εμπειρίας, της διαλεκτικής σχέσης του ατομικού με το κοινωνικό, της κοινωνικά συγκροτημένης και ιστορικά διαμορφωμένης υποκειμενικότητας, των διαστρωματώσεων της μνήμης, καθώς και των πολλαπλών τρόπων θέασης του παρελθόντος.
Στο πρώτο άρθρο, η κοινωνική ανθρωπολόγος Ρίκη Βαν Μπουσχότεν, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, υποστηρίζει τον κρίσιμο ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι προφορικές πηγές στην ανασύσταση του παρελθόντος και στην ανάλυση της κοινωνικής μνήμης ως σημαντικού στοιχείου του παρόντος και σχολιάζει τον σημαίνοντα ρόλο των επιστημόνων της Προφορικής Ιστορίας προς αυτήν την κατεύθυνση.
Η ιστορικός Μαρία Ρεπούση, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Α.Π.Θ., στο δεύτερο άρθρο, αναδεικνύει τη σχέση της Προφορικής Ιστορίας με την κοινότητα και την εκπαίδευση, αλλά και τη δυναμική παρουσία της Προφορικής Ιστορίας σε μουσειακά περιβάλλοντα, στο πλαίσιο της γενικότερης στροφής των μουσείων από τα εκθέματα στις ερμηνείες και στα νοήματα.
Η σημασία που λαμβάνει η υλοποίηση προγραμμάτων κοινοτικής προφορικής ιστορίας για τις τοπικές κοινωνίες, ως εναύσματα ενεργητικής επανοικειοποίησης της τοπικής ιστορίας, κριτικού αναστοχασμού και κατανόησης της ιστορικής εξέλιξης, καθώς και προβληματισμού σε σχέση με τις προοπτικές της τοπικής ανάπτυξης, είναι το θέμα που πραγματεύεται, στο τρίτο άρθρο, ο κοινωνιολόγος Γιώργος Τσιώλης, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.
Η Κατερίνα Αναγνωστάκη, μεταπτυχιακή φοιτήτρια Ιστορίας, αναπτύσσει στο τέταρτο άρθρο τις διαδρομές της προβληματικής γύρω από την ερμηνεία του τρόπου συγκρότησης της μνήμης και το ρόλο που κατέχει η ηθική στη διαμόρφωση της μνήμης ενός ατόμου, στο πλαίσιο της προφορικής του αφήγησης.
Στο πέμπτο άρθρο, η ερευνήτρια-συνεντεύκτρια Μαρία Μιχαήλ, εστιάζει το ενδιαφέρον της στην κατανόηση του επαγγελματικού εαυτού των εργαζομένων μέσα από την αφήγηση της ζωής τους, όπως αυτή βιώθηκε από την ερευνήτρια στο πλαίσιο συνεντεύξεων που διεξήγε, για το ερευνητικό πρόγραμμα εκπαίδευσης εθελοντών ενηλίκων συνεντευκτών/κτριών για τη δημιουργία Κέντρου και Μουσείου Προφορικής Ιστορίας στο Ν. Χανίων.
«Η Προφορική Ιστορία, όπως σημειώνει και ο Paul Thompson στο έργο του Φωνές από το παρελθόν (2008:53), είναι μια ιστορία που δομείται γύρω από τους ανθρώπους. Ζωντανεύει την ίδια την ιστορία και διευρύνει τον ορίζοντά της. Φέρνει την ιστορία μέσα στην κοινότητα και τη βγάζει έξω από αυτήν.»
Καλή ανάγνωση!